Op zaterdag 20 april 2024 kreeg de speeltuin in het Wilhelminapark officieel de naam Trui van Lier Speelkwartier. Dit was een initiatief van achternicht Michèle van Lier die een passend eerbetoon zocht voor haar tante Trui van Lier. Die loodste met haar crèche Kindjeshaven 150 Joodse kinderen veilig door de oorlog, een heldendaad! De nieuwe naam voor de speeltuin is toepasselijk, omdat Trui in de oorlogsjaren graag met de kinderen in het park speelde. Dankzij crowdfunding en een sponsorloop van leerlingen van de nabijgelegen Utrechtse Schoolvereniging kreeg de speeltuin twee sierpoorten met de naam Trui van Lier in gouden letters en een groot gouden hart bovenop. Een spoor van 150 gouden hartjes verbindt de speeltuin met het pand van de voormalige kinderopvang aan de Prins Hendriklaan 4 (nu een ijssalon).

Bloemenmonument
Eerder werden al 3.000 boshyacinten in de vorm van de letters ‘Trui’ in het talud van de Koningslaan geplant, een bloemenmonument. Ieder voorjaar zal haar naam blauw opbloeien, goed zichtbaar vanuit het Wilhelminapark. Bloemen, speeltuin en pad houden als één groot monument de naam Trui van Lier levend.

Lees meer over de crèche Kindjeshaven en bekijk de documentaire.

De buurt Oudwijk Noord heeft twee speelplekken. Centraal ligt het Van Alphenplein waar oudere kinderen kunnen rennen, fietsen en voetballen. Even verderop aan de Hofstraat kunnen de kleintjes terecht op de rustige Kinderhof, herkenbaar aan de kleurrijke muurschildering uit 1994. Op initiatief van bewoners is dit pleintje opgeknapt met nieuwe toestellen en meer groen. Er komen nog moestuinbakken, zodat kinderen spelenderwijs ook leren tuinieren. Het pleintje heeft van oudsher een sociale functie, omdat de omringende arbeidershuisjes (bijna) geen tuin hebben. Daarom zijn de bankjes en picknicktafel behouden. Buurmeisje Marie is in ieder geval dik tevreden, ze zit prinsheerlijk op de nieuwe schommel.

Het kindvriendelijke Rijnsweerd is één grote speelplek vol (klim)bomen, grasveldjes en spannende sluip-door-kruip-door gangetjes. Met centraal een ruim schoolplein van de Daltonschool om bijvoorbeeld te voetballen. Toch ontbrak nog een veilige, overzichtelijke speelplek voor kinderen tot 12 jaar. Door inzet van de bewoners Merel van Doorn en Wenneke Bombeld hebben de allerjongsten (en hun ouders) sinds deze zomer een eigen speelparadijs langs de Weg tot de Wetenschap.

Kinderen kozen zelf de toestellen
Wat gelijk opvalt: de toestellen zijn gemaakt van hout. Een bewuste keuze, volgens de initiatiefnemers Merel en Wenneke. “We hebben veel overlegd met de gemeente, ook over de materialen. We zochten aansluiting bij de organische, natuurlijke vormen die je veel ziet in onze buurt. Het is ook een mooie plek, zo onder de bomen en naast het grasveld. Rondom is wel een hek geplaatst, omdat we dicht op het nieuwe fietspad en de drukke Weg tot Wetenschap zitten.”

Nieuwe vriendschappen
De kinderen mochten zelf kiezen welke toestellen ze wilden. Het duikelrek en de mandschommel bleken de grote favorieten, maar ook de wiebelbrug is populair. “Je kunt er lekker op wiebelen en zelf spelletjes bedenken”, vertelt een enthousiaste Lauren, voordat ze weer wegrent om met haar vriendinnen in de schommelmand te springen. “De speelplek is nog nieuw, maar we zien nu al dat het spelen verbindt”, zeggen beide ouders. “Kinderen komen uit alle delen van de buurt, dat is leuk om te zien, er ontstaan snel nieuwe vriendschappen. Ook ouders leren elkaar hier kennen, zo’n speelplek krijgt echt een buurtfunctie. We willen er daarom ook verantwoord mee omgaan. Met de kinderen is afgesproken dat ze de speelplek zelf schoonhouden. Van de wijkadviseur hebben ze daarom handige afvalknijpers gekregen.”

De Eerste Stap
De aanvraag voor de speelplek is drie jaar geleden ingediend, corona en lokale verkiezingen zorgden echter voor vertraging. “Maar het contact met de gemeente verliep al die tijd prettig, de wijkadviseur dacht echt mee. Ze deed een zogenaamde buurtscan en daaruit bleek ook dat er hier te weinig speelplekken waren. De aanlegkosten zijn betaald uit het Initiatievenfonds Oost. De enige voorwaarde was voldoende draagvlak in de buurt. De precieze locatie is dan ook bepaald in overleg met de direct aanwonenden én kunstenaar Helma Rens, ontwerper van het grote rode kunstwerk bij de ingang van de Wim Sonneveldlaan. Het heet ‘De Eerste Stap’, gemaakt in 1988, maar de naam past grappig genoeg goed bij deze jonge speelplek.”

Wijkwethouder Eva Oosters opende vandaag de opgeknapte speelplek bij buurthuis Sterrenzicht. Blikvanger is een wit speelhuisje met rood dak, een ontwerp van kunstenaar Monique Broekman. Het verwijst naar de tijd dat Sterrenwijk nog bestond uit witte noodwoningen (met rode daken), in de volksmond het Witte Dorp genoemd. Het speelhuisje is onderdeel van het project ‘Kunst voor Sterrenwijk‘.

Oude filmbeelden
Op het speelhuisje zijn beelden van interieurs gefreesd die in een archieffilm over de sloop en nieuwbouw van Sterrenwijk zijn te zien. Ze geven een inkijkje in het leven in ’t oude ‘Wijk’. De film staat hieronder.

De Speelplek op de hoek van de Bloemstraat en Kweekstraat in Oudwijk ziet er weer tiptop uit. Op initiatief van ouders is de ondergrond vernieuwd, zijn enkele toestellen opgeknapt en nieuwe geplaatst. Tot groot plezier van de kinderen én ouders in de buurt.

Eekhoornnest en trampoline
De initiatiefnemers Nynke, Tara, Marleen en Els laten trots het resultaat zien van alle inspanningen: “De vieze donkere rubbertegels zijn vervangen door kunstgras. Met bloemetjespatroon hè, want dit is wél de Bloemstraat”, zeggen ze lachend. “Omdat niet alle speeltoestellen waren afgeschreven, kon de gemeente niet alles vervangen. De oude schommel en duikelrek kregen wel een (groen) likje verf. Nieuw zijn een eekhoornnest, speelhuisje en ingegraven trampoline. We hebben met de buurt zelf het hekwerk rondom de speeltuin opnieuw geverfd. Het ziet er allemaal weer fris en fruitig uit. We kregen ook een nieuwe picknicktafel en een bankje, dus ouders en oudere buurtbewoners kunnen hier lekker in het zonnetje zitten.”

Buurt in actie
Om een speelplek op te knappen moet je als buurt wel in actie komen. “We hebben 90 handtekeningen opgehaald en met bewoners uitvoerig overlegd. Toen hebben we via het gemeentelijke initiatievenfonds een aanvraag ingediend. De gemeente heeft het opgepakt en betaald. Dat we zelf ook de handen uit de mouwen hebben gestoken, droeg wel bij aan het enthousiasme van de gemeente. En heel aardig, het initiatievenfonds heeft zelfs de partytent voor deze feestelijke openingsdag betaald.”

Foto: initiatiefnemers en kinderen bij het nieuwe speeltoestel – Arnoud Wolff

“Voetballen, klimmen en hutten bouwen”, schreeuwen Goos, Pien en Pieter door elkaar heen op de vraag wat ze het liefste doen. Ze spelen graag in Speeltuin de Bloesem in Oudwijk, die al sinds 1937 bestaat. “Ik ben hier bijna elke dag”, zegt Goos enthousiast.

Hutten bouwen
Ook Pieter komt hier vaak, met de BSO, net als Pien. Hij vindt bouwen het leukst. “We krijgen hier een gereedschapskist met spijkers, hamers en een zaag om van pallets een hut te maken. “Elke keer een nieuwe hut, want de oude wordt weer afgebroken. Pien: “Als we tegen de boom aanbouwen, is het bijna een boomhut!” Goos: “Soms sla je met de hamer mis op je duim, dat doet pijn.”

Liever voetballen
Pieter is de fanatiekste huttenbouwer. “Er zijn oudere kinderen die nóg betere hutten bouwen. Dat zijn onze huttenaartsvijanden. Ik zou graag échte stenen, verf en touw krijgen om nóg beter te kunnen bouwen.” Goos voetbalt eigenlijk liever: “Pieter en ik hebben samen een keer doelen getimmerd, een win-win, want ik wilde voetballen en hij bouwen.”

Een fijne en veilige speelplek voor kinderen, dat was de wens van bewoners in het buurtje rondom de Piet Heinstraat. Met de renovatie van de verwaarloosde Piet Heinhof ging die wens in vervulling.

Toen Hanneke Masselink-Duits zeventien jaar geleden in de Piet Heinstraat kwam wonen, een zijstraatje van de Abstederdijk, stonden er basketbalpalen op het hofje. “Vanwege overlast door hangjongeren werd het hofje afgesloten”, vertelt ze. “Later werd het dankzij een buurtinitiatief ingericht als speelplek. Echt tot leven kwam het pas tijdens de coronapandemie, toen we meer thuis waren.”

Nieuw speeltoestel
De speelplek kon echter wel een opknapbeurt gebruiken. Samen met haar buurtgenoten Rian Meddens en Marleen van Haren maakte Hanneke een plan om het hofje aantrekkelijker te maken. Ze deden een aanvraag bij het initiatievenfonds van de gemeente, en begin dit jaar was het zo ver. Er kwam een nieuw speeltoestel en klimplanten langs de hekken. De rubberen tegels maakten plaats voor gras. De schommels en de picknicktafels bleven, net als de kleurrijke muurschildering.

Hanneke dook ook in de historie van het hofje. “In de vorige eeuw was dit een schoolplein van een jongensschool. De Piet Heinhof was dus oorspronkelijk al een speelplek. Heel fijn dat het opgeknapt is en kinderen hier weer lekker kunnen spelen.”

Het openbare schoolplein van de Nieuwe Regentesseschool aan de Kerkstraat is geheel vernieuwd. Steen en tegels maakten plaats voor groen en houten speeltoestellen. Leerlingen mochten meehelpen bij het ontwerpen en aanleggen van het plein.

Onder het bladerdak van de eeuwenoude plataankijkt leerkracht Janneke Bakker tevreden toe hoe kinderen klauteren op het stoere klimtoestel en druk in de weer zijn met de waterpomp in de nieuwe wadi (regenopvang). “Bewegen is goed voor de motoriek, en lekker buitenspelen komt ook de leerprestaties in de klas ten goede.”

Meer speeluitdaging
Toen het oude speeltoestel werd afgekeurd en zelfs de wipkip afbrak, zag de school de kans schoon om het matig onderhouden plein grondig op de schop te nemen. “In plaats van al die grijze tegels, wilden we meer groen en biodiversiteit, meer schaduw in de hete zomers, minder herrie, minder plassen na hoosbuien en vooral méér speeluitdaging voor de kinderen. Het vergde veel overleg met de buurt, subsidiegevers en de gemeente, maar het resultaat is geweldig!”

Handen uit de mouwen
Leerlingen mochten mee ontwerpen: groepen 1 en 2 dachten na over de zandbak, 3 en 4 bedachten de wadi met waterpomp en 5 t/m 8 tekenden de klim- en speeltoestellen. Na overleg met het onderwijsteam en de buurt, gingen de professionele ontwerper en bouwer met alle ideeën aan de slag. Duurzaamheid stond daarbij voorop volgens Janneke: “We hebben alle materialen hergebruikt. Zo is het amfitheater voor buitenles opgetrokken uit de oude pleintegels. De leerlingen hebben ook geholpen met het sjouwen van materialen en het planten van bollen en struiken. Het voelt als hún plein.”

Plein voor de buurt
“We zien nu veel meer kinderen, ook uit de buurt, die hier na schooltijd spelen. We vinden het leuk als ook omwonenden hier in de zomer komen genieten van de zon, of juist van de koelte onder de plataan. We hebben een écht buurtplein willen maken.”

Casper en Simon, beiden acht jaar oud, zijn beste vrienden. Ze wonen bij het Van Alphenplein in Oudwijk Noord. Ze lazen in de vorige krant over Suze en Merijn, en willen graag vertellen over hún buurt.

“Het liefst spelen we met Lego! En op het plein voetballen we, doen we tikkertje of bouwen we hutten. Helaas mogen we van drie bewoners niet in het bosje spelen.” Volgens Simon mag dat ook van de gemeente niet, maar daar is Casper het niet mee eens: “Volgens mij vindt die dat wél goed.” Ook de bomen bij het voetbalveld zijn verboden terrein. “Maar daar spelen we stiekem”, roepen ze eensgezind. Ondanks de strenge ‘pleinbewakers’ zijn ze blij met hun buurt. Simon: “Er wonen hier veel kinderen. We kunnen lekker buitenspelen, want er zijn weinig auto’s.” Casper vindt ook Sint Maarten en Koningsdag leuk: “Dan gaat deze wijk écht helemaal los en zijn er veel mensen op straat.”

Graag minder honden
Zijn er ook verbeterpunten? “Meer gras rondom het veld”, zegt Casper. “Nu ligt er vooral zand en dat wordt modder als het regent.” Simon ergert zich aan de honden die uitgelaten worden: “Die rennen het veldje op en pakken onze bal af. Zo verpesten ze het hele spel. En er ligt echt heel vaak hondenpoep op het veldje, dat is vies!” Casper vult aan: “Er ligt ook veel rommel op het plein. En laatst gooiden de oudere jongens vuurwerk in de prullenbak!” Zeggen ze daar dan iets van? Casper: “Jawel, maar ze luisteren niet.” Als het kon, wat zouden ze de burgemeester vragen om te veranderen? Simon: “Minder honden op het plein.” En Casper: “Minder afval. En een goede plek waar we hutten kunnen bouwen.”