In Oost, met name op de Maliebaan en rond het Wilhelminapark, was de bezetter in de oorlogsjaren 1940-45 nadrukkelijk aanwezig met meerdere nazi en NSB hoofdkwartieren. Ondanks deze grauwsluier (of juist daarom) bloeide in onze wijk ook het verzet, met een levensgevaarlijk kat-en-muisspel tussen goed & kwaad. Op de website Aan de Maliebaan (naar het gelijknamige boek van onderzoeker Ad van Liempt) kun je bekijken waar op de Maliebaan alle Duitse diensten, nsb-organisaties én verzetsgroepen zaten.
Video: Oost in de oorlog
Over ‘Oost in de oorlog’ is veel beeldmateriaal beschikbaar, zowel oude filmfragmenten als nieuwe documentaires. We hebben er vijftien verzameld die je gratis en zonder wachtwoord kunt bekijken. De nummers corresponderen met de knooppunten van de wandelroute …
Mysterie opgelost!
Op de zijwand van de garage aan de Zonstraat 46 prijkt een opvallende, gedetailleerde muurschildering. In 2022 stonden tijdens een ontruiming de deuren open en zagen buurtbewoners het kunstwerk voor het eerst. De vraag rees: wat stelt …
Polar Bears wandeling
Het 4 & 7 mei Comité heeft samen met de Oostkrant een route uitgestippeld ter ere van de Polar Bears, onze bevrijders op 7 mei 1945. De route start in de buurt van het Wilhelminapark en eindigt bij het …
Podcast: Verzetsvrouwen
Vrouwen speelden een belangrijke rol in het verzet, maar kregen daar pas decennia later erkenning voor. Het cliché was lange tijd: mannen in lange regenjassen pleegden overvallen en liquidaties, vrouwen waren koerier, met uitzondering van Hannie Schaft …
Koningin in oorlogstijd
Het beeld van Wilhelmina in het park herinnert de inwoners van Utrecht aan de ‘Moeder van het Verzet’. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft de koningin in oorlogstijd in ballingschap vanuit Londen via Radio Oranje (De stem van …
Boek over Sep Postma
Een jaar geleden werd onder grote belangstelling een gedenksteen onthuld op de hoek van de Nachtegaalstraat en de Maliesingel, het pand van de oude Kamer van Koophandel. Op deze steen staan de namen van zeven verzetsleiders die …
Maliebaan in 1940-45
De Maliebaan was een spannende straat in de bezettingstijd 1940-45, misschien wel de spannendste van Nederland! Historicus en onderzoeker Ad van Liempt is gefascineerd door het oorlogsverleden van dit voormalige 17de eeuwse paille maille speelveld. Hij schreef …
Holocaust Memorial
Zondag 26 januari was er om 12.00 uur een korte herdenking bij het Utrechtse Namenmonument bij het Spoorwegmuseum in verband met Holocaust Memorial Day een dag later. In andere Nederlandse steden is zo’n herdenking inmiddels traditie, in …
Monument voor Dr. Max
In de Tweede Wereldoorlog jaagde de spijkerharde Sicherheitsdienst (SD) op verzetsmensen en politieke tegenstanders van nazi-Duitsland. De SD ging letterlijk over lijken, berucht was de kelder annex martelkamer onder haar kantoor op Maliebaan 74. Eén verzetsstrijder kregen …
Polar Bear monument
Het Polar Bear Monument in het Hogelandsepark herdenkt de intocht van de Brits-Canadese 49th West Riding Infantry Division op 7 mei 1945. De bevrijders hadden de bijnaam Polar Bears gekregen na een lang verblijf op IJsland. Via …
Ontsnapt via een ladder
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, op 22 november 1944, vond op aandringen van Prins Bernhard, toen opperbevelhebber van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (BS), een vergadering van belangrijke verzetsgroepen in Midden-Nederland plaats. Locatie: de toenmalige Kamer …
Het Rosariumdrama
Elk jaar leggen leden van het 4 en 7 mei comité ter herdenking een krans bij het oorlogsmonument aan de Prinses Marijkelaan, de straat tussen het Wilhelminapark en het Rosarium. Het monument bestaat uit een grote steen, …
Kindjeshaven
Rechtenstudent Trui van Lier (1914-2002) startte in de oorlog een crèche met de naam Kindjeshaven op de Prins Hendriklaan (het pand waarin nu ijssalon Vorst zit), vlakbij het Wilhelminapark. Samen met Jet Berdenis van Berlekom wist ze …
Geheime telefooncentrale
Homeruslaan 30 kent een rijke geschiedenis. In Oost is het winkelpand vooral bekend als snackbar (Friends tot aan 2024). In de oorlogsjaren zat er een sigarenzaak, met in de kelder een geheime, nooit ontdekte telefooncentrale van het …
Struikelstenen in Oost
In de Tweede Wereldoorlog woonden er ongeveer 1.600 Joden in Utrecht. Meer dan 1.200 zijn vermoord of overleden in de concentratiekampen. Op het Joods Monument (onthuld op 29 oktober 2015) bij het plein van het Maliebaanstation (nu …
Boek over de Joodse Raad
Schrijver en historisch onderzoeker Jim Terlingen, een bekend gezicht in Abstede, heeft een fascinatie voor wat er met joden, met name in Utrecht, in de oorlog is gebeurd. In zijn nieuwste boek (358 pagina’s) beschrijft hij in …
Truus van Lier
Verzetsvrouw Truus van Lier (1921-1943) schoot op 3 september 1943 de hoofdcommissaris van politie Gerard Kerlen dood die op het punt stond een grote groep Utrechtse joden en verzetsmensen op te pakken. Niet veel later werd de …
Schaal van De Lerma
In de hal van Stolberglaan nr 1 hangt aan de wand een bijzonder keramiek: de Schaal van De Lerma. Deze pronkschaal is in 1945 gemaakt door de Italiaanse kunstenaar Luigi De Lerma (1907 – 1965) in opdracht …
Familie Meijers
“Dit is m’n kans!” De ogen van Riek Hoefsmit (98 jaar) lichten op, als ze terugdenkt aan het krantenartikel dat ze in 2019 onder ogen kreeg. “Ik las dat een aantal scholieren van het Bonifatiuscollege onderzoek deed …
