PvdA, GroenLinks en Partij voor de Dieren stellen de wethouder raadsvragen over twee geplande bruggen achter Stadion Galgenwaard. Zijn ze nodig? Wat is de impact op de natuur? En wat kosten die bruggen eigenlijk? Ook buurtbewoners die zich verenigen in Stichting Krommerijnpark vragen zich dat al sinds de bekendmaking van de plannen af. Zij wijst in een protestbrief op de verwachte ecologische schade op de zuidoever, met name in het ecologisch beheerde Margrietenveld en Hof van Eden, de percelen waar de bruggen moeten landen. Een onderzoeksrapport (in opdracht van de gemeente) laat zien dat juist hier de grootste kansen liggen voor meer biodiversiteit in het gebied.
Groter stadion Waarom wil de gemeente deze twee nieuwe bruggen? Het gebied rondom Stadion Galgenwaard gaat op de schop, zie ook het ontwikkelingsplan. Het stadion wordt uitgebreid, de omgeving opgefrist. Het ontwikkelplan voorziet hier ook in enkele hoge woontorens. De gemeente wil meer verbindingen maken tussen het stadiongebied en het Lunettenpark dat aan de overkant ligt, opdat bezoekersstromen beter verspreid kunnen worden, zeker op drukke (voetbal)dagen.
Schade aan natuur en erfgoed De lokale politieke partijen en stichting zijn echter zeer verbaasd, omdat er al twee overgangen zijn binnen een straal van 100 meter. Waarom zoveel geld uitgeven – in financieel zware tijden – met grote schade aan natuur en erfgoed (het eeuwenoude jaagpad) als gevolg? Ze wijzen er ook op dat een door vele partijen (o.a. Kampong) gewenste brug aan de andere kant van de Laan van Maarschalkerweerd, ook wel de Mytylbrug genoemd, niet gebouwd gaat worden wegens … geldgebrek.
Wethouder Eerenberg dient vóór 3 juli 2025 te antwoorden op de schriftelijke vragen vanuit de gemeenteraad.
Plattegrond met de bestaande en geplande overgangen. Bron: Stichting KrommerijparkZicht op de Kromme Rijn vanaf de overgang langs de trambaan. Over de zuidoever links loopt het eeuwenoude jaagpad. Verderop zijn de twee betwiste bruggen gepland.
Susanne Cornelia Versteeg, bij vele buurtbewoners bekend als Suus, is op 3 juni 2025 overleden, 101 jaar oud. Wat een leeftijd! Ze woonde in de Schildersbuurt, twee hoog. Tot het eind toe maakte ze nog dagelijks haar rondje door de wijk om boodschappen te doen, met een vaste stop in Podium Oost waar ze een graag geziene gast was. Ze was onderdeel van het straatbeeld van Oost. Ons medeleven gaat uit naar familie, vrienden en iedereen die fijne herinneringen aan haar heeft.
Op haar honderdste verjaardag mochten we op de koffie en schreven onderstaand bericht.
100 kaarsjes voor Suus Er wapperen gouden cijfers op een portiekdeur aan de Albert Neuhuysstraat: ‘100’, met een dubbele betekenis, want zowel Het Nieuwe Woonhuis als bewoner Suus Versteeg vieren hun eeuwfeest. De woningbouwvereniging zal de mijlpaal groots vieren op zaterdag 23 september, voor Suus hebben buren en familie de vlag al uitgehangen.
Naar Canada en Amerika Suus kwam in 1923 in Scheveningen ter wereld en groeide daar op. In het begin van de oorlog schreef ze zich in voor de studie wiskunde. “Op een gegeven moment moest je als student ondertekenen dat je nooit tegen de Duitsers zou vechten, nou daar bedankte ik voor. Ik zette daarom mijn net begonnen studie stop. Na de oorlog ging ik naar de School voor Maatschappelijk Werk. Daarna mocht ik voor de kerk aan de slag in Frankrijk, Le Havre, om vluchtelingen te helpen die naar Amerika en Canada wilden emigreren. Later ben ik zelf ook die kant op gegaan.”
Op de solex het land in “Terug in Nederland kon ik aan de slag bij de Spoorwegen. Ik hielp als maatschappelijk werker aanstaande ‘spoorgezinnen’. Een heerlijke tijd, want ik had een solex die ik mee op de trein nam om in verre oorden de verloofdes van machinisten en conducteurs te kunnen bezoeken. Hun jonge mannen hadden standplaats Utrecht, de spoorstad destijds, en woonden hier in een pension. De verloofdes verbleven nog thuis of bij schoonouders, in afwachting van een eigen (huur)woning in Utrecht. Als in die verre oorden een zieke thuis was, zorgde ik dat daar het huishouden bleef draaien. Dan hoefde de jonge machinist of conducteur niet halsoverkop naar het (schoon)ouderlijk huis te gaan. De treinen moesten immers blijven rijden.”
Mensen helpen “Zelf ben ik nooit getrouwd. In de oorlog, ik was twintig, was ons gezin gevlucht naar een afgelegen vakantiehuisje in Ruurlo. Mijn twee broers en mijn vader werden daar verraden en opgesloten in een werkkamp. Ik zorgde voor mijn moeder en had dus geen tijd om ‘rond te kijken’. En na de oorlog gold lange tijd voor vrouwen: trouwen = stoppen met werken. Nou, dat zag ik niet zitten, ik wilde de wereld ontdekken, erop uit, mensen helpen! En het is prima zo, ik heb me nooit verveeld. Zo heb ik lange tijd viool gespeeld in het Stichts Symfonieorkest, waarmee we zelfs een keer opgetreden hebben in de concertzaal van Vredenburg. En in Voordorp onderhield ik een moestuin, nou ja, meer voor de gezelligheid dan voor het tuinieren. En later ben ik gaan schilderen. Vorig jaar mocht ik zelfs een expositie houden in wijkcentrum Podium Oost!”
Twee hoog, zonder lift “Ik woon hier twee hoog. Het Nieuwe Woonhuis was de eerste flatwoning van Utrecht, maar zonder lift. Dat is niet erg, het traplopen houdt me aan de gang. Met de rollator kan ik vervolgens ver komen. Zo ga ik graag naar Podium Oost. En toen tijdens de verbouwing de senioreninloop tijdelijk in Sterrenzicht zat, liep ik heen en terug naar Sterrenwijk. Zo leuk om ook daar mensen te leren kennen! Boodschappen doe ik ook nog zelf, hier bij de Plus of de Albert Heijn op de Reigerstraat. Nee, ik woon hier fijn, en leuk dat er volgende week een feestje is in de straat!”
Airport Utrecht Oost? De beroemde stedenbouwkundige Berlage maakte honderd jaar geleden een uitbreidingsplan voor de oostkant van de stad, mét een vliegveld ingetekend. Utrecht groeide destijds hard en in de schootsvelden tussen de Waterlinieforten De Bilt, Hoofddijk en Vossegat lag voldoende ruimte. Uiteindelijk landden er geen vliegtuigen, maar woningen en kantoren onder de naam Rijnsweerd.
Wilhelminapark Historicus Bas Nugteren is gefascineerd door de roaring twenties waarin Utrecht Oost met grote stappen uitgroeide tot een levendige wijk gebouwd rondom het Wilhelminapark. Omdat het paviljoen in het park (ooit een melkhuisje, nu een restaurant) dit jaar haar 100ste verjaardag viert, vroegen we Bas om in de bovenkamer van het paviljoen – met fraai uitzicht op de vernieuwde fontein – te vertellen over de ontstaansgeschiedenis van deze buurt. Een gesprek over Berlage, de Volksbond tegen Drankmisbruik en het langzaam verdwijnen van rangen en standen in de maatschappij.
Oost aan het woord Verhalen maken de buurt, daarom laten we Oost graag aan het woord! In de nieuwe serie podcastserie ‘Oost Aan Het Woord’ gaan presentator Karin van den Boogaert en sidekick Arnoud Wolff met microfoons de wijk in. Je kunt de podcasts beluisteren via onze podcastpagina en de Spotify playlist Oostkrant.
Presentator Karin van den Boogaart in gesprek met historicus Bas Nugteren – foto: Arnoud WolffPlan van Berlage uit de jaren 20 van de vorige eeuw, met een vliegveld gepland op de plek waar uiteindelijk Rijnsweerd is gebouwd – Het Utrechts Archief
Jantje zag eens pruimen hangen, O! als eijeren zo groot … Zo begint het bekende kinderversje De Pruimeboom van Hiëronymus van Alphen (1746–1803). De dichter woonde een aantal jaren op zijn buitenhuis op landgoed Oudwijck, waar vroeger de Abdij van Oudwijck stond. De huidige Van Alphenstraat in Oudwijk Noord was destijds de met bomen omzoomde oprijlaan naar het buitenhuis. Straatbewoners Lieke en Sjef wilden hun beroemde buurtgenoot eren en vroegen de Utrechtse letterhakker Britt Nelemans om een passende gevelsteen te maken. Die prijkt nu boven hun voordeur op nummer 18. Bij de onthulling in bijzijn van buren en vrienden sprak Sjef de gedenkwaardige woorden: “Voor ons en Oudwijk schiep Britt een juweeltje.”
Hiëronymus Van Alphen Het versje over de pruimen draagt een duidelijke morele boodschap: verleidingen moeten worden weerstaan. Is ongehoorzaamheid werkelijk de moeite waard voor een handvol pruimen? Deze wijze, opvoedkundige les verscheen in 1778 in zijn bundel Kleine gedigten voor kinderen. Van Alphen was een voorvechter van een verlichte opvoeding, waarin kinderen spelenderwijs leren en ouders begripvol zijn, mits het kind eerlijk en oprecht is. In het dagelijks leven was hij advocaat en procureur-generaal in Utrecht, en later thesaurier-generaal van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Britt Nelemans Britt Nelemans heeft een atelier in de Kerkstraat. Ze hakte al vele kunstwerken in Utrecht o.a. een gevelsteen ter ere van Joke Smit, naamgever van het Joke Smitplein, in opdracht van het Utrechtse Geveltekenfonds.
Bewoners, buren en vrienden vieren de nieuwe gevelsteen boven de deur van Van Alphenstraat 18, een ode aan naamgever Hiëronymus van Alphen. In het midden (met bloemen) Britt Nelemans, de maker, met aan haar rechterzijde de bewoners Sjef en Lies – foto: Arnoud WolffDe gevelsteen is van de hand van letterhakker Britt Nelemans. De steensoort is Jaumont, Frans kalksteen, gewonnen ten zuiden van Parijs. De letters zijn bewust zonder kapitalen. De vijf pruimen representeren de in het gedicht genoemde ‘om een hand vol’. Het jaar 1778 staat voor de publicatiedatum van de bundel ‘Kleine gedigten voor kinderen’.Bewoner Sjef vertelt een kleine introductie over de gevelsteen – foto: Arnoud Wolff
De Pruimeboom Eene vertelling
Jantje zag eens pruimen hangen, o! als eieren zo groot. ’t Scheen, dat Jantje wou gaan plukken, schoon zijn vader ’t hem verbood. Hier is, zei hij, noch mijn vader, noch de tuinman, die het ziet: Aan een boom, zo vol geladen, mist men vijf zes pruimen niet. Maar ik wil gehoorzaam wezen, en niet plukken: ik loop heen. Zou ik, om een hand vol pruimen, ongehoorzaam wezen? Neen. Voord ging Jantje: maar zijn vader, die hem stil beluisterd had, Kwam hem in het loopen tegen voor aan op het middelpad. Kom mijn Jantje, zei de vader, kom mijn kleine hartedief! Nu zal ik u pruimen plukken; nu heeft vader Jantje lief. Daar op ging Papa aan ’t schudden, Jantje raapte schielijk op; Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen, en liep heen op een galop.
Het Wilhelminapark werd in 1898, het jaar waarin Wilhelmina tot koningin werd gekroond, officieel geopend. In 1911 bouwde de gemeente een klein houten paviljoen met uitzicht op de vijver en gaf de exploitatie aan de lokale afdeling van de Volksbond tegen Drankmisbruik. Dit zogenoemde melkhuisje is in 1925 vervangen door het grotere theehuis dat wat westelijker in het park kwam te liggen. De grote eetzaal kon ook gebruikt worden voor vergaderingen, bijeenkomsten en recepties. Jarenlang werden hier rijexamens afgenomen en fungeerde het als stemlokaal.
Het beheer van het paviljoen bleef al die tijd in handen van de Volksbond tegen Drankmisbruik. Totdat de gemeente het huurcontract in 1950 opzegde. Nu is het een restaurant.
De Weggeefwinkel op de Zonstraat is weer open! Alles in de kraam is gratis. Je mag geven én nemen wat je wil. “Het is winkelen voor een goed doel”, vertelt ‘winkelier’ Annelies Potuyt. “Ik overwinter elk jaar in het Gambiaanse dorpje Tumani Tenda. Spullen die geschikt zijn voor kinderen in Gambia pik ik eruit. Aan de zijkant van de kraam hangt een spaarpot. Van de donaties huur ik in december een zeecontainer om de spullen die ik heb verzameld naar het dorp te transporteren.”
Sportshirts populair De kraam biedt een kleurrijke verzameling boeken, servies, speelgoed en kleding, teveel om op te noemen. Maar wat gaat nou mee naar Gambia? “Poppen, houten speelgoed en alles wat rolt vinden de kinderen geweldig. Ook verzamel ik graag kleding, schoenen en rugzakjes, omdat ze daarmee makkelijker naar school kunnen. Vooral jurkjes en shirts met glitter en glamour zijn enorm populair. In de lade ligt een fotoboek waarin je kunt zien hoe de dorpskinderen met de spullen spelen. Dat is soms verrassend anders! En waar het héle dorp heel blij van wordt: sportshirts!”
Buurtwinkel Annelies begon 17 jaar geleden met een kleine weggeeftafel om geld in te zamelen. “Ik ben een fanatieke vogelspotter en Gambia is een paradijs voor overwinterende vogels, dus ik kom daar graag. De mensen zijn gastvrij, ik wilde graag wat terug doen. Met die tafel wilde ik buren en voorbijgangers verleiden om geld te doneren. Die tafel was wel onhandig, want bij regen moest ik elke keer snel een doek over de spullen leggen. Tot een handige buurman op een dag zei: kijk eens Annelies, we hebben er een dakje boven getimmerd. Sindsdien maken mijn straatgenoten de kraam elk jaar steviger en mooier. Het is daarom een echte buurtwinkel!”
Annelies Potuyt (r) met vaste klant Mia – foto: Arnoud WolffDonaties om transportkosten te betalenDe kids van Tumadi TendaEind 2024 gingen 35 dozen en 4 koffers vol spullen naar GambiaBuren helpen met opbouwen
Journalist Jos van Sambeek (1958–2024) schreef van 2013 tot 2024 wekelijks de populaire rubriek Het Geboortehuis in het Utrechts Nieuwsblad. Daarin portretteerde hij Utrechters aan de hand van het huis waarin zij geboren waren, 560 in totaal. Hun geboortehuis was het vertrekpunt, maar de stukjes schetsten vooral een treffend tijdsbeeld van de buurt en het dagelijks leven. Een wekelijkse dosis nostalgie naar het oude Utrecht.
Geboren in Utrecht Op zijn sterfbed vroeg Van Sambeek zijn vrienden om deze schatkist aan buurtverhalen te bundelen in een boek, opdat het waardevolle tijdsbeeld van zijn geliefde stad niet verloren zou gaan. Dat boek is er nu: Geboren in Utrecht. Het bevat een selectie van 130 portretten, waarvan 21 van mensen die in Utrecht Oost ter wereld kwamen. Onder hen de broers Frans en Jos Stelling (respectievelijk kunstenaar en filmmaker), die net als Van Sambeek zelf zijn geboren aan de Adriaen van Ostadelaan in de Schildersbuurt. De makers hebben historische straatfoto’s aan de verhalen toegevoegd, wat het boek extra leuk maakt om door te bladeren.
Het boek is door de vriendengroep uitgebracht in eigen beheer om de kosten laag te houden. Het is te koop a €17,50 bij Bruna Nachtegaalstraat en Boekhandel Bijleveld. De opbrengst gaat naar Museum van Zuilen, een plek waar Jos graag kwam.
Student Eva Pasman woont sinds kort op De Sterren. Ooit het Provinciehuis van Utrecht, maar nu een locatie van SSH, grenzend aan Park Bloeyendael. Meer dan 700 studenten wonen er in meerdere huizen met elk een eigen sfeer en tradities. Eva gaat voor de Oostkrant op zoek naar de verhalen van haar buren.
Nummer 107G op de Sterren is allesbehalve een standaard studentenhuis. Geen jaarclub, geen ontgroening, geen vaste feesttradities. Maar wél een kleurrijk gezelschap! In de coronatijd konden studentenhuizen verf krijgen van de SSH, gratis. Toen zijn de bewoners …
De Sterren nr 113H heette vroeger ‘Huis Leeuw’. Maar tijden veranderen – net als de bewoners. “Daarom vonden we het tijd voor een nieuwe naam”, vertellen de huisgenoten vrolijk: “We zijn nu Huis Meeuw!” De nieuwe huisnaam …
Het studentencomplex De Sterren zit in het voormalige Provinciehuis. Het heeft een stervormige plattegrond. De gebouwen dragen elk de naam van een sterrenbeeld. Elk gebouw is opgedeeld in (studenten)huizen.
Farao van de Feitenkennis, Wandelende Wikipedia, Cognitieve Casanova, Kasteelheer van onze kennisburcht, Voorzitter van de Feitenpartij … presentator Philip Freriks had vele vleiende bijnamen voor juryvoorzitter Maarten van Rossem in het tv-programma De Slimste Mens. Beide zwaaiden vorig jaar af, en als eerbetoon kreeg Maarten een eigen bankje in zijn geliefde Wilhelminapark. Hij mocht het samen met burgemeester Sharon Dijksma onthullen.
Klassiek model Voor de leden van de Feitenpartij: het parkbankje staat bij de ingang van de grote speeltuin, het Trui van Lier Speelkwartier, met uitzicht op de grote speelweide. Het is een klassiek, comfortabel en elegant model van de firma Gardelux, type Zeus, gemaakt van recyclebaar aluminium.
Geen conversatie graag In zijn dankwoord vertelde onze buurtgenoot over de historie van het park en vooral de bijzondere plek waar het bankje staat: “Eind augustus, als de eerste bladeren beginnen te vallen, kun je vanaf hier heerlijk genieten van de ondergaande zon die op de speelweide en omringende bomen schijnt.” Hij voegde er nog wel aan toe dat het parkbezoekers vrijstaat om naast hem te komen zitten, maar dat na het maken van een selfie verdere conversatie niet op prijs wordt gesteld. “Ik zit hier voor het uitzicht.”
De burgemeester mag even naast Maarten zitten – foto: Arnoud WolffMessing infoplaatje op de rugleuning
Op de zijwand van de garage aan de Zonstraat 46 prijkt een opvallende, gedetailleerde muurschildering. In 2022 stonden tijdens een ontruiming de deuren open en zagen buurtbewoners het kunstwerk voor het eerst. De vraag rees: wat stelt het voor – en wie heeft het gemaakt? De huidige eigenaar, een nazaat van de ondernemersfamilie De Bruin, is geboren in het naastgelegen pand. “Ik dacht dat hier vroeger een vishandel zat, maar ik ben van de derde generatie. Mijn opa en oma leven helaas niet meer, dus we kunnen het ze niet meer vragen.”
Rotterdamse vismarkt Bij vragen over architectuur en cultuur in onze stad is er één onbetwiste autoriteit: Arjan den Boer. Hij wist het beeld snel te duiden: “Het is de verdwenen Rotterdamse vismarkt aan de Leuvehaven, zie de historische foto uit het Rotterdams archief.” Maar, waarom staat een Rótterdams tafereel op een muur in deze oer-utrechtse Zonstraat? Een mysterie, dat zelfs staat vermeld op een infobordje in de straat.
Ontrafeling Tot 12 mei 2025. Per mail meldt zich Ries Poot: “Als er nog interesse is in de ontrafeling van het mysterie, kom ik graag langs. Ik heb ook origineel materiaal dat het verhaal ondersteunt.” Twee dagen later parkeren Ries en zijn vrouw Willemien hun auto in de Zonstraat. Ze wonen al decennia onder de rook van Rotterdam. Beiden zijn de tachtig gepasseerd – een hele rit, en dat voor een schildering op een muur.
Rotterdammer vlucht naar Utrecht “Als kind liep ik hier al rond,” vertelt Ries (1938). “Onze familie had meerdere vishandels in Rotterdam. Wij woonden vlak bij de vismarkt aan de Leuvehaven. Tijdens het bombardement op 14 mei 1940 werden zowel ons huis als de markt verwoest. Samen met ooms en tantes zijn we gevlucht. Na omzwervingen kwamen we terecht aan de Maliesingel 54. In datzelfde jaar begon mijn vader, Dirk Poot, een vishandel onder de hal van Zonstraat 46. Die liep goed, tot zijn overlijden in 1964.”
Blikvanger in Oost Uit een boodschappentas haalt Ries een oud schilderij. “Mijn vader schilderde in de oorlogsjaren veel – hij had daar gevoel voor. Dit is een gezicht op de oude vismarkt van Rotterdam. Heimwee, vermoed ik. Toen de vishandel eenmaal liep, heeft hij het schilderij vergroot op de muur aangebracht. Ik zie hem nog met een lange lat en een meetlint in de weer. Het werd een echte blikvanger – klanten gaven vaak complimenten. Aan de andere zijwand schilderde hij twee vissersboten, maar die zijn later overgeschilderd.”
Bericht van de Oostkrant Waarom kwam Ries pas nú met zijn verhaal, ruim twee jaar na het verschijnen van het oorspronkelijke artikel? “Mijn achterneven en -nichten – familie van mijn overleden broer Anthon – vonden bij een recente nalatenschap een oude foto. Op de achterkant stond met pen geschreven: ‘vishandel Zonstraat’. Ze werden nieuwsgierig, gingen online op zoek en vonden een facebookbericht van de Oostkrant: Mysterie aan de Zonstraat. Daarin herinnerde een oud-bewoner zich vaag een viswinkel van de familie Poot. Toen belden ze mij: Oom Ries, kunt u het mysterie oplossen?”
Naschrift Op dit moment wordt het pand Zonstraat 46 verbouwd tot appartementen. Eigenaar Ronald de Bruin respecteert de schildering door er een voorzetwand voor te plaatsen. De stopcontacten zaten er al vóór de schildering (zie foto). De gaten zijn in de jaren 70/80 door een huurder geboord om schappen te bevestigen.
Ries Poot met het originele schilderij gemaakt door zijn vader Dirk – foto: Arnoud WolffZwart-witfoto van de wandschildering – foto: archief familie PootZwart-witfoto van de verdwenen schildering op de andere zijwand – foto: archief familie PootDe Rotterdamse Zeevismarkt (visafslag) in 1925 – foto: Rotterdams ArchiefDe notitie achterop de foto die leidde tot ontrafeling van het mysterie
