100 jaar een stijlicoon

Het Rietveld Schröderhuis is een eeuw oud! Eigenaar Het Centraal Museum viert dat met een feestprogramma van honderd dagen. Op 15 mei opent burgemeester Sharon Dijksma het jubileum officieel. Die dag kun je het markante huis gratis bezoeken en is er een gezellige buurtmarkt (16-20 uur) met diverse workshops voor jong en oud. Later dit jaar komt er nog een openlucht theatervoorstelling, meerdere buurtwandelingen, een fietstocht, een documentaire, tekenworkshops, een schaaktoernooi en een boek. Kortom, de verjaardag gaat niet ongemerkt voorbij.

Leven in Stijl
In 1924 vraagt Truus Schröder de bevriende meubelontwerper Gerrit Rietveld of hij haar nieuwe woonhuis aan de Prins Hendriklaan wil ontwerpen. De moeder van drie kinderen is net weduwe geworden en wil een huis dat helemaal voldoet aan haar eigenzinnige woonideeën. Truus woont uiteindelijk tot haar dood in 1985 met haar drie kinderen in haar nieuwe huis. Gerrit krijgt een eigen atelier op de benedenverdieping, waar hij werkt aan nieuwe ontwerpen. Als zijn eerste vrouw in 1957 overlijdt, trekt Gerrit bij zijn vriendin Truus in en woont er tot aan zijn dood in 1964.

Primaire bouw
In de jaren 20 maakt Rietveld vooral meubels, zoals zijn beroemde Rood-blauwe stoel uit 1919. Hij heeft een werkplaats aan de Adriaen van Ostadelaan. Een compleet woonhuis heeft hij nog niet eerder mogen ontwerpen. Hij maakt het huis voor Truus Schröder helemaal in de stijl van De Stijl, een kunststroming vernoemd naar het in 1917 opgerichte tijdschrift over moderne kunst. Kenmerkend in het ontwerp zijn de vloeiende overgangen tussen binnen en buiten, de strakke horizontale en verticale lijnen en natuurlijk het gebruik van primaire kleuren, naast wit grijs en zwart.

Waterlinieweg, uitzicht weg
Het Rietveld Schröderhuis staat na oplevering in 1924 nog aan de rand van Utrecht: aan de overkant is niets anders dan een uitgestrekte woestenij, de Johannapolder. Het prachtige uitzicht speelt een belangrijke rol in het ontwerp. Zelfs zo belangrijk, dat Truus Schröder begin jaren ’30 de grond tegenover het huis koopt. Gerrit en Truus ontwerpen daarvoor later de twee huizenblokken, nu Erasmuslaan. Als in de jaren ’60 een vierbaans autoweg (de latere Waterlinieweg) en een viaduct in de voortuin aangelegd worden, mag hun woonhuis wat Gerrit betreft afgebroken worden. De verbinding tussen binnen en buiten is volgens hem helemaal verdwenen. Hij overlijdt in 1964. In 2000 is het Stijlicoon uitgeroepen to UNESCO werelderfgoed.

Meer info: www.rietveldschroderhuis.nl
Locatie: Prins Hendriklaan

Rietveld Schröderhuis in 1925 – Het Utrechts Archief
Tot 1964 was de kruising Prins Hendriklaan – Rijksweg 22 (aangelegd in 1942), nog gelijkvloers – Het Utrechts Archief