Auteursarchief: Oostkrant

Vrolijke beestenboel

Wat kan een stad verrassen! Je wandelt door je wijk, slaat een onbekende hoek om en plots sta je op een plek waarvan je denkt: Waarom heb ik dit niet eerder ontdekt? Zoals Dierenweide Abstede, verscholen tussen de huizen van de Abstederdijk en de Notenbomenlaan. Al ruim 50 jaar beheerd door bewoners uit de buurt.

Weg van de baan
Het is een vrolijke beestenboel. Drie geiten, vijf schapen, veertien kippen, twee cavia’s en twee konijnen. Ze grazen op de weide en lopen vrij rond de stallen en hokken. Vrijwilligers, ook kinderen, zijn druk in de weer met voederen en opruimen. Dat er midden in de stad zoveel dieren leven is niet vanzelfsprekend. In de jaren 60 was er een uitgewerkt plan om een grote weg dwars door Abstede aan te leggen De buurt stak hier een stokje voor en het plan verdween na veel verzet van tafel. Later kregen de bewoners het stukje groen in zelfbeheer en werd het een ontmoetingsplaats voor jong en oud uit Abstede-Sterrenwijk.

Vrijwilligers
De Dierenweide heeft een pool van dertig vrijwilligers, zodat er elke dag twee kunnen helpen met voederen en schoonmaken. Zoals Vanessa Deen, die al meehelpt sinds ze in de buurt kwam wonen. “Abstede is een dorp en de Dierenweide is onze ontmoetingsplek, heel gezellig, ook voor kinderen. Het is misschien wel de belangrijkste reden dat ik hier graag kom.” Dominique komt vandaag kennismaken, ze wil ook vrijwilliger worden. “Ik ga later zelf dieren houden, hier kan ik veel leren. En na een dag op kantoor lijkt het me heerlijk om hier mijn hoofd leeg te kunnen maken.”

Veilig en gezond
Met zoveel dieren is het handig dat ook een dierenarts uit de buurt als vrijwilliger nauw betrokken is. “Eline helpt graag, en dat is een veilig gevoel. Ze helpt met opstellen van voederschema’s en ziet snel als een van de dieren iets mankeert”, zegt coördinator Jurgen de Jong. “We letten sowieso goed op veiligheid en gezondheid van dier en mens. De dieren hebben ruime hokken voor de nacht, en we houden alles heel goed schoon. We hebben een duidelijke takenlijst en vrijwilligers werken samen. Daarom steekt iedereen graag de handen uit de mouwen op de Dierenweide.”

Meer info: www.abstededierenweide.nl
Aanmelden als vrijwilliger kan per mail.
Open voor bezoekers tussen 16:00 – 17:00 uur (winter) en 17:00 – 18:00 uur (zomer)
Locatie op google maps

Bevrijdingsdag 7 mei 1945

Jolien Hemmes van Stichting Vlam doet een oproep: wie in Oost heeft nog herinneringen aan de (late) bevrijding van Utrecht op 7 mei 1945? Of wie groeide op in Oost in de jaren vlak na de oorlog? Jolien, geboren in de Schildersbuurt, wil graag een bijeenkomst in Podium Oost organiseren waar een paar (oud)bewoners verhalen over die bijzondere dag willen delen met een jongere generatie. Wat gebeurde er op de dag van bevrijding? Hoe beleefde je dat? En als je opgroeide net na de oorlog, welke verhalen vertelden je (groot)ouders over deze memorabele dag?

Wie herinneringen heeft, of buurtgenoten kent die over de dag van bevrijding kunnen vertellen, kan contact opnemen met Jolien via stichtingvlam@gmail.com of 06-13033190.

Zondag 5 mei 2024
Tijd: 11:00 – 13:00 uur
Locatie: Podium Oost
Meer info volgt.

Bevrijders rijden op 7 mei 1945 via Rijksweg 22 (nu: Waterlinieweg) Oost binnen en worden feestelijk ontvangen door bewoners van de Laan van Minsweerd – foto: Het Utrechts Archief

Jong erfgoed in Oost

Utrecht heeft recentelijk 36 gebouwen aangewezen die in aanmerking komen voor de beschermde status Gemeentelijk Monument. Het betreft jong erfgoed, gebouwd ná 1970, veelal in de periode van stadsvernieuwing 1970-1990. Relatief veel daarvan staat in Oost, tien panden, waaronder het antroposofische woonhuis van De Waal (bijnaam: de Apenrots) in Rijnsweerd, de HKU tegenover de IBB, het oude Provinciehuis (nu studentencomplex De Sterren) en vijf bouwwerken op de Uithof.

Albrachthof
Een van de nieuwe jonge monumenten in Oost is De Albrachthof, het wooncomplex achter Podium Oost, een fraai voorbeeld van stadsvernieuwing in Oudwijk. Het is gebouwd in 1984 met stevige inbreng van bewoners. Zo tekende kunstenaar en buurtgenoot Waldy Vastrick (1936-2018) voor het ontwerp van een autovrijplein met gestapelde woningen in een boog eromheen. Bewoners parkeren onder de oude boekbinderij Albracht aan de Bolstraat. Als markering van deze stadsvernieuwing kreeg beeldhouwer Joop Wouters de opdracht een beeld te maken. Hij gaf het de naam ‘Geheim’, een verhaal op zich, dat veertig jaar later opnieuw de krant haalde. Het plein is door bewoners inmiddels omgetoverd tot een groene oase.

De Apenrots
In Rijnsweerd is het oude woonhuis van de familie De Waal aangemerkt als jong monument. Herman de Waal is de ontwikkelaar van de woonwijk Rijnsweerd in de jaren 70. Het huis is gebouwd eind jaren 70. Vanwege de organische vorm kreeg het eerst de bijnaam Zandkasteel, later de Apenrots. Dochter Rosanne de Waal vertelde dat architect Ton Alberts (1927-1999) en Herman de Waal eerst een model (1:50) van klei boetseerden, om vervolgens met de metselaars in het werk tot de definitieve vorm te komen. ‘Het groeit als het ware uit de grond en opent zich als een lotusbloem naar de zon’, aldus Herman de Waal. In 2001 is het huis afgedekt met titaniumplaten, omdat de bakstenen teveel water opzogen en gingen lekken. Architectuurhistoricus Arjan den Boer schreef in 2020 een uitgebreid artikel over dit woonhuis.

Oude Provinciehuis
In 1978 verhuisde het provinciebestuur vanuit de Binnenstad naar het nieuwe Rijnsweerd. Architect Lengkeek liet in nauwe samenwerking met tuinarchitect Pieter Buys het nieuwe Provinciehuis aansluiten op het nabijgelegen Natuurpark Bloeyendael. Zo ontwierp hij veel natuurovergangen, bijvoorbeeld van nat naar droog en van zand naar veen. Het gebouw kreeg ook daktuinen en weelderige waterpartijen rondom. Inmiddels is de provincie opgeschoven naar het oude Fortis hoofdkantoor even verderop. Er wonen sinds 2013 700 studenten via SSH, tijdelijk, in afwachting van verdere ontwikkeling. Het gebouw is opgebouwd uit stervormige eenheden, vandaar de huidige naam De Sterren.

Bekijk de selectielijst met 36 nieuwe jonge erfgoederen.
Bekijk ook de volledige Utrechtse monumentenlijst met 1.600 gemeentelijke monumenten, 1.400 rijksmonumenten en 500 beeldbepalende gebouwen.

Albrachthof na oplevering in 1984, met links het beeld Geheim van Joop Wouters – foto: Het Utrechts Archief

Foto’s: Het Utrechts Archief

Huisnamen op de IBB

Het studentencomplex IBB (Ina Boudier Bakkerlaan) is eind jaren 60 gebouwd. Er wonen nu 1.300 studenten, verdeeld over woonunits van acht tot vijftien studenten. Plannen om de gebouwen over vijf jaar te vervangen door grotere studentenflats liggen klaar. Gaat de unieke sfeer in dit hechte buurtje straks verloren? Nu het nog kan gaat bewoner en student journalistiek Milou Idink op zoek naar de verhalen achter die vaak raadselachtige huisnamen.

Huize Tintle

Huize Tintle

Huize Tintle heeft drie kelders die al tijden afgesloten zijn. Twee jaar geleden kwam er een klusjesman langs die een van de kelderdeuren openmaakte. Er kwamen nóg een deur en een luik naar de kruipruimte tevoorschijn. De ...
Huize Geep

Huize Geep

Tegenover het pand van de HKU staat Huize Geepenbak, in de volksmond ook wel Huize Geep genoemd. Geep is een vis, geliefd onder zeesportvissers. Maar waarom draagt een studentenhuis de naam van deze straalvinnige vis uit de ...
Huize Mand

Huize Mand

De posters, stickers en stempels maken het onmisbaar als je binnenkomt: welkom in Huize Mand! In comfortabele joggingpakken met het huislogo erop geprint zitten de huisgenoten samen op de bank. De winkelmandjes als lampenkappen zie je vanaf ...
Huize Bertus Beer

Huize Bertus Beer

De vijftien bewoners van Huize Bertus Beer vormen een hechte familie. Ze eten elke avond samen aan een grote tafel en ondernemen van alles. De huisnaam dragen ze met trots en staat ook in koeienletters boven de ...

Herbouw damsluisbrug

De Koningsweg wordt na Pasen zeven maanden deels afgesloten voor autoverkeer. Wie naar Kampong of Bunnik wil moet omrijden via het Herculesplein (stadion). Zie wijkbericht. De reden: de historische damsluisbrug wordt in ere hersteld, evenals het gebied rondom de waterlinieforten Lunet I en II.

Houtense Vlakte
Met de bouw van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in de 19de eeuw kon ook de stad Utrecht door ondiep water verdedigd worden (inundatie). Deze uitbreiding kende echter een zwakke schakel: het hoog gelegen zuidoosten van de stad, de Houtense Vlakte. Vier kleine forten, dicht opeen en gebouwd in de vorm van een halve maan (in het frans: lunet), de zogenoemde Lunetten, moesten daarom dit kwetsbare deel van de stad verdedigen. Zo beschermden de forten Lunet I en II de toegangsweg vanuit Bunnik/Zeist, de Koningsweg. Deze liep via de damsluisbrug over het verbindende kanaal tussen de twee fortgrachten. De naam damsluisbrug verwijst naar haar functie: in geval van dreiging kon het leger met de houten brugdelen het kanaal afsluiten en zo het omliggende gebied onder water zetten. Een ingenieus wapen!

Unesco werelderfgoed
In 1962 is de brug afgebroken en het kanaal gedempt om de drukker wordende Koningsweg recht te trekken. Toen in 2021 UNESCO de Nieuwe Hollandse Waterlinie uitriep tot werelderfgoed, kwam deze historie weer (letterlijk) boven water. Utrecht gaat de forten opknappen, evenals het gebied eromheen, inmiddels omgedoopt tot Lunettenpark. De twee fortgrachten worden de komende maanden weer verbonden en de ingenieuze damsluisbrug hersteld. Het oude fundament van de damsluisbrug bleek nog in goede staat en wordt hergebruikt. Na de werkzaamheden kun je dit militaire erfgoed in Oost wandelend en per kano (her)beleven.

Omleiding autoverkeer
Tijdens de werkzaamheden is de Koningsweg tussen tuincentrum Koningsdal en de Rijndijk afgesloten voor autoverkeer. Voetgangers en fietsers kunnen nog wel richting Bunnik. Woningen, Koningshof en Stadsjochies zijn per auto alleen bereikbaar vanuit de Laan van Maarschalkerweerd (Kampong). Meer info in het wijkbericht.

Scouts schonen parken op

Park Oosterspoorbaan en het Krommerijnpark zijn opgeschoond! Met dank aan betrokken buurtbewoners en jonge leden van Scouting Utrecht-Oost. Op de landelijke Opschoondag van 23 maart gingen ze enthousiast met afvalknijpers aan de slag om het zwerfafval op te ruimen. En dat was hard nodig, want wát een troep ligt er tussen het groen! Tientallen volle vuilniszakken konden de opruimers in de ondergrondse containers deponeren. En dat geeft een voldaan gevoel, opgeruimd staat netjes!

Wil je een volgende keer meehelpen? Meld je via deze link aan bij de whatsappgroep Opschonen Park Oosterspoorbaan en Krommerijnpark. De volgende opschoonronde staat gepland op zaterdag 22 juni 2024. 

Bewoners en scouts tonen de opbrengst van de opschoonactie

Sjaak over de lente

De Haagse straatdichter Sjaak Kroes is graag onder de mensen. Met zijn bakfiets rijdt hij stad en land af, om neer te strijken op pleinen en in parken. Op verzoek schrijft hij ter plekke gedichten. Zoals vandaag in het Wilhelminapark, de eerste, zonnige lentedag. Deze stek onder de honderdjarige bomen is zijn favoriet: “Genoeg mensen die langslopen én aandacht hebben voor mijn poëzie. Ik kom hier dan ook graag!”

Voor de volgers van de Oostkrant en alle bezoekers van het park draagt hij voor de gelegenheid voor uit eigen werk: Lente!

Stadsdichter Sjaak Kroes – foto: Arnoud Wolff

Dansen voor 50-plus

Mag je ook als 50-plusser dansen in onze jonge, hippe, bruisende studentenstad? Tuurlijk, zeggen Anneke en Marie-José, en daarom organiseren ze in buurthuis Podium Oost dansavonden onder de naam DANSCafé.50up. En op de eerste en gezellige editie van afgelopen februari volgt de tweede: zaterdag 06 april tussen 19:00 en 22:00 uur mogen de voetjes weer van de vloer.

Lekker bewegen
De twee buurtgenoten zijn enthousiast en stiekem ook benieuwd wie er komen. “Je hoeft niet supergoed te kunnen dansen, het gaat ons vooral om het plezier. Bewegen op muziek is leuk, gezond en geeft je nieuwe energie. Paul en Leen, bekende gezichten in het buurthuis, regelen de muziek (70/80/90’s) en techniek. Op het grote scherm draaien ze bijbehorende clips (video’s). Naast de grote zaal is ook de bar open, zodat je altijd even rustig kunt zitten en een drankje doen.”

DANSCafé.50UP
Zaterdag 06 april 19:00 – 22:00 uur
Locatie: Podium Oost
Adres: Oudwijkerdwarsstraat 148
Kaarten a €7,50 (incl een consumptie)
Meer info en kaarten: www.podiumoostutrecht.nl/danscafe-50up-2

Koningshof opent 30 maart

Oost kent een rijke tuinderstraditie. Op Koningshof kun je de geschiedenis en de cultuur van de hoveniers (Utrechtse naam voor tuinders) in geuren en kleuren ervaren. Tussen de tientallen moestuinen, oude kassen, pluktuin en boomgaard proef je de sfeer van de eeuwenoude Maarschalkerweerd.

Seizoensopening
Zaterdag 30 maart opent Koningshof de deuren voor een nieuw seizoen. Je kunt dan elke zaterdag bij de marktkraam groenten en kruiden kopen uit de kas. Lokaler en verser kun je je voedsel niet krijgen in de stad! Bij de (koffie)keet kun je koffie, thee, sap, koek en lekkers van lokale makers bestellen. En vergeet niet de (gratis) expositie over de oude Utrechtse hoveniers te bekijken. De Pluktuin opent pas in de zomer.

[i] www.koningshof-utrecht.nl
Locatie: Koningsweg 135A

De Keet van Koningshof met gastvrouw Akke Bink – foto: Stichting Koningshof
Vrijwilligers aan het werk in de kassen – foto: Stichting koningshof
Infopanelen op een typische Absteder éénruiter moesbak – foto: Arnoud Wolff

Kwis over Sterrenwijk

Terug naar die goeie ouwe tijd van het Witte Dorp, met de enige echte Utregse kwisslijer Koos Marsman. Tijdens de Groate Sterrewijk Kwis in het buurthuis van Sterrenwijk kwamen oude foto’s, sterke verhalen en legendarische wijkers voorbij. Uiteraard stelde Koos, in Oost o.a. bekend als onthuller van het straatnaambordje in de Nâchtegaolstraot, de vragen in de Uteregse vollekstaol.

Wisselbokaal
Na de nodige borrelhappen, meezingers, grappen en grollen kwam uiteindelijk Team Wijfies als grootste kenner van het ouwe én huidige Wijk uit de strijd. En dus kregen de winnaars Riek, Coby, Marian en Geertje uit handen van Koos de gouden wisselbokaal. Wijffies, gefeliciteerd!

Het winnende team ‘Wijffies’ met in het midden kwislijer Koos Marsman – foto: Sterrenzicht030

Hieronder een paar vragen uit de kwis, voor de antwoorden en achtergronden volg de linkjes. Foto’s komen uit Het Utrechts Archief.

KWISVRAAG 1
Sterrenwijk was oorspronkelijk een woningwetbuurt uit het begin van de 20e eeuw, ingesloten tussen de Oosterspoorbaan, de Kromme Rijn en de Abstederdijk. De 375 witte noodwoningen, gebouwd vanaf 1918, hadden door de snelbouw (door ongeschoolde arbeidskrachten) en gebruik van lichte materialen als drijfsteen slechts een beoogde levensduur van vijfentwintig jaar. Het volksbuurtje werd populair bij grote arbeidersgezinnen vanwege de goedkope, ruime woningen. Hoe heette het buurtje oorspronkelijk?

A Planetenwijk
B Meridiaanwijk
C Ruimtedorp
D Hemelrijken

KWISVRAAG 2
In de jaren ’70 werd de buurt aangewezen als herstructureringswijk. De witte huizen zijn vanaf 1975 in fases gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. De huidige woonerven rondom het Mercatorplein stammen uit die tijd. Wat is de naam van deze oude straat?

A Orionstraat
B Equatorstraat
C Siriusstraat
D Marsstraat

KWISVRAAG 3
Na de oorlog denderden over het Oosterspoor goederentreinen langs Sterrenwijk, geregeld met zeer gevaarlijke stoffen (chloor). In 1978 richtten verontruste bewoners een actiegroep op dat met ludieke acties de ‘giftreinen’ wilde stoppen. Uiteindelijk in 2002 stopte AkzoNobel met chloortreinen door Oost. Hoe heette deze actiegroep?

A Komité Nee tegen de Chloortrein
B Komité Weg met de Chloortrein
C Komité Stop de Chloortrein door Utrecht
D Komité Chloortrein niet hier

KWISVRAAG 4
Kinderen uit Sterrenwijk maakten in 2016 een muurschildering met als thema Wonen & Spelen. Dit is een detail van de schildering. In welke straat kun je ‘m bewonderen?

A Pegasushof
B Eclipshof
C Meteoorhof
D Poolsterhof