Auteursarchief: Oostkrant

Twee bruggen te ver?

PvdA, GroenLinks en Partij voor de Dieren stellen de wethouder raadsvragen over twee geplande bruggen achter Stadion Galgenwaard. Zijn ze nodig? Wat is de impact op de natuur? En wat kosten die bruggen eigenlijk? Ook buurtbewoners die zich verenigen in Stichting Krommerijnpark vragen zich dat al sinds de bekendmaking van de plannen af. Zij wijst in een protestbrief op de verwachte ecologische schade op de zuidoever, met name in het ecologisch beheerde Margrietenveld en Hof van Eden, de percelen waar de bruggen moeten landen. Een onderzoeksrapport (in opdracht van de gemeente) laat zien dat juist hier de grootste kansen liggen voor meer biodiversiteit in het gebied.

Groter stadion
Waarom wil de gemeente deze twee nieuwe bruggen? Het gebied rondom Stadion Galgenwaard gaat op de schop, zie ook het ontwikkelingsplan. Het stadion wordt uitgebreid, de omgeving opgefrist. Het ontwikkelplan voorziet hier ook in enkele hoge woontorens. De gemeente wil meer verbindingen maken tussen het stadiongebied en het Lunettenpark dat aan de overkant ligt, opdat bezoekersstromen beter verspreid kunnen worden, zeker op drukke (voetbal)dagen.

Schade aan natuur en erfgoed
De lokale politieke partijen en stichting zijn echter zeer verbaasd, omdat er al twee overgangen zijn binnen een straal van 100 meter. Waarom zoveel geld uitgeven – in financieel zware tijden – met grote schade aan natuur en erfgoed (het eeuwenoude jaagpad) als gevolg? Ze wijzen er ook op dat een door vele partijen (o.a. Kampong) gewenste brug aan de andere kant van de Laan van Maarschalkerweerd, ook wel de Mytylbrug genoemd, niet gebouwd gaat worden wegens … geldgebrek.

Wethouder Eerenberg dient vóór 3 juli 2025 te antwoorden op de schriftelijke vragen vanuit de gemeenteraad.

Plattegrond met de bestaande en geplande overgangen. Bron: Stichting Krommerijpark
Zicht op de Kromme Rijn vanaf de overgang langs de trambaan. Over de zuidoever links loopt het eeuwenoude jaagpad. Verderop zijn de twee betwiste bruggen gepland.

In Memoriam: Suus

Susanne Cornelia Versteeg, bij vele buurtbewoners bekend als Suus, is op 3 juni 2025 overleden, 101 jaar oud. Wat een leeftijd! Ze woonde in de Schildersbuurt, twee hoog. Tot het eind toe maakte ze nog dagelijks haar rondje door de wijk om boodschappen te doen, met een vaste stop in Podium Oost waar ze een graag geziene gast was. Ze was onderdeel van het straatbeeld van Oost. Ons medeleven gaat uit naar familie, vrienden en iedereen die fijne herinneringen aan haar heeft.

Op haar honderdste verjaardag mochten we op de koffie en schreven onderstaand bericht.

100 kaarsjes voor Suus
Er wapperen gouden cijfers op een portiekdeur aan de Albert Neuhuysstraat: ‘100’, met een dubbele betekenis, want zowel Het Nieuwe Woonhuis als bewoner Suus Versteeg vieren hun eeuwfeest. De woningbouwvereniging zal de mijlpaal groots vieren op zaterdag 23 september, voor Suus hebben buren en familie de vlag al uitgehangen.

Naar Canada en Amerika
Suus kwam in 1923 in Scheveningen ter wereld en groeide daar op. In het begin van de oorlog schreef ze zich in voor de studie wiskunde. “Op een gegeven moment moest je als student ondertekenen dat je nooit tegen de Duitsers zou vechten, nou daar bedankte ik voor. Ik zette daarom mijn net begonnen studie stop. Na de oorlog ging ik naar de School voor Maatschappelijk Werk. Daarna mocht ik voor de kerk aan de slag in Frankrijk, Le Havre, om vluchtelingen te helpen die naar Amerika en Canada wilden emigreren. Later ben ik zelf ook die kant op gegaan.”

Op de solex het land in
“Terug in Nederland kon ik aan de slag bij de Spoorwegen. Ik hielp als maatschappelijk werker aanstaande ‘spoorgezinnen’. Een heerlijke tijd, want ik had een solex die ik mee op de trein nam om in verre oorden de verloofdes van machinisten en conducteurs te kunnen bezoeken. Hun jonge mannen hadden standplaats Utrecht, de spoorstad destijds, en woonden hier in een pension. De verloofdes verbleven nog thuis of bij schoonouders, in afwachting van een eigen (huur)woning in Utrecht. Als in die verre oorden een zieke thuis was, zorgde ik dat daar het huishouden bleef draaien. Dan hoefde de jonge machinist of conducteur niet halsoverkop naar het (schoon)ouderlijk huis te gaan. De treinen moesten immers blijven rijden.”

Mensen helpen
“Zelf ben ik nooit getrouwd. In de oorlog, ik was twintig, was ons gezin gevlucht naar een afgelegen vakantiehuisje in Ruurlo. Mijn twee broers en mijn vader werden daar verraden en opgesloten in een werkkamp. Ik zorgde voor mijn moeder en had dus geen tijd om ‘rond te kijken’. En na de oorlog gold lange tijd voor vrouwen: trouwen = stoppen met werken. Nou, dat zag ik niet zitten, ik wilde de wereld ontdekken, erop uit, mensen helpen! En het is prima zo, ik heb me nooit verveeld. Zo heb ik lange tijd viool gespeeld in het Stichts Symfonieorkest, waarmee we zelfs een keer opgetreden hebben in de concertzaal van Vredenburg. En in Voordorp onderhield ik een moestuin, nou ja, meer voor de gezelligheid dan voor het tuinieren. En later ben ik gaan schilderen. Vorig jaar mocht ik zelfs een expositie houden in wijkcentrum Podium Oost!”

Twee hoog, zonder lift
“Ik woon hier twee hoog. Het Nieuwe Woonhuis was de eerste flatwoning van Utrecht, maar zonder lift. Dat is niet erg, het traplopen houdt me aan de gang. Met de rollator kan ik vervolgens ver komen. Zo ga ik graag naar Podium Oost. En toen tijdens de verbouwing de senioreninloop tijdelijk in Sterrenzicht zat, liep ik heen en terug naar Sterrenwijk. Zo leuk om ook daar mensen te leren kennen! Boodschappen doe ik ook nog zelf, hier bij de Plus of de Albert Heijn op de Reigerstraat. Nee, ik woon hier fijn, en leuk dat er volgende week een feestje is in de straat!”

Lees hier meer over de 100-jarige woningbouwvereniging Het Nieuwe Woonhuis

Suus Versteeg met aan de muur twee van haar eigen schilderijen – Foto: Arnoud Wolff

Festival Buitenknust

Een dag vol workshops in de natuur, live muziek en mooie woorden. Organisator Knust Expo geeft op zaterdag 28 juni muzikanten en poëten in Oost letterlijk het podium om te experimenteren en uit te voeren voor publiek. De Buitenkamer achter het Provinciehuis in Park Bloeyendael is het inspirerende decor.

Zaterdag 28 juni
Tijd: 12:00 – 22:00 uur
Locatie: De Buitenkamer

De Buitenkamer
Uit je hoofd, in je hart en met je handen’ is de missie van Annette van Herk en Sandra Muijs, initiatiefnemers van De Buitenkamer. In het monumentale pand van de vroegere Veeartsenij opleiding aan de Oostbroekselaan, een eeuwenoude dijkweg, organiseren ze het hele jaar door workshops. Je kunt er werken met natuurlijke materialen en ingrediënten uit de nabijgelegen moestuin. De Buitenkamer is een plek voor wie wil loskomen van computer, telefoon en dagelijkse hectiek. Minder bovenkamer, meer buitenkamer! In dit goed verscholen, groene buitengebied van Oost gaat dat vanzelf.
Meer info: www.debuitenkamer-utrecht.nl

Barbara del Court König en Sandra Muijs – Foto: Anette van Herk
Studenten op bezoek bij de Buitenkamer – foto: Arnoud Wolff

Buurtborrel met ballen

Zin in een gezellige middag met je buurtgenoten? Kom dan woensdagmiddag 11 juni naar de Buurtborrel Oost bij ontmoetingscentrum De Wilg aan de Mecklenburglaan!

Jeu de boules
Een groep enthousiaste studenten organiseert samen met Dock en De Wilg een buurtdag voor Oost. Grote trekker is het jeu de boules toernooi op het zonnige voorplein van De Wilg. Je kunt inschrijven als team (3-4 personen), of individueel. In dat laatst geval kom je in een team met buurtgenoten. Hoe dan ook: het wordt een gezellige middag! Aanmelden voor het toernooi kan via whatsapp 06-23575474.

Buurtborrel Oost
Woensdag 11 juni
15:00 – 18:00 uur
De Wilg Mecklenburglaan 3-5

Studenten organiseren de Buurtborrel met jeu de boules – foto: Arnoud Wolff

Kleurrijk Gekkenhuis

Nummer 107G op de Sterren is allesbehalve een standaard studentenhuis. Geen jaarclub, geen ontgroening, geen vaste feesttradities. Maar wél een kleurrijk gezelschap! In de coronatijd konden studentenhuizen verf krijgen van de SSH, gratis. Toen zijn de bewoners van 107G losgegaan. Alles om het (binnen)leven weer een beetje kleur te geven.

Weinig hiërarchie
Sira woont er inmiddels drie jaar. Ze kwam er via haar broer, die ook op de Sterren woont. “Het voelde hier wat rustiger dan IBB. Minder heftig, minder zuipcultuur. De onderlinge sfeer in het huis is heel fijn. Er is ruimte voor jezelf, maar ook voor gezelligheid. We pushen niks. Je mag meedoen, maar het hoeft niet. Hiërarchie is er niet echt, maar de oudere bewoners bepalen een beetje hoe dingen gaan, zoals waar het vuilnis staat. Ik probeerde dat een keer te verplaatsen, maar niemand ging mee. Dus dan geef je het op. Je moet soms dingen accepteren, dat hoort erbij.”

Handdruk op de muur
Tradities? Daar wordt nog aan gewerkt. “We proberen een maandelijkse huisavond te doen. Niet verplicht hoor, want we willen geen druk. Maar gewoon, dat je elkaar weer eens ziet.” Een van de weinige rituelen is je hand op de muur zetten als je er komt wonen. “De eerste handdruk stamt uit 2016.” En heb je je biertje opengemaakt, dan mag je de dop op het grote doek aan het plafond mikken. Niemand weet meer wanneer dat begon. Maar ze blijven hangen. Net als de bewoners.

Foto’s: kleurrijke muren, veel huisbier, de ‘basket’ voor bierdopjes, kleur op de muur en handdrukken van de nieuwkomers.

Podcast: Vliegveld in Oost?

Airport Utrecht Oost? De beroemde stedenbouwkundige Berlage maakte honderd jaar geleden een uitbreidingsplan voor de oostkant van de stad, mét een vliegveld ingetekend. Utrecht groeide destijds hard en in de schootsvelden tussen de Waterlinieforten De Bilt, Hoofddijk en Vossegat lag voldoende ruimte. Uiteindelijk landden er geen vliegtuigen, maar woningen en kantoren onder de naam Rijnsweerd.

Wilhelminapark
Historicus Bas Nugteren is gefascineerd door de roaring twenties waarin Utrecht Oost met grote stappen uitgroeide tot een levendige wijk gebouwd rondom het Wilhelminapark. Omdat het paviljoen in het park (ooit een melkhuisje, nu een restaurant) dit jaar haar 100ste verjaardag viert, vroegen we Bas om in de bovenkamer van het paviljoen – met fraai uitzicht op de vernieuwde fontein – te vertellen over de ontstaansgeschiedenis van deze buurt. Een gesprek over Berlage, de Volksbond tegen Drankmisbruik en het langzaam verdwijnen van rangen en standen in de maatschappij.

Beluister de podcast.

Oost aan het woord
Verhalen maken de buurt, daarom laten we Oost graag aan het woord! In de nieuwe serie podcastserie ‘Oost Aan Het Woord’ gaan presentator Karin van den Boogaert en sidekick Arnoud Wolff met microfoons de wijk in. Je kunt de podcasts beluisteren via onze podcastpagina en de Spotify playlist Oostkrant.

Presentator Karin van den Boogaart in gesprek met historicus Bas Nugteren – foto: Arnoud Wolff
Plan van Berlage uit de jaren 20 van de vorige eeuw, met een vliegveld gepland op de plek waar uiteindelijk Rijnsweerd is gebouwd – Het Utrechts Archief

Om een handvol pruimen

Jantje zag eens pruimen hangen, O! als eijeren zo groot … Zo begint het bekende kinderversje De Pruimeboom van Hiëronymus van Alphen (1746–1803). De dichter woonde een aantal jaren op zijn buitenhuis op landgoed Oudwijck, waar vroeger de Abdij van Oudwijck stond. De huidige Van Alphenstraat in Oudwijk Noord was destijds de met bomen omzoomde oprijlaan naar het buitenhuis.
Straatbewoners Lieke en Sjef wilden hun beroemde buurtgenoot eren en vroegen de Utrechtse letterhakker Britt Nelemans om een passende gevelsteen te maken. Die prijkt nu boven hun voordeur op nummer 18. Bij de onthulling in bijzijn van buren en vrienden sprak Sjef de gedenkwaardige woorden: “Voor ons en Oudwijk schiep Britt een juweeltje.”

Hiëronymus Van Alphen
Het versje over de pruimen draagt een duidelijke morele boodschap: verleidingen moeten worden weerstaan. Is ongehoorzaamheid werkelijk de moeite waard voor een handvol pruimen? Deze wijze, opvoedkundige les verscheen in 1778 in zijn bundel Kleine gedigten voor kinderen.
Van Alphen was een voorvechter van een verlichte opvoeding, waarin kinderen spelenderwijs leren en ouders begripvol zijn, mits het kind eerlijk en oprecht is. In het dagelijks leven was hij advocaat en procureur-generaal in Utrecht, en later thesaurier-generaal van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Britt Nelemans
Britt Nelemans heeft een atelier in de Kerkstraat. Ze hakte al vele kunstwerken in Utrecht o.a. een gevelsteen ter ere van Joke Smit, naamgever van het Joke Smitplein, in opdracht van het Utrechtse Geveltekenfonds.

Bewoners, buren en vrienden vieren de nieuwe gevelsteen boven de deur van Van Alphenstraat 18, een ode aan naamgever Hiëronymus van Alphen. In het midden (met bloemen) Britt Nelemans, de maker, met aan haar rechterzijde de bewoners Sjef en Lies – foto: Arnoud Wolff
De gevelsteen is van de hand van letterhakker Britt Nelemans. De steensoort is Jaumont, Frans kalksteen, gewonnen ten zuiden van Parijs. De letters zijn bewust zonder kapitalen. De vijf pruimen representeren de in het gedicht genoemde ‘om een hand vol’. Het jaar 1778 staat voor de publicatiedatum van de bundel ‘Kleine gedigten voor kinderen’.
Bewoner Sjef vertelt een kleine introductie over de gevelsteen – foto: Arnoud Wolff

De Pruimeboom
Eene vertelling

Jantje zag eens pruimen hangen,
o! als eieren zo groot.
’t Scheen, dat Jantje wou gaan plukken,

schoon zijn vader ’t hem verbood.
Hier is, zei hij, noch mijn vader,

noch de tuinman, die het ziet:
Aan een boom, zo vol geladen,

mist men vijf zes pruimen niet.
Maar ik wil gehoorzaam wezen,

en niet plukken: ik loop heen.
Zou ik, om een hand vol pruimen,
ongehoorzaam wezen? Neen.
Voord ging Jantje: maar zijn vader,
die hem stil beluisterd had,
Kwam hem in het loopen tegen
voor aan op het middelpad.
Kom mijn Jantje, zei de vader,
kom mijn kleine hartedief!
Nu zal ik u pruimen plukken;
nu heeft vader Jantje lief.
Daar op ging Papa aan ’t schudden,
Jantje raapte schielijk op;
Jantje kreeg zijn hoed vol pruimen,
en liep heen op een galop.

Expo over queer Utrecht

In het Provinciehuis kun je vanaf donderdag 5 juni de expositie Queer-U-Stories bezoeken. Centraal staat het boek Utrechtenaren, een queer geschiedenis met verhalen over Utrechtenaren, sodomieten, tegendraadse vrouwen en transgender-activisten. De expositie is een reis door de tijd over de vervolging en strijd voor gelijke rechten in de afgelopen driehonderd jaar. Je ontdekt hoe mensen leven (en sterven) die niet passen in de seksuele en gendernormen van hun tijd.

Heksenjachten
Evert van der Veen woont in Oost en is een van de auteurs van het boek en mede-organisator van de tentoonstelling. “Queer-Utrecht-Stories, afgekort QUS, is een grote groep vrijwilligers van diverse leeftijden en achtergronden die de geschiedenis van queer Utrecht optekenen en bekendmaken”, legt Evert uit. “Zo hebben we een canon (tijdlijn) geschreven met bijbehorende wandelroute (met en zonder gids), een boek en deze reizende expositie. Veel verhalen spelen zich af in de Binnenstad, maar we gaan de komende jaren ook op zoek naar queer verhalen van personen en gebeurtenissen in de omliggende wijken zoals Oost. In een tijd dat acceptatie van anders-zijn afneemt, vinden we het belangrijk om oorzaken en gevolgen van heksenjachten en vervolgingen van sodomieten in het verleden te laten zien.”

Utrechtenaren
Een opmerkelijk woord in de titel van het boek en de tentoonstelling is Utrechtenaren. In 1730 vond er een grootschalige heksenjacht plaats op sodomieten (homoseksuele mannen), toen de koster van de Dom twee sodomieten betrapte in de Michaelskapel. Er werd een onderzoek ingesteld met grote gevolgen: een razzia die leidde tot homo-vervolgingen. In Utrecht werden 18 verdachten ter dood veroordeeld en gewurgd. De vonk sloeg over op de rest van Nederland en zorgde ervoor dat ‘Utrechtenaar’ een scheldwoord werd voor mensen die Utrechts (homoseksueel) gedrag vertoonden.

Meer info: www.queerustories.nl

Lezing en lunch Queer-U-Stories
Donderdag 5 juni |10:30 – 13:00 uur
Toegang gratis, wel aanmelden i.v.m. lunch.
Gedeputeerde Rob van Muilekom en QUS’ers Maurice van Lieshout, Marijke Huisman en Evert van der Veen nemen je mee in de queer geschiedenis van stad en provincie Utrecht.

Expo Queer-U-Stories
Van 5 t/m 27 juni | ma-vr 08:30 – 17:00 uur
Provinciehuis, Archimedeslaan 6
Tentoonstelling over de Utrechtse queer geschiedenis n.a.v. het boek ‘Utrechtenaren, een queer geschiedenis’ van Maurice van Lieshout, Marijke Huisman en Evert van der Veen.

De expo in het stadhuis in 2024
Boek: Utrechtenaren, een queer geschiedenis

Paviljoen 100 jaar oud

Het Wilhelminapark werd in 1898, het jaar waarin Wilhelmina tot koningin werd gekroond, officieel geopend. In 1911 bouwde de gemeente een klein houten paviljoen met uitzicht op de vijver en gaf de exploitatie aan de lokale afdeling van de Volksbond tegen Drankmisbruik. Dit zogenoemde melkhuisje is in 1925 vervangen door het grotere theehuis dat wat westelijker in het park kwam te liggen. De grote eetzaal kon ook gebruikt worden voor vergaderingen, bijeenkomsten en recepties. Jarenlang werden hier rijexamens afgenomen en fungeerde het als stemlokaal.

Het beheer van het paviljoen bleef al die tijd in handen van de Volksbond tegen Drankmisbruik. Totdat de gemeente het huurcontract in 1950 opzegde. Nu is het een restaurant.

Bekijk ook het filmpje Het Paviljoen

Paviljoen net na oplevering in 1925 – Het Utrechts Archief
Melkhuisje 1911-1924 – Het Utrechts Archief

Weggeefwinkel Zonstraat

De Weggeefwinkel op de Zonstraat is weer open! Alles in de kraam is gratis. Je mag geven én nemen wat je wil. “Het is winkelen voor een goed doel”, vertelt ‘winkelier’ Annelies Potuyt. “Ik overwinter elk jaar in het Gambiaanse dorpje Tumani Tenda. Spullen die geschikt zijn voor kinderen in Gambia pik ik eruit. Aan de zijkant van de kraam hangt een spaarpot. Van de donaties huur ik in december een zeecontainer om de spullen die ik heb verzameld naar het dorp te transporteren.”

Sportshirts populair
De kraam biedt een kleurrijke verzameling boeken, servies, speelgoed en kleding, teveel om op te noemen. Maar wat gaat nou mee naar Gambia? “Poppen, houten speelgoed en alles wat rolt vinden de kinderen geweldig. Ook verzamel ik graag kleding, schoenen en rugzakjes, omdat ze daarmee makkelijker naar school kunnen. Vooral jurkjes en shirts met glitter en glamour zijn enorm populair. In de lade ligt een fotoboek waarin je kunt zien hoe de dorpskinderen met de spullen spelen. Dat is soms verrassend anders! En waar het héle dorp heel blij van wordt: sportshirts!”

Buurtwinkel
Annelies begon 17 jaar geleden met een kleine weggeeftafel om geld in te zamelen. “Ik ben een fanatieke vogelspotter en Gambia is een paradijs voor overwinterende vogels, dus ik kom daar graag. De mensen zijn gastvrij, ik wilde graag wat terug doen. Met die tafel wilde ik buren en voorbijgangers verleiden om geld te doneren. Die tafel was wel onhandig, want bij regen moest ik elke keer snel een doek over de spullen leggen. Tot een handige buurman op een dag zei: kijk eens Annelies, we hebben er een dakje boven getimmerd. Sindsdien maken mijn straatgenoten de kraam elk jaar steviger en mooier. Het is daarom een echte buurtwinkel!”

Bekijk ook het filmpje De Weggeefwinkel.

Annelies Potuyt (r) met vaste klant Mia – foto: Arnoud Wolff
Donaties om transportkosten te betalen
De kids van Tumadi Tenda
Eind 2024 gingen 35 dozen en 4 koffers vol spullen naar Gambia
Buren helpen met opbouwen