Ingeklemd tussen de Minstroom, Oosterstraat en Oudwijkerdwarsstraat ligt de Oosterbuurt. Honderd huizen, en van oudsher een sterk buurtgevoel. Toen in de jaren 50 Utrecht grootse plannen had om de binnenstad, met name Hoog Catharijne, via brede invalswegen ...
Lees meer

In 1877 kreek Utrecht in navolging van Rotterdam en Amsterdam een ambachtsschool met drie lesjaren, een aanvulling op de al bestaande tweejarige vakopleiding, de Burger-Dagschool. Het particuliere initiatief kwam van de Vereniging tot Bevordering van Fabrieks- en ...
Lees meer

In 1894 verving de snelgroeiende katholieke parochie aan de Biltstraat haar oude kerkgebouw door de imposante Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopening kerk, een ontwerp van Alfred Tepe, de huisarchitect van het aartsbisdom Utrecht. De begraafplaats achter de ...
Lees meer

Op steenworp afstand van het beroemde Rietveld-Schröderhuis ligt nóg een architectonische parel: het woonhuis van architect Sybold van Ravesteyn (1889-1983), Prins Hendriklaan 112, aan de rand van Rijnsweerd. Gewapend betonVan Ravesteyn trad in 1921 als constructeur in ...
Lees meer

Waar het oude Oosterspoor de Gansstraat en Koningsweg doorkruist staat een wit gebouw. Daarin huizen nu o.a. het Rode Kruis en de tweedehands boekenwinkel BooksForLife. Het pand kent tot in de jaren 70 een rijke, industriële historie ...
Lees meer

De lommerrijke Stolberglaan had een drukke invalsweg kúnnen zijn. Dankzij bewonersprotest en het Rosarium is het er nog altijd rustig wonen, zo in de luwte van begraafplaats St Barbara. Maar het had niet veel gescheeld. Bewoner Rudo ...
Lees meer

Aan de ene kant legge ze, aan de andere kant zitten ze, zo spreekt de volksmond over het kruispunt Gansstraat met de Oosterspoorbaan. De ligplaats is algemene begraafplaats Soestbergen, de zitplek de oude gevangenis, waar in 1978 ...
Lees meer

De Prins Hendriklaan is een weg vol monumenten. Niet ver van het Rietveld-Schröderhuis en de oude Kromhout Kazerne staat het monumentale pand van het voormalige St. Antonius Ziekenhuis, in 1910 gesticht als Katholiek gasthuis met 150 bedden ...
Lees meer

Het pand aan de Mecklenburglaan, waarin nu De Wilg huist, kent een rijke historie. Het werd in 1917 gebouwd als openbare lagere school voor de snel groeiende buurt rond het nieuwe Wilhelminapark. Niet lang daarna ontstond tweespalt, ...
Lees meer

Oost was eeuwenlang de groentetuin van de bemuurde stad. Op de vruchtbare klei van de Kromme Rijn en zijtakken als de Minstroom was het goed tuinieren. De tuinders werden hoveniers genoemd, afgeleid van 'de hof', een smalle, ...
Lees meer

‘Te zijner tijd zal uw huis geamoveerd worden ten behoeve van de oostelijke invalsweg’, stond er in het briefje dat Joan Vermeulen in 1963 in haar bus kreeg. ‘Mocht u vragen hebben, dan is er binnenkort een ...
Lees meer

In 1815 bracht de Nieuwe Hollandse Waterlinie de stad Utrecht binnen de bescherming van de Waterlinie. Vanuit Fort Vossegat, in gebruik vanaf 1819, kon de bocht in de Kromme Rijn, een zwakke schakel, verdedigd worden. Honderd jaar ...
Lees meer

Het buurtje rond de Laan van Minsweerd en enkele zijstraten heet De B.A.N.S. in de volksmond. In 1922, werden de eerste woningen opgeleverd. De bouw was destijds een initiatief vanuit de Utrechtse afdeling van de B.A.N.S. (Bond ...
Lees meer

Wil je weten wie er vroeger in je huis woonde? En welk beroep die bewoner uitoefende? De gemeente hield dat jarenlang bij in de zogenoemde Adresboeken van Utrecht, vuistdikke naslagwerken met daarin bij elk adres naam en ...
Lees meer

Internist Lichtenbelt stichtte in 1913 de Emmakliniek aan de Emmalaan 41. Drie jaar later verhuisde hij met de hele praktijk naar de Koningslaan 81 met uitzicht op het Wilhelminapark. Het privéziekenhuis bood ruimte aan 30 (vrouwelijke) patiënten ...
Lees meer

In 1135 stichtte Mechteld, weduwe van burggraaf Arnold, een klooster voor dames van stand waar nu het buurtje Oudwijk-Noord ligt. De dames legden geen belofte van armoede af, ze mochten eigen bezit behouden. Zo konden ze comfortabel ...
Lees meer

In 1970 ontdekte Jaap Pontier, een Utrechtse planologiestudent, dat er een dikke streep op de kaart liep op de plek van het landgoed Amelisweerd: de rijksweg A27. Die zou dwars door het bos worden aangelegd. Met studievrienden ...
Lees meer

Oost is populair om te wonen, maar de prijzen en huren zijn hoog, de wachtlijsten lang. Het is bijna onmogelijk om hier woonruimte te vinden. Niets nieuws, want begin vorige eeuw was er ook woningnood en speculatie ...
Lees meer

Het buurtje dat tussen het Spoorwegmuseum en de Maliesingel ligt noemt zich simpelweg Tussen Spoor en Singel. Door de hoge gevels en grote lindebomen is het aan de donkere kant, maar de sfeer is er prima. Het ...
Lees meer

Wéér geen Piekenkermis! In 2020 en 2021 was corona de boosdoener, nu kreeg de organisator het verplichte verkeersplan niet rond. Het was al een lastige opgave, want het opgeknapte Malieblad biedt weinig ruimte meer voor botsauto's en ...
Lees meer

Eind 19de eeuw breidde de stad uit buiten de singels. Toenmalig Burgemeester Reiger wilde nieuwe woonbuurten als Oudwijk verbinden met de oude binnenstad, liefst met een elektrische tram, die sneller, schoner en stipter was dan de paardentram ...
Lees meer

In 1924 vraagt Truus Schröder meubelontwerper en buurtgenoot Gerrit Rietveld of hij haar nieuwe woonhuis aan de Prins Hendriklaan wil ontwerpen. De moeder van drie kinderen is net weduwe geworden en wil een huis dat helemaal voldoet ...
Lees meer

Verzetsvrouw Truus van Lier (1921-1943) schoot op 3 september 1943 de hoofdcommissaris van politie Gerard Kerlen dood die op het punt stond een grote groep Utrechtse joden en verzetsmensen op te pakken. Niet veel later werd de ...
Lees meer

Sterrenwijk was oorspronkelijk een woningwetwijk uit het begin van de 20e eeuw, ingesloten tussen de Oosterspoorbaan, de Kromme Rijn en de Abstederdijk. De 375 witte noodwoningen, gebouwd vanaf 1918, hadden door de snelbouw (door ongeschoolde arbeidskrachten) en ...
Lees meer

In maart 1636 werd de Utrechtse Illustere School verheven tot academie en was de oprichting van de Universiteit Utrecht een feit. De universiteit ging destijds, volgens het universiteitsmuseum, van start met vier faculteiten (een voorbereidende filosofische faculteit, ...
Lees meer

Op 15 september 1885 stemde de gemeente in met het verzoek van student Antoon Oudemans om één van de wandelpaden op de Maliebaan te bestemmen tot fietspad. Een succes voor Antoon en de 44 ondertekenaars van de ...
Lees meer

In de hal van Stolberglaan nr 1 hangt aan de wand een bijzonder keramiek: de Schaal van De Lerma. Deze pronkschaal is in 1945 gemaakt door de Italiaanse kunstenaar Luigi De Lerma (1907 - 1965) in opdracht ...
Lees meer

De naamgever van de Burgemeester Reigerstraat kreeg in 1909 kort na zijn overlijden een borstbeeld aan de Maliebaan. Bernardus Reiger werd in 1845 geboren in Groningen, begon als ondernemer (hij was firmant in een beetwortelsuikerfabriek), kwam in ...
Lees meer

'en hoe verder hij ging, des te langer was zijn terugweg', zo staat te lezen bij de ingang van het Centraal Station (jaarbeurszijde). Frequente treinreizigers kunnen deze bekende regel van de Utrechtse schrijver C.C.S. Crone (1914-1951) wel ...
Lees meer

Het Minstroomgebied was voornamelijk bekend vanwege de vele hoveniers. Minder bekend is dat hier sinds de zestiende eeuw ook veel leerlooiers zaten. Voor het bewerken van dierenhuiden hadden ze immers veel water nodig dat ze uit de ...
Lees meer

Na 1798 mochten katholieken eigen begraafplaatsen stichten. In 1818 vroeg de parochie Buiten Wittevrouwen als een van de eerste in Nederland toestemming om achter de 'Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopening' kerk een eigen begraafplaats aan te leggen, ...
Lees meer

In 1870 kreeg de Hollandse IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) toestemming om haar traject Amsterdam - Zutphen ter hoogte van Hilversum af te takken met een spoor dat door Utrecht-Oost naar Lunetten liep: de Oosterspoorlijn. Passagiers konden in Lunetten ...
Lees meer

De Nachtegaalsteeg wordt al in zeventiende-eeuwse bronnen genoemd als verbinding tussen de Wittevrouwenpoort en de in 1637 aangelegde Maliebaan. Het landelijke weggetje dankte zijn naam aan ‘dat gevogelte die sig in de maant mei en juni laat ...
Lees meer

Achter cultuurcentrum Parnassos ligt de Tivolituin, een restant van het fameuze Park Tivoli. Dat vond haar oorsprong in 1828, als muzikant Cornelis van Leeuwen in zijn tuin aan de Kruisstraat een koffiehuis opent. In 1842 koopt zijn ...
Lees meer

Met enige regelmaat rijden busjes en vrachtwagens zich klem onder het lage viaduct onder de Waterlinieweg vlak bij het RietveldSchröderhuis. Waarom is viaduct zo laag? Gevaarlijke kruisingDe Waterlinieweg was tot de aanleg van de A27 onderdeel van ...
Lees meer

Wat is het verhaal van de twee prachtige art-deco lantaarns aan de gevel van Vossegatselaan 4, naast de Plus supermarkt aan het Ostadeplein? Constantijn Veder van Utrecht Erfgoed was nauw betrokken bij de restauratie enige tijd geleden: ...
Lees meer

Oost was lange tijd een bolwerk van de (traditionele) Katholiek kerk, nog altijd is het bisschoppelijke paleis gevestigd op de Maliebaan. Toch wisten de gereformeerden een plekje te bemachtigen op de hoek van de Maliebaan en de ...
Lees meer

Het Wilhelminapark werd in 1898, het jaar waarin Wilhelmina tot koningin werd gekroond, officieel geopend. In 1911 liet de gemeente op initiatief van de lokale afdeling van de Volksbond tegen Drankmisbruik een houten paviljoen bouwen met uitzicht ...
Lees meer

De naam Do Schat stond bijna 100 jaar op de puien van meerdere bakkerswinkels in Oost (o.a. Dillenburgstraat). Oprichter Do Schat startte de bakkerij in 1923 in de Braamstraat (Oudwijk). De zaak groeide snel, zie ook de ...
Lees meer

Het universiteitsterrein mag dan officieel Utrecht Science Park heten, de oude naam De Uithof zullen we in Oost niet snel vergeten. Maar waar komt die naam vandaan? De witte 17de eeuwse boerderij aan de Toulouselaan achter de ...
Lees meer

In de 19de eeuw ontstonden de eerste wasserijen. Deze waren in trek door de groeiende welvaart en grotere behoefte aan hygiëne. Zo ook de de Stoom Wasch- en Strijkinrichting van de familie Spierenburg, aan de Koningsweg 54 ...
Lees meer

Waar nu de Venuslaan ligt, de drukke verkeersader langs de Kromme Rijn die het autoverkeer vanaf de Waterlinieweg richting het stadscentrum leidt, stond tot 1969 een wit exotisch gebouw, ook wel Het Moorse huis genoemd. Eigenlijk waren ...
Lees meer

Verscholen tussen de Waterlinieweg en de Frederik Hendrikstraat ligt het natuurgebied de Zilveren Schaats, ruim 3 ha groot. Een oase van rust temidden van de stedelijke hectiek. Het terrein heeft een rijke historie. Om soldaten veilig tussen ...
Lees meer

Nos Jungunt Rosae ('de rozen verenigen ons'), de eerste rozenvereniging van Nederland, vroeg in 1910 aan het stadsbestuur om bij het eind negentiende eeuw geopende Wilhelminapark een openbaar rozenpark aan te leggen, het Rosarium. Zulke parken waren ...
Lees meer

Op de zijgevel van het hoekpand Nachtegaalstraat 49 (hoek met de Parkstraat) waarin nu de winkel Leuk by Cleo damesmode verkoopt, zit een oude muurreclame verborgen. Als je goed kijkt zie je de letters FIAT met een ...
Lees meer

Het winterse tafereel met molen en kippenbrug op de zijgevel aan de Kozakkenweg is van de hand van muurschilder Jos Peeters, gemaakt in 2008 in opdracht van de gemeente. Het verbeeldt de gesloopte, maar jarenlang beeldbepalende zaagmolen ...
Lees meer