In 1874 bracht de aanleg van de Oosterspoorlijn de vooruitgang ook naar Oost. De glorietijd is voorbij, nu rijdt er slechts af en toe een (oldtimer) trein naar het Spoorwegmuseum. Het indrukwekkende Maliebaanstation, de verdwenen halte op de Biltstraat, een paar genummerde spoorwachtershuisjes, twee muurschilderingen en het geliefde Park Oosterspoorbaan herinneren ons nog aan dit spannende verleden. Reis zondag 15 september terug in de tijd met de stadsgids van ‘t Gilde.
Inschrijving is geopend, zie inschrijfpagina (max 30 deelnemers).
Een uitgerangeerde locomotief van se Oosterspoorlijn is doorgeschoten en heeft het seinhuis van de spoorovergang Burgemeester Reigerstraat geramd. Het naastgelegen brandwachtershuis, waarin tot begin dit jaar de koffietent Broodnodig zat, bleef destijds ongeschonden. De plek waar het seinhuis stond is nu een horecaterras. Foto: Het Utrechts Archief 1942
Programma 2024 15 dec – Kerken in Oost | inschrijven vanaf 25 nov 15 sept – Oosterspoorlijn | inschrijving geopend 16 juni – Rietveld (fietstocht) | volgeboekt 07 apr – A’damse School | volgeboekt
Sinds 2017 werken we samen met ’t Gilde, net als de Oostkrant een organisatie die draait op de inzet van vrijwilligers. Elke editie van de krant kondigen hun stadsgidsen een rondleiding aan door een van de buurten in Oost. Een sportieve en gezellige manier om je wijk en buurtgenoten (nog) beter te leren kennen!
De stadsgids vertelt over de schuilkerk in Abstede – foto: Arnoud WolffOrganisatoren van de rondleidingen: Henriette, Anneke en Ulli – foto: Arnoud Wolff
Op zaterdag 14 september is het Open Monumentendag in de stad, een unieke kans om bij een aantal historische gebouwen van binnen te kijken. In Oost openen twaalf erfgoederen de deuren, zoals het 100-jarige Rietveld Schröderhuis, de 100-jarige Aloysiuskerk en het 150-jarige Maliebaanstation. De meeste monumenten zijn geopend tussen 10:00 en 17:00 uur, maar check per monument wat de openingstijden zijn. Toegang is gratis, soms is een gids aanwezig, of zijn er activiteiten voor bezoekers.
Wonen in een kerk De Heilig Hartkerk in Oudwijk doet voor het eerst mee met Open Monumentendag. Het gebouw met de hoge ranke toren is in 1929 gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School en deed tot 1992 dienst als rooms-katholieke kerk. Daarna zijn er op vernuftige wijze 23 appartementen in gemaakt met behoud van vele originele details. Bewoners laten dat graag zien, ze organiseren rondleidingen om 11, 13 en 15 uur. Een aanrader!
Motorrijders en avonturiers in Oost opgelet: Maarten Jan Sluimers reed op een oude motorfiets van Oost naar Oost, meer precies: van Oudwijk naar Ulanbaatar, de hoofdstad van Mongolië. Meer dan 20.000 km in drie maanden tijd, zonder telefoon en routeplanner. Een wild avontuur. Maar hij kan het na vertellen! Hij deelde z’n belevenissen in de serie korte reisverhalen Boris en Ik. En op zondag 22 september komt hij het hele verhaal vertellen in Podium Oost. Reis mee door Centraal-Azië.
Mijn motor heet Boris We spraken hem na thuiskomst in zijn huis in Oudwijk. “Voor mijn reis naar Mongolië kocht ik voor €600 op marktplaats een oude Honda Transalp uit 1995. Gehavend, mos op het stuur, maar wát een karakter! Ik noemde hem liefkozend Boris, toepasselijk gegeven dat ik veel voormalige Sovjetstaten zou bezoeken. Op het eindpunt van de reis heb ik ‘m verkocht om terug te kunnen vliegen. Maar hij bleek de hele reis een trouwe, onverwoestbare kameraad.”
Zonder telefoon op avontuur “Ik nam bewust geen telefoon mee, eenmaal op reis wilde ik niet gestoord worden. En met wat landkaarten en namen van steden en gebieden die ik wilde aandoen, heb ik mijn weg gevonden. Niet de kortste of de snelste route, wel de mooiste, en zeker de ruigste. Gevaren waren er, maar 99,9% van de mensen onderweg waren aardig en bereid te helpen. Bij grensposten was het opletten. Maar met een paar woorden Russisch (‘Ik heet Maarten Jan, mijn motor heet Boris en ik heb trek in een biertje’) en een grote glimlach kom je ook daar een eind.”
Verhalen delen “Eenmaal mijn doel bereikt verlangde ik wel om weer naar huis te gaan, naar mijn stadsie. Ik miste de Dom en m’n buurtje Oudwijk. Onderweg had ik een dik dagboek bijgehouden, maar pas bij thuiskomst voelde ik de behoefte om alles wat ik had meegemaakt in al die vreemde landen als Kazachstan, Oezbekistan, Turkmenistan en natuurlijk Mongolië ook met de buitenwereld te delen. Mijn serie korte reisverhalen Boris en Ik werd al snel goed gelezen, erg leuk, en daarom kom ik graag ook in Podium Oost over mijn avontuur vertellen. Ik neem een Transalp mee en ook de kaarten en navigatietools, dan kan ik laten zien hoe je overleeft in oneindige vlaktes en ruig hooggebergte. “
Foto’s: Maarten Jan Sluimers en de opvolger van Boris, de motor waarmee hij naar Mongolië reed. Daaronder foto’s van het avontuur zelf.
Elk jaar reikt Utrecht prijzen uit aan de meest toegankelijke organisaties, winkels of initiatieven in onze stad, de zogenaamde Toegankelijksheidsprijs. Het criterium: hoe welkom zijn bewoners met een handicap? Dit jaar zijn er zes genomineerden, waaronder een in Oost. Het is de winkel met de opvallend blauwe pui: Langerak IJzerwaren aan de Burgemeester Reigerstraat. Geen verrassing eigenlijk, want hier is goed en persoonlijk advies heel gewoon, worden reparaties zo mogelijk ter plekke verricht en krijg je het laatste buurtnieuws er gratis en voor niets bij. En niet te vergeten: in de winter tovert Team Langerak de etalage om tot een winterwonderland waar kinderen (en hun ouders) ademloos toekijken hoe het treintje eindeloos rondjes rijdt voor het goede doel.
Stem voor goud! Meten is weten, dus we vroegen Willem de uitgesleten drempel even op te meten. En inderdaad: niet meer dan 0 cm, lager kan een drempel niet zijn! Wil je stemmen op deze toegankelijke buurtwinkel? Klik dan op deze link, jouw stem is (tot 15 september) goud waard: stempagina.
De Toegankelijkheidsprijs Sinds 2015 reikt Utrecht de Toegankelijkheidsprijs uit. De winnaar krijgt € 3.000. Publiek en jury bepalen de uitslag. De genomineerden moeten laten zien dat bij hen iedereen mee kan doen en zich thuis voelt, ongeacht een handicap. In 2021 won Oost zilver en brons met Sportspeeltuin en Rietveldhof.
Meten is weten: de drempel van Langerak IJzerwaren is inderdaad precies 0 cm hoog – foto: Arnoud Wolff
Het boek UTERECH HEB is een verzameling columns van Paul Bersee. Die beginnen altijd met Uterech heb, waarna Paul scherp en geestig een voorval beschrijft ergens in onze stad. Verhalen uit het leven gegrepen, die zich opvallend vaak afspelen in onze wijk. Dat is niet gek, want hij woont al heel lang in Oost, nu op de Boulevard of Broken Dreams in Rijnsweerd. Geniet van zijn verhalen over bijvoorbeeld de minibieb aan de Platolaan, de veel besproken muurschildering op het Diak, een duistere bunker in het Wilhelminapark, de zwerfafvalopruimvrijwilliger in Rijnsweerd en de roemruchte talkshow in Podium Oost. Voor de liefhebbers van het straatleven van Oost (en de stad) is dit boek een hebbedingetje.
Te koop o.a. bij Bruna Nachtegaalstraat.
Paul Bersee met zijn nieuwste boek – foto; Arnoud Wolff
In het witte gebouw van het Rode Kruis op de hoek van de Koningsweg en Park Oosterspoorbaan zit Books 4 Life Utrecht, een goedlopende tweedehands boekenwinkel die draait op de inzet van vrijwilligers. De verkoopopbrengst gaat naar goede doelen.
Breed assortiment Books 4 Life draait op de inzet van 65 vrijwilligers die graag zien dat boeken nieuwe lezers krijgen. Je kunt boeken bij de winkel inleveren. Jaarlijks wisselen hier 50.000 (!) boeken van eigenaar in allerhande categorieën als bestsellers (ook Engels), thrillers, kinderboeken en non-fictie (geschiedenis, reizen, koken etc.). Ook voor tweedehands cd’s, langspeelplaten en dvd’s kun je er terecht.
Selectie op kwaliteit Voorzitter Michiel Erkelens legt uit hoe Books 4 Life is uitgegroeid tot meer dan een kringloopwinkel: “We selecteren titels bij binnenkomst op kwaliteit. Daar hebben we een groep van specialisten voor – ook allen vrijwilligers – die goed gevoel hebben voor wat in hun categorie goede verkoopkansen heeft. Wat geen snelle doorloop zal hebben doneren we aan de Utrechtse kringloopwinkel De Waarde. De doorloop is daardoor hoog, klanten komen geregeld terug, omdat er altijd nieuwe titels zijn. De prijzen liggen tussen de 50 cent en de 12 euro. Specialistische boeken en titels die voor niet-Utrechters interessant zijn verkopen we exclusief via onze webshop en kunnen zelfs duurder zijn.”
Opbrengst naar goede doelen De methode van Books 4 Life zorgt voor een grote opbrengst die elk jaar voor 90% naar goede doelen gaat. De ene helft naar Oxfam Novib en Amnesty International, de andere naar een keur aan lokale initiatieven die zich inzetten voor de medemens. Bijvoorbeeld Leergeld Utrecht, Taal Doet Meer, Resto VanHarte en Move Utrecht. Michiel Erkelens is trots hoe de winkel zich in 15 jaar ontwikkeld heeft: “Books 4 Life is gestart als idee van een student in Tilburg, inmiddels zijn er zes winkels in Nederland waaronder deze in Utrecht. Het is een duurzaam bedrijf: boeken krijgen meerdere levens, mensen kunnen voordelig goede boeken kopen, en met dit alles steunen we goede doelen. Voor ons als vrijwilliger is dit zeer dankbaar werk.”
Openingstijden De winkel is geopend van maandag t/m zaterdag tussen 11:00 en 17:00 uur voor zowel verkoop als donatie van boeken, dvd’s en platen. Meer info: www.books4lifeutrecht.nl
Winkel met boeken, platen en cd’sBooks4Life zit in het Rode Kruisgebouw aan de Koningsweg, aan het einde van Park Oosterspoorbaan.
De Franse buurt bestaat 70 jaar. Tijd voor een feestje! Buurtbewoners Barbara, Karen, Luciën en Monika, al jaren actieve buurtvergroeners, namen het initiatief voor een maand lang Wijkfestijn. Met hulp van vele enthousiaste buren is er voor jong en oud een aantrekkelijk programma samengesteld met leuke activiteiten op elk van de vier zaterdagen in september. Kom langs en vier mee!
Rijke historie De Lodewijk Napoleonwijk, zoals de buurt officieel heet, is na de oorlog gebouwd langs de oever van de Kromme Rijn. Je komt er via de Koningsweg of de Kranenburgweg. In dit gebied werkten en woonden eeuwenlang tuinders en hoveniers. Deze rijke geschiedenis wordt in de Cultuur-Historische Analyse van de Kromme Rijnwijk (2006) in woord en beeld verteld. Beschrijvingen als ‘De gebouwen zijn gecomponeerd als een ensemble langs de rivier’ en ‘Een bijzondere groenstructuur en groene wig in en uit de stad’ zeggen genoeg: hier wandel je graag een keer naar toe.
Programma Het feestprogramma is uniek, want alle activiteiten zijn georganiseerd voor en vooral dóór de buurt. Leer bijvoorbeeld jam maken bij de Pop Up Jamfabriek, of volg een Graffiti workshop. Of dans de foxtrot met je beste buur. En wil je meer weten over de geschiedenis? Bezoek de lezing van meesterverteller Peter Sprangers van de Historische Kring Tolsteeg-Hoograven (HKTH) op zaterdag 28 september, een aanrader!
Op het grote informatiebord op het pleintje aan het plein kun je elke zaterdag het meest actuele dagprogramma bekijken. En doe vooral mee! Heb je altijd al een keer willen optreden in je eigen buurt of wil je een workshop geven? Of wil je je kookkunsten inzetten voor een gezamenlijke maaltijd? Neem contact op via fransebuurt@yahoo.com.
De buurtvergroeners hebben een mooie buurttuin aangelegd tussen de flats – Foto: Merel bree
Een nieuw hoogtepunt in het oeuvre van muurartiest Munir de Vries: in opdracht van MasterPeace maakte hij samen met leerlingen van het Bonifatius College een muurschildering op de hoge zijgevel van de school. De titel is Seeing Potential, een thema dat Munir aan het hart gaat, zo vertelde hij tijdens de officiële onthulling op 3 september.
Van idee naar kunst In 2023 vierde het Bonifatius College haar 100-jarige bestaan met o.a. een feestelijke Boni-Doet-Goed-dag. Met de support van de organisatie MasterPeace heeft Munir in dat jubeljaar een serie lessen mogen geven aan 20 leerlingen van de school. Ze kregen de kans om te leren hoe je ideeën omzet in kunst, bijvoorbeeld een muurschildering. Hoe vind je een plek? Waar verzamel je verhalen? Hoe zet je die verhalen vervolgens om in beelden?
Boni als plek van groei “Deze schildering is het zichtbare resultaat van die zoektocht”, zo vertelt Munir. “Het Boni als plek waar jouw potentieel gezien en ontwikkeld wordt, en van waaruit je je eigen weg vindt de wijde wereld in. Het hoofd is een zaadje, dat staat voor het zien en ontwikkelen van de potentie van jonge mensen. Ikzelf heb de middelbare school niet kunnen afmaken, omdat mijn energie en talent een andere richting zochten, wat toen niet werd gezien. Daarom vond ik het werken met de leerlingen in dit project zeer waardevol.”
Midden in de buurt Ook Hanneke Schreuder, rector van het Boni, is blij met de schildering. “Het is spannend, want je weet niet wat de uitkomst van zo’n kunstproject wordt. Maar we krijgen hele positieve reacties van leerlingen en omwonenden. Dat laatste vinden we ook fijn, want onze school staat midden in de buurt. We bedanken de leerlingen, Munir en Masterpiece voor hun inzet. De schildering is een sieraad voor de school!”
Over MasterPeace Meestal scheiden muren mensen, daarom zet MasterPeace zich in om door muurkunst mensen met verschillende culturen en achtergronden juist te verbinden. In het kader van ‘Utrecht 900 jaar stad’ heeft MasterPeace een aantal schilderingen in de stad gerealiseerd met de Utrechtse kunstenaars Verfdokter en Munir de Vries, in samenwerking met jongeren. ‘Stad zonder muren’ was het overkoepelende thema. Munir tekende in 2022 voor de muurschildering Uitkomst op de Abstederdijk, ook een project in samenwerking met MasterPeace en Bonifatius College.
In de Parkstraat hangt een nieuwe minibieb. ‘Alleen voor kinderboeken!’ staat erop. Het kastje hangt aan een garagedeur die eigendom is van advocatenkantoor Wijn & Stael met hoofdingang aan de Maliesingel 20. De minibieb past in het streven van de advocaten en medewerkers om bij te dragen aan de taalontwikkeling van kinderen.
Taal kan conflicten voorkomen “Ons kantoor bestaat meer dan 75 jaar en telt meer dan 70 advocaten en medewerkers”, vertelt advocaat Bram Schrijver, mede-initiatiefnemer van de minibieb. “We staan midden in de maatschappij en willen daar ook aan bijdragen. Een van onze speerpunten is taalontwikkeling en leesvaardigheid, met name bij kinderen. Als jurist weten we als geen ander dat iets goed kunnen uitleggen en beargumenteren conflicten kan voorkomen. Daarom lezen onze medewerkers voor op scholen, werkten we tijdens Utrecht 900 Jaar mee aan het Utrechtse kinderboek Spoken van het Stadshuis en organiseren we oefenrechtbanken waar kinderen spelenderwijs leren hoe hoor en wederhoor werkt in ons land. Deze minibieb is een leuke aanvulling. Onze medewerkers doneren geregeld, maar uiteraard is iedereen welkom om kinderboeken te pakken of neer te leggen in deze minibieb.”
Een groep jonge Utrechters brengt onder de naam Thirty030 met frisse ideeën reuring in de stad. Zoals het verbeelden van buurtverhalen op elektriciteitskastjes. Dit project heet Van kastje naar Canvasje en heeft dit jaar als thema ‘delen’, geïnspireerd door St Maarten, de beschermheilige van de stad. De stadsambassadeurs – zoals ze zichzelf noemen – willen dit jaar 30 kastjes laten beschilderen door Utrechtse kunstenaars. Zeven kastjes staan in Oost, waaronder een in de Albert Neuhuysstraat. Daar heeft Laura van Daalen naar een idee van bewoner Esther-Clair een kastje getransformeerd tot een rustgevend Tao-landschap.
Club Geluk Esther-Clair tipte Thirty030 over het lelijke grijze kastje voor haar woning. “Ik dacht: dat kan veel vrolijker! Ik woon in Het Nieuwe Woonhuis dat honderd jaar bestaat, een monumentaal gebouw vol verhalen. Mijn medebewoners zijn van alle leeftijden, rangen en standen. Ik geniet elke dag van de gemoedelijke sfeer in dit buurtje. Even verderop deel ik als vrijwilliger in ontmoetingscentrum De Wilg elke dinsdagochtend mijn ervaring met de Tao, een oude Chinese filosofie en bewegingsleer. Club Geluk noem ik het, een laagdrempelige plek waar buurtgenoten even kunnen landen in hun drukke bestaan. De Tao zegt: laat los wat niet nodig is, volg je eigen hart, go with the flow. De Wilg biedt veel activiteiten, maar dit is dus eigenlijk een niet-activiteit. Laura heeft de wijsheid van de Tao prachtig verbeeld op dit kastje. Ik hoop dat wie er oog voor heeft zijn pas vertraagt en even tot rust komt. De volgende serie Club Geluk in De Wilg start op dinsdag 20 augustus, je kunt elk moment instappen. Meer info op Club Geluk.”
Locaties van de zeven Canvasjes in Oost: – Neuhuysstraat – Laura van Daalen – Orionstraat – Max Goldin; – Minkade – Gigi Grevenbroek; – Pelikaanstraat – Cika; – Rubenslaan – Mattt Baaij; – Marislaan – Mattt Baaij; – Nachtegaalstraat – Lizan Vermeulen; – Minkade – Gigi van Grevenbroek.
Lizan Vermeulen werkt aan een kastje op de Nachtegaalstraat – Foto: Arnoud WolffLaura van Daalen en Esther-Clair bij het kastje in de Albert Neuhuysstraat – foto: Thirty030Marislaan – Mattt BaaijOrionstraat – Max GoldinRubenslaan – Mattt BaaijMinkade – Gigi van GrevenbroekPelikaanstraat – CikaNeuhuysstraat – Laura van DaalenNachtegaalstraat – Lizan Vermeulen
