In de stoep voor de woning Burgemeester Reigerstraat 75 is op zondag 16 april een struikelsteen geplaatst ter herinnering aan Helena (Lenie) van Staveren (1909-1944). Dit was het huis waar ze opgroeide. Na haar huwelijk met Maurits Kiek verhuisde ze naar Eindhoven. Nadat haar man in 1940 was overleden aan een hartstilstand, keerde Lenie met zoon Bram terug naar haar ouderlijk huis. Later hertrouwde ze met Salomon Slijper. Zij werd in 1944, net als Salomon, in Auschwitz vermoord.

Initiatiefnemer van deze struikelsteen is Christien Sijbesma voor wie Lenie een oud-tante was. In Eindhoven werd al eerder een struikelsteen gelegd. Lees de biografie van Lenie van Staveren inclusief de familieverbanden. Deze struikelsteen is de twintigste in Oost, zie het overzicht met kaart.

Over het project Struikelstenen
Stolpersteine (struikelstenen, stolpern is het Duitse woord voor struikelen) is een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. De vierkante keien, 10x10x10 cm, hebben een messing bovenplaat met daarin een tekst gegraveerd, doorgaans de naam, geboortedatum en de plaats en datum van overlijden van slachtoffers van het naziregime. De stenen worden geplaatst in de stoep bij huizen waaruit zij zijn verdreven of vermoord. Verspreid over Europa vormen de stenen tezamen één groot monument.

‘Man fällt nicht über die Stolpersteine, du stolperst mit dem Kopf und dem Herzen’

Foto’s van Ed Kanters, Arnoud Wolff en familiearchief Van Staveren / Sijbesma

Het treintje van Langerak IJzerwaren boemelde deze winter opnieuw een mooi bedrag bij elkaar: 3.428,30 euro om precies te zijn! Met dank aan alle ondernemers en buurtgenoten die een wagon sponsorden of (wissel)geld in de pot op de toonbank stopten. De opbrengst komt dit jaar geheel ten goede aan Villa Joep. Deze stichting strijdt tegen neuroblastoom, een zeldzame en zeer agressieve vorm van kinderkanker. Naamgever is Joep Steijn. Hij overleed in 2003 op 4-jarig leeftijd aan de ziekte. De olifant, het logo, was zijn lievelingsknuffel.

Onderzoek hard nodig
Per jaar krijgen zo’n 25 tot 30 jonge kinderen de diagnose. De overlevingskans is slechts 30%. De ziekte tast het zenuwstelsel aan en ontwikkelt zich razendsnel. Villa Joep ondersteunt wetenschappelijk onderzoek naar deze akelige ziekte, veelal in samenwerking met het Prinses Máxima Centrum op het Utrecht Science Park.
Irene Crone, vrijwilliger bij Villa Joep, benadrukt dat alle donaties 100% ten goede komen aan onderzoek. “De stichting heeft geen betaalde krachten of dure reclamecampagnes. Geen strijkstok dus. Daarom zijn we zo blij met spontane acties zoals deze. Het treintje heeft een fantastisch bedrag bij elkaar gereden. Veel dank aan de medewerkers van de winkel en natuurlijk alle klanten en sponsoren hier in Oost.”

Steun ook Villa Joep
Wil je ook onderzoek naar neuroblastoom steunen? Maak dan geld over via de doneerpagina van Villa Joep.

Een grote klus voor Mohammed en Desmond: ze gaan bijna 1.300 kliko-tegels plaatsen in Oost, elke straat komt aan de beurt. Deze tegels markeren kliko-verzamelplekken, een nieuw concept. Het idee is dat bewoners op de vaste wekelijkse ophaaldag hun kliko’s met groen en tuinafval bij zo’n tegel neerzetten.

Minder schade
Volgens projectleider Robbert Klaassen heeft dat grote voordelen. “We willen het gft-afval efficiënter ophalen. Niet meer bij elke woning stoppen, maar alleen bij de verzamelplekken. Die komen om de 50 tot 75 meter, dus meerdere plekken per straat. De ophaaldienst maakt daardoor per straat minder stops, gaat vlotter door de straat, met minder oponthoud voor bewoners die de straat uit willen rijden. De ophalers hoeven ook minder met kliko’s tussen geparkeerde auto’s te slalommen. Door de kliko’s te groeperen slinkt de kans dat ze gemist worden, een grote bron van ergernis. Uiteindelijk verwachten we ook dat het werk voor de ophalers minder zwaar wordt met hopelijk minder rug- en schouderklachten.”

Meer informatie
Mohammed en Desmond hebben zes weken nodig (tot eind maart) om alle tegels te plaatsen. Daarna gaat de gemeente bewoners uitleggen hoe het nieuwe systeem werkt. De vaste ophaaldagen veranderen niet. Bekijk hier waar de kliko-verzamelplekken zijn gepland.

Flinke klap erop, en hoppa, de laatste stoeptegel ligt erin! Mathis, een van de jongste bewoners van de Boomstraat, verricht zijn taak met verve, aangemoedigd door wijkwethouder Eva Oosters. Deze tegel is de bekroning van het buurtproject van zijn vader, meubelontwerper Jan Stolk, die zelf al 33 kunstig bewerkte stoeptegels in de straat had geplaatst. Een ode aan het buurtgevoel in dit knusse straatje.

Twee boodschappentassen vol
Toen tijdens een grondige verbouwing de rood-wit geblokte vloer in de hal van nummer 7 eruit moest, greep Jan zijn kans. Hij had zes rode tegeltjes nodig om zijn eigen vloer te repareren. Uiteindelijk ging hij met twee boodschappentassen vol huiswaarts. “Die mozaiekvloeren zijn kenmerkend voor de Amsterdamse School, de bouwstijl waarin ons langgerekte huizenblok, de oneven kant, is gebouwd. Ik kon de vloertegeltjes simpelweg niet laten liggen.”

Eeuwfeest Boomstraat
Maar, wat te doen met al die tegeltjes (minus zes stuks)? “Ik ben verknocht geraakt aan dit straatje, het is fijn wonen hier. Een dorp in de stad. Daarom wilde ik wat doen voor de buurt door de tegeltjes in het straatbeeld te brengen, ook om de verbinding tussen de bewoners te symboliseren. Ik heb daarvoor 33 keer drie vloertegeltjes uit die vloer verwerkt tot stoeptegel. Met deze laatste stoeptegel erbij (met een blauwgrijs vloertegeltje) zijn er in het hele project 100 vloertegeltjes verwerkt, symbolisch, want de eerste bewoner betrok in 1921 een woning in dit blok. Toen ik het project twee jaar geleden begon was dat precies eeuw geleden. Corona vertraagde de boel, maar nu liggen ze er, in stijl.”

De oude dixie in het Wilhelminapark staat letterlijk in de schaduw van het fonkelnieuwe Popup toiletgebouw. Zijn concurrent heeft drie ingangen, waarvan een voor invaliden, en is zelfreinigend en desinfecterend. Het heeft een touchscreen bedieningspaneel en hippe sierverlichting. Een blik in de technische ruimte laat zien met welk een knap staaltje hightech de hoge nood in het park voortaan geledigd kan worden. Hier kan een dixie alleen maar van dromen!

Toegankelijker park
De nieuwe toiletten zijn de hele week gratis te gebruiken tussen 08:00 en 22:00 uur. Om het gebouw nog meer in het park op te laten gaan, is er rondom beplanting aangebracht en krijgt het een (groen) sedumdak. In het bijzijn van wethouder Suzanne Schilderman en initiatiefnemer Gertjan Te Hoonte (raadslid voor VVD Utrecht) spraken vertegenwoordigers van Solgu (Utrechters met beperking) en Maag-Lever-Darm Stichting tijdens de officiële opening hun waardering uit: ‘Hiermee wordt het park veel toegankelijker voor bezoekers die door fysieke beperking vaak gebruik moeten maken van een toilet.’

Het toilet wordt toegevoegd aan de HogeNood app waarin je onderweg alle openbare toiletten (inclusief die van winkels en horeca) kunt vinden.

Het oude hekwerk rondom het monumentale Antoniushofpand is geheel gerenoveerd. Een heidense klus o.a. vanwege de honderden krullen, punten en andere siervormen … Maar mede dankzij volhardendheid van de bewoners en de goede samenwerking met gemeente en aannemer staat het hek weer te glimmen in de zon.

Slecht onderhouden
Bewoner Mart Heijnens was als voorzitter van het woonbestuur van dit bo-ex wooncomplex aan de Prins Hendriklaan nauw betrokken bij de renovatie: “Het hekwerk is rond 1920 gebouwd toen het Antonius nog een katholiek gasthuis (ziekenhuis) was, gesticht in 1910. Het hekwerk was na honderd jaar nog in originele staat, maar verroest en slecht onderhouden. De gemetselde pijlers tussen het gietijzeren hekwerk bijvoorbeeld scheurden vanwege de roestende verbindingen.”

Vragen aan de wethouder
Mart vertelt dat hij jaren bezig is geweest om de gemeente te overtuigen om dit erfgoed op te knappen. “Lange tijd bleef onduidelijk wie verantwoordelijk was: de gemeente of bo-ex. Gelukkig maakte toenmalig SP-raadslid Tim Schipper zich sterk door vragen aan de wethouder te stellen. Toen de gemeente eenmaal overstag ging, is wel doorgepakt en zijn kosten nog moeite gespaard, eerlijk is eerlijk. Alles is gezandstraald, pijlers zijn opnieuw opgemetseld en alle verbindingen zijn vervangen en gemaakt van roestvrijstaal in kunsthars. Het herstel van dit monumentale hek kostte een lieve duit, maar kan nu weer eeuwig mee. Het enige gevaar komt nu nog van de woekerende Japanse Duizendknoop en geparkeerde fietsen.”

Historie Antonius Gasthuis
Het oude St Antonius ziekenhuis is in 1910 gesticht als katholiek gasthuis met 150 bedden. Op de archieffoto uit 1930 is goed te zien hoe de hoofdingang aan de weg lag. De ziekenauto reed zo het terrein op. In 1983 verhuisde het Antoniusziekenhuis naar Nieuwegein. Het pand werd deels gesloopt voor nieuwbouw en in het oude hoofdgebouw – nu een gemeentelijk monument – kwamen zo’n 150 appartementen, het Antoniushof, beheerd door bo-ex.
Meer informatie: www.antoniushof-utrecht.nl/

Wijkwethouder Eva Oosters opende vandaag de opgeknapte speelplek bij buurthuis Sterrenzicht. Blikvanger is een wit speelhuisje met rood dak, een ontwerp van kunstenaar Monique Broekman. Het verwijst naar de tijd dat Sterrenwijk nog bestond uit witte noodwoningen (met rode daken), in de volksmond het Witte Dorp genoemd. Het speelhuisje is onderdeel van het project ‘Kunst voor Sterrenwijk‘.

Oude filmbeelden
Op het speelhuisje zijn beelden van interieurs gefreesd die in een archieffilm over de sloop en nieuwbouw van Sterrenwijk zijn te zien. Ze geven een inkijkje in het leven in ’t oude ‘Wijk’. De film staat hieronder.

De Burgemeester Reigerstraat wordt opnieuw ingericht. Het wegdek krijgt in het midden – net als de Nachtegaalstraat – over de volle lengte een klinkerpatroon. Dat is niet het werk van een vakbekwame stratenmaker, maar het resultaat van een ingenieus procedé: eerst verhitten ze het asfalt tot 150 graden, om vervolgens met een stalen mal het klinkerpatroon in het asfalt te persen. Meter voor meter wordt de winkelstraat ‘geroosterd’.

Is het een schommel of een ander speeltoestel? Qua kleur en vorm kan het allebei. Grote kans dat je al vaak langs dit beeld bent gekomen, zonder het écht te zien. Als ik erover vertel, kijken vrienden mij verbaasd aan: Staat daar een kunstwerk? Eigenlijk gek, want het beeld van kunstenaar Helma van Rens aan de Weg tot de Wetenschap ter hoogte van de Wim Sonneveldlaan is niet te missen.

‘Eerste Stap’ heet het. De rode metalen constructie lijkt op gigantische benen. Of is het een metafoor, en duidt de titel op de eerste stap die studenten zetten om uit huis te gaan? In het jaar dat het kunstwerk werd geplaatst, 1988, zijn ook de eerste studentenwoningen op de Uithof opgeleverd. Of verwijst de naam naar de naastgelegen speelweide? Ook daar worden eerste stapjes gezet.

Ga je richting de Uithof? Sta even stil bij dit beeld, want door de constructie heen zie je de omgeving als door een lens. Deze blik kan een (nieuwe) eerste stap zijn.

Locatie: Weg tot de Wetenschap (Rijnsweerd)

Elk jaar vanaf 6 december (na Sinterklaas) boemelt ie weer: het wintertreintje van Willem Langerak IJzerwaren. De winkelier tovert zijn etalage aan de Burgemeester Reigerstraat om tot een groot winterwonderland. Een lange sliert wagons rijdt rondjes door de besneeuwde bergen. Willem geniet niet alleen van het avondenlang thuis knutselen aan zijn winterse spoorbaan, maar vooral ook van de vele vrolijke gezichten voor zijn etalageruit: treintje kijken is een uitje voor alle kinderen én ouders uit Oost. En let goed op, er beweegt van alles terwijl de trein zijn rondjes rijdt: skiërs zoeven van de hellingen, houthakkers zijn druk aan het werk, bergbeklimmers bedwingen de hoogste toppen, er wordt gedanst op muziek en let op: het brandende huis wordt geblust terwijl je kijkt.

Bewoners en bedrijven kunnen de wagons sponsoren en pimpen. De opbrengst gaat naar een goed doel. En heb je onze Oostkrant jubileumwagon al gespot?