Oud-politieman Peter Gieling was diender op straat in het Oost van de jaren 70 en 80. Dat waren roerige tijden! Het buurtje rondom de Maliestraat was tot 1986 een levendige (en soms dodelijke) tippelzone, de Oudwijker Boys terroriseerden het buurthuis van Oudwijk (nu Podium Oost) en de hooligans van FC Utrecht werden gevreesd tot ver buiten de stad. Peter is geboren in Wijk C en opgegroeid in Oudwijk, hij kende zijn pappenheimers als geen ander en behield de rust in alle hectiek. Toch zijn er droeve misdaadzaken die hem tot op de dag van vandaag – lang na zijn pensionering – nog altijd raken. Politieman ben je voor het leven.
Oost aan het woord Verhalen maken de buurt, daarom laten we Oost graag aan het woord! In de nieuwe serie podcasts gaan presentator Karin van den Boogaert en sidekick Arnoud Wolff met microfoons de wijk in. De eerste vijf podcasts staan online: wijkagent René Rogier, de krakers van Huize Pluk, stamkroeg Jan Primus, de Moving Gallery en Hoeren, Bendes & Hooligans in Oost. Je kunt deze en oudere podcasts beluisteren via onze podcastpagina en de Spotify playlist Oostkrant.
In gesprek met oud-politieman Peter Gieling – foto: Arnoud Wolff
In Oost, met name op de Maliebaan en rond het Wilhelminapark, was de bezetter in de oorlogsjaren 1940-45 nadrukkelijk aanwezig met meerdere nazi en NSB hoofdkwartieren. Ondanks deze grauwsluier (of juist daarom) bloeide in onze wijk ook het verzet, met een levensgevaarlijk kat- en-muisspel tussen goed & kwaad. Nu, in 2025, vieren we 80 jaar vrijheid met een vol programma, zie hieronder.
3 en 4 mei | Maliebaan Monologen Theatergezelschap Aluin brengt in het weekend van 3 en 4 mei de strijd tussen bezetter en verzet op de Maliebaan in de jaren 1940-45 weer tot leven met een doorlopende voorstelling in het Spoorwegmuseum. Meer info en tickets Verhalen over de Maliebaan in 1940-45
4 mei | Open Joodse Huizendag Onderzoeker Jim Terlingen vertelt het fascinerende verhaal over Trui van Lier en haar crèche Kindjeshaven aan de Prins Hendriklaan. Tijden: 11:00 uur en 12:00 uur Meer info: Open Joodse Huizen Utrecht
5 mei | Intocht oude Jeeps en legervoertuigen Een bonte stoet van oude jeeps en legervoertuigen vertrekt vanaf de Berekuil richting het stadhuis, net als op de dag van bevrijding, 7 mei 1945. Vanaf 09:00 uur bij de Berekuil / Biltstraat Meer info
7 mei | Kranslegging Rosariumdrama In de ochtend van 7 mei, enkele uren voordat Utrecht bevrijd werd, vond er een dodelijke schietpartij plaats nabij het Rosarium, waarbij tien buurtgenoten (kansloos) de dood vonden. Elk jaar leggen leden van het Utrechts Comité 4 en 7 Mei ter herdenking een krans bij het monument aan de Prinses Marijkelaan. Meer info en video Rosariumdrama
7 mei | Buurtwandeling ‘Polar Bear’ Op woensdag 7 mei organiseert het 4 & 7 mei Comité een wandeling door het Oost in de oorlogsjaren 1940-45. Spannend! Stadsgids Peter Gieling zal onderweg vertellen over o.a. de verzetsvrouwen Trui van Lier en Truus van Lier, onze koningin-in-oorlogstijd Wilhelmina, de geheimzinnige bunker in het park en het Drama bij het Rosarium. De wandeling sluit aan op de feestelijke herdenking bij het Polar Bear Monument in het Hogelandsepark en is geschikt voor kinderen (onder 12 jaar wel graag met volwassen begeleider). Start 18:00 uur. Meer info en aanmelden via deze link.
7 mei | Herdenking 80 jaar bevrijding In het Hogelandspark staat een beeld van een ijsbeer, het Polar Bear monument. Het herinnert aan de glorieuze intocht op 7 mei 1945 van de bevrijders, de Britse 49ste West Riding Infanteriedivisie, bijnaam: de Polar Bears. Elk jaar herdenken we dit moment met toespraken, gedichten, live muziek en een indrukwekkend defilé. Aanvang: 19:00 uur in het Hogelandspark (nabij begraafplaats St Barbara). Programma
Oost in de oorlog Op onze webpagina Oost in de oorlog hebben we meer verhalen en documentaires verzameld over onze wijk in de periode 1940-45.
Zusters en personeel van Diaconessenhuis vieren feest op de Burgemeester Reigerstraat op 7 mei 1945 – Het Utrechts ArchiefTrui van Lier voor haar crèche Kindjeshaven aan de Prins Hendriklaan – Het Utrechts ArchiefDe bevrijders trekken Utrecht binnen via de Berekuil – Het Utrechts ArchiefMonument bij het Rosarium Polar Bear Monument in het Hogelandsepark
Stijlvolle kleding, sfeervol interieur, mooi servies en unieke sieraden, allemaal met een vleugje retro en een beetje gekkigheid. In een warme, huiselijke sfeer vind je hier alles wat het leven nét wat leuker maakt. En goed nieuws: de snelgroeiende keten Things I Like Things I Love opent haar tweede Utrechtse filiaal in Oost, pal tegenover de Hema aan de Nachtegaalstraat. Niet zomaar een winkel, maar een flagship store met het meest uitgebreide aanbod. “We zijn er ontzettend trots op,” vertelt bedrijfsleider Yasmina.
Breed assortiment De naam zegt het al: de winkel is 14 jaar geleden ontstaan vanuit liefde voor mooie spullen, destijds vooral vintage. Oprichters Petra Verwaal en haar team verkopen wat ze zelf leuk en bijzonder vinden. Van verfijnde sieraden tot vitrinekasten met karakter. “Ons assortiment is breed en lastig in een hokje te passen,” legt Yasmina uit, “maar alles is met zorg gekozen, met oog voor detail en een duidelijke stijl.”
Familiegevoel Hoewel de keten inmiddels winkels heeft in Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen en Utrecht, blijft het familiegevoel voelbaar. “Petra heeft deze week nog meegeholpen met de inrichting. De lijnen zijn kort en de sfeer blijft persoonlijk,” vertelt Yasmina. “En dat voel je als klant. Mensen komen graag terug, omdat de winkel aanvoelt als thuis. En omdat je er voor elke gelegenheid wel iets vindt, voor jezelf of als cadeau. Dus laat je verrassen en kom langs!”
Frank en Bart, samen 160 jaar oud – of beter gezegd: jong – vieren nog elke dag het bestaan, met de lichtheid van mensen die het leven liefhebben. Veel buurtgenoten kennen het hartelijke duo van de legendarische kookwinkel Potten en Pannen aan de Nachtegaalstraat – het karakteristieke hoekpand waar nu de apotheek zit. Na hun pensionering zijn ze neergestreken in de voormalige werkplaats achter de winkel, verscholen achter een geheimzinnig poortje aan de Maliebaan.
Verborgen paradijs Eenmaal binnen betreed je een verborgen paradijs. Een zee van groen spreidt zich uit: mossen, zacht ruisende varens, wuivend bamboe en geurend slaapkamergeluk. Het noorderlicht speelt op de witte stenen en geeft de schaduwrijke tuin een prachtige schittering. En dit geluk delen ze graag! Op zaterdag 24 mei stellen ze hun tuin open voor de buurt.
Vier het leven! “Met de winkel vierden we het leven, zodra het even kon – met kookworkshops, proeverijen, en vooral met onze trouwe klanten. En dat blijven we doen, maar nu in onze tuin. We proberen aan te sluiten bij de Open Tuinendag, maar telkens worden we afgewezen – we liggen buiten de route. Nou ja, dan maken we onze eigen Open Tuindag! We hopen buurtgenoten en oude klanten te mogen begroeten, én natuurliefhebbers die willen ontdekken hoe zelfs een schaduwrijke tuin in volle bloei kan staan.”
Open Tuindag Frank & Bart Zaterdag 24 mei 14:00 – 17:00 uur De tuin is bereikbaar via de Maliebaan, om de hoek bij de apotheek. Frank zal als gastheer van dienst iedereen welkom heten bij de poort.
Honderd jaar geleden vierden we in Oost op 31 augustus de verjaardag van koningin Wilhelmina. Hoofdprogramma in het Wilhelminapark: een gekostumeerde voetbalwedstrijd en een springconcours door wachtmeesters van de artillerie. Daar ging een militaire parade op de Maliebaan aan vooraf. Er was dat jaar geen vuurwerk in de avond om kosten te besparen, maar er waren wel ‘muzikale omgangen door de stad’ waarbij de muziekkorpsen fakkels meedroegen, aldus een bericht in het Utrechts Nieuwsblad. Naast de centrale viering in het park, organiseerden tal van straten en buurten feesten, zoals op de Abstederdijk waar kinderen mochten ‘blaastrappen’.
Opkomst buurtverenigingen Koninginnedag vindt zijn oorsprong eind 19de eeuw met het vieren van de verjaardag van eerst prinses Wilhelmina, later Koningin Wilhelmina. In die periode wordt de nationale staat steeds belangrijker en het vieren van de verjaardag van de vorst of vorstin draagt bij aan het besef één land te zijn. Rond 1900 groeit ook Utrecht snel. Tuin- en landbouw maken plaats voor bedrijvigheid en industrie. In Oost worden buurten voor arbeiders gebouwd, waar vervolgens het verenigingsleven opkomt. Zo is er al in 1909 een buurtvereniging op de Abstederdijk. En we zien op een archieffoto uit 1913 een door de buurtvereniging Oudwijk opgerichte ereboog in de Van Alphenstraat ter viering van Koninginnedag.
Historicus en buurtgenoot Bas Nugteren schreef een artikel in de Alex 2025, uitgegeven door Oranjecomité Oost. Hierin gaat hij uitgebreid in op de (sociale) ontwikkeling van buurtverenigingen en Koninginnedag in onze wijk.
Koninginnedag 1925 in het Wilhelminapark – Het Utrechts ArchiefBlaastrappen op de Abstederdijk op Koninginnedag 1925 – Het Utrechts ArchiefKoninginnedag 1913 in Oudwijk Noord – Het Utrechts Archief
Het aftellen naar Koningsdag is begonnen, zaterdag 26 april kleurt Oost oranje! Ook dit jaar zal de grote binnenplaats van de oude Kromhout Kazerne omgetoverd worden tot feestterrein vol speeltoestellen, foodtrucks, vrijmarkt en podium. Bekijk het programma. De populaire vrijmarkt op de zaterdag biedt 300 plekken voor kinderen met creativiteit en handelsgeest. Je kunt al een plek reserveren (kosten €6,20). En op de voorafgaande vrijdag 25 april is Oost welkom om Koningsnâch te vieren in de grote tent.
Vrijwilligers gezocht Een Oranjefeest op zo’n groot terrein is een grote klus. Naast de professionele beveiligers, zijn er honderd vrijwilligers nodig voor het opbouwen en aankleden van het feestterrein, het begeleiden van de kinderoptocht en speelattracties en de ontvangst bij de poort. Wil je een handje helpen om het Oranjefeest goed te laten verlopen? Een vrijwilligersdienst duurt hooguit twee uur, zo kun je de rest van de dag lekker genieten van het feest. En een dienst is natuurlijk al heel gezellig! Bekijk het overzicht van diensten en meld je daar online aan. Heb je vragen? Mail naar vrijwilligers@koningsdagutrechtoost.nl.
Reserveer je kleedje De aanmelding voor een kleedje op de vrijmarkt voor kinderen is geopend. Er zijn 300 plekjes, één kleedje per gezin, vol = vol. Kosten €6,20 per kleedje. Nieuw dit jaar: je kunt net als in een vliegtuig een genummerde plek reserveren. Handig als je bijvoorbeeld naast je buurjongen of vriendinnetje wil zitten, wel zo gezellig! Reserveren kan via het online reserveringssysteem.
Vrijdag: Koningsnâch Oost Op de vrijdag voorafgaand aan Koningsdag is Oost tussen 18:00 en 23:00 uur welkom in de grote feesttent voor een gezellige Oranjeborrel. Wie Koningsnacht in de binnenstad te druk vindt, kan hier met vrienden en buurtgenoten alvast in Oranjesfeer komen. De bar en foodtrucks zijn open, en een dj maakt het sfeertje compleet. Toegang is gratis.
Goede doel: Voedselbank Oost Dit jaar is het goede doel van Koningsdag de Voedselbank Oost. Aan het einde van de dag zal de donatie bekend gemaakt worden en krijgt coördinator Walter Kronenburg het podium om uit te leggen wat het belang is van de Voedselbank en hoe de organisatie aan de Koningsweg werkt.
Informatie Koningsdag Oost Vrij 25 april: Koningsnacht Oost 18-23 uur; Zat 26 april: vrijmarkt / feest 10-18 uur; Fietsenparade start om 10 uur in het Wilhelminapark; Programma zie: www.koningsdagutrechtoost.nl Locatie: Prins Hendriklaan (Campusplein 1) Bezorging van de Oranjeglossy De Alex start op 12 april; Aanmelden vrijmarkt kan hier (kosten €6,20).
Koningsdag Oost start met de Fietsparade – foto: Beyond LightVrijmarkt met 300 kleedjes voor kinderen – foto: Beyond LightFeestterrein aan de Prins Hendriklaan – foto: Beyond LightVrijwilligers achter de tap – foto: Beyond Light
Het Maliebaanstation is sinds 1953 Spoorwegmuseum. Maar het rijksmonument kent een rijke en bewogen historie. Het werd 150 jaar geleden gebouwd door de Hollandse IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM) als halte op de Oosterspoorlijn Hilversum – Lunetten. Van hieruit kon je zelfs naar Brussel en Parijs reizen, een station met internationale allure! Het passagiersvervoer nam al na 15 jaar snel af nadat de HIJSSM in 1885 een halte opende aan de Bilstraat die snel populair werd bij de vele overstappers op de paardentram naar Zeist. Het Maliebaanstation ‘verviel’ tot rangeerterrein voor goederentreinen.
Beladen Treinen Tijdens de bezetting 1940-45 kreeg het station tijdelijk een militaire functie o.a. voor transport van Duitse verlofgangers. Zwarte bladzijde in deze geschiedenis zijn de twee treinen waarmee in 1942 honderden Utrechtse Joden zijn gedeporteerd. Over de oorlogsjaren is in het Spoorwegmuseum een speciale afdeling Beladen Trein ingericht.
Cultuurhistorisch Café Evelien Pieterse is conservator van het Spoorwegmuseum. Tijdens het Cultuurhistorische Café in De Wilg op vrijdag 25 april zal ze aan de hand van unieke foto’s, oude schilderijen en objecten het historische verhaal vertellen van dit monumentale station.
Vrijdag 25 april 16:30 uur (inloop 16:15) Toegang gratis (bar open na afloop) Locatie: De Wilg (Mecklenburglaan 3-5) Organisatie: Oost Voor Elkaar
Het maandelijkse Cultuurhistorische Café wordt elke laatste vrijdag van de maand georganiseerd door de wijkcoöperatie Oost Voor Elkaar in ontmoetingscentrum De Wilg. Een prachtige locatie, want dit voormalige schoolpand, gebouwd in Amsterdamse Stijl, heeft zélf een spraakmakende historie.
Muurschilder Jan Is De Man (slogan: Niet zeuren maar kleuren) werkte twee weken lang op eenzame hoogte op de Uithof. Op verzoek van studenten bouwde hij een Stairway to Knowledge, een trap van boeken op de hoek van het bakstenen Sjoerd Groenmangebouw. Een hoekenkast dus, met titels die favoriet zijn onder studenten. Zoals de bestsellers Het Diner van Herman Koch en Joe Speedboot van Tommy Wieringa. Er liggen ook enkele vuistdikke studieboeken tussen, of is dat ook illusie, hét handelsmerk van deze graffiti artist? Dat de schildering écht van zijn hand is, herken je aan de olijke janderijn die subtiel is verwerkt in de elfde trede, onder Sapiens van Harari.
Wie een foto wil maken van dit 3D-meesterwerk kan het beste op de gele voetstappen gaan staan aan de overkant van het regenboogpad. Om 11:00 uur in de ochtend werkt de illusie vanuit die hoek optimaal.
Meer buurtgevoel Het initiatief voor de ‘hoekenkast’ kwam van de studenten die zitting hebben in de universiteitsraad. Met de muurschildering willen ze bijdragen aan een sterker buurtgevoel. Raadslid Lieke Fokker vertelde eerder in de DUB: “De Uithof kan wel wat kleur gebruiken. Het gaat niet alle problemen van het Science Park oplossen, maar het kan wel erbij helpen.”
De eerste verfstreken – foto: Arnoud WolffVanaf dit punt maak je de mooiste foto – foto: Arnoud Wolff
Muzikant, zanger en acteur Eugène Ligtvoet is een geboren verhalenverteller. En daar kunnen we binnenkort allemaal van genieten. Samen met zijn muzikale kompaan Pietr Wolters treedt hij zondag 25 mei op in het theater van Huize Pluk, ook wel bekend als de kraakpanden aan de Burgemeester Reigerstraat. Hij vertelt dan het bijzondere verhaal van een gewone vrouw, zijn eigen tante Joke (1931-2023). “Haar leven was een avontuur vol tegenslag waarin ze als held, strooiend met grappige en pijnlijke uitspraken, met vallen en opstaan, humor en relativering dapper haar weg vond en tevreden tweeënnegentig werd. Een voorbeeld voor ons allemaal!”
Verhalen van ouderen De voorstelling gaat over de wijsheid en veerkracht van oudere mensen. En in het geval van tante Joke: hoe ga je om met zware tegenslag vroeg in het leven? Aan de hand van persoonlijke herinneringen, familiefoto’s, dagboeken en de liedjes die zijn tante Joke graag zong neemt Eugène je mee op een reis die je ontroert en aan het denken zet. “Ouderdom verdwijnt uit het straatbeeld, zeker in een drukke stad als Utrecht, maar wat kunnen we genieten en veel leren van hun verhalen! Iedereen heeft een ’tante Joke’ in zijn familie, straat of kennissenkring. De voorstelling wint dan ook aan zeggingskracht als meerdere generaties in het publiek zitten. Dus neem je familie, buren en vrienden mee!”
NB Huize Pluk gaat die dag elke voorstelling een uur voor aanvang open voor publiek. Een mooie gelegenheid om even rond te kijken en kennis te maken met de bewoners.
Traditiegetrouw maakt het Oranjecomité Oost een glanzend magazine, de ALEX. Een feestelijke uitgave met verhalen over de wijk plus het volledige programma van Koningsdag Oost. Deze editie heeft als thema ‘generaties’. Historicus Bas Nugteren schreef een fascinerend verhaal over het ontstaan van konings- en straatfeesten in onze wijk, een traditie die generaties lang teruggaat, in sommige buurten al meer dan honderd jaar. Met unieke archieffoto’s zoals die van Koninginnedag in het Wilhelminapark in 1925.
Huis aan huis bezorgd De Alex, met een oplage van 5.000 stuks, is mede mogelijk gemaakt door de partners van Koningsdag Oost, ondernemers met hart voor onze wijk. Je ontvangt ‘m gratis in je brievenbus als je woont in de omliggende buurten Rijnsweerd, Oudwijk, Wilhelminapark of Schildersbuurt. Heb je een Nee-Nee sticker, of woon je buiten het verspreidingsgebied? Lees dan de ALEX online!
Team ALEX 2025 – foto: Arnoud WolffDe Alex wordt huis aan huis bezorgd
