Auteursarchief: Oostkrant

Historie

Paviljoen 100 jaar oud

Paviljoen 100 jaar oud

Het Wilhelminapark werd in 1898, het jaar waarin Wilhelmina tot koningin werd gekroond, officieel geopend. In 1911 bouwde de gemeente een klein houten paviljoen met uitzicht op de vijver en gaf de exploitatie aan de lokale afdeling ...
Koninginnedag 1925

Koninginnedag 1925

Honderd jaar geleden vierden we in Oost op 31 augustus de verjaardag van koningin Wilhelmina. Hoofdprogramma in het Wilhelminapark: een gekostumeerde voetbalwedstrijd en een springconcours door wachtmeesters van de artillerie. Daar ging een militaire parade op de ...
Stadion Galgenwaard

Stadion Galgenwaard

In de crisisjaren 30 van de vorige eeuw telde Utrecht 40.000 werklozen op een bevolking van 160.000. Daarom kwam de overheid met werkverschaffing, grote publieke projecten zoals de bouw van een stadion. Op de grond van de ...
Politiepost Doustraat

Politiepost Doustraat

Boven de entreepoort van het woonhuis Gerard Doustraat 4 zit een tegeltableau met de letters POLITIE. Het verwijst naar een oude politiepost in dit pand. Die werd in 1908 gebouwd om de bewoners van de snelgroeiende woonwijken ...
Woonhuis Van Ravesteyn

Woonhuis Van Ravesteyn

Op steenworp afstand van het beroemde Rietveld-Schröderhuis ligt nóg een architectonische parel: het woonhuis van architect Sybold van Ravesteyn (1889-1983), Prins Hendriklaan 112, aan de rand van Rijnsweerd. Het monument wordt sinds 2019 beheerd door Vereniging Hendrick ...
Het Oosterspoor

Het Oosterspoor

De Hollandse IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) opende in 1874 bij Hilversum een zijtak van haar Ooster Spoorweg richting Duitsland (Amsterdam - Zutphen). Passagiers konden voortaan vanaf Hilversum via Utrecht-Oost naar Lunetten reizen om daar over te stappen op ...
Villa Moerkoert

Villa Moerkoert

De villa van de familie Moerkoert op de Frederik Hendrikstraat 10 is in 1959 gesloopt. Nu staat er een gele flat. De familie maakte fortuin met cementrustiek (sierbeton) dat eind 1900 een zeer populaire afwerking was van ...
Park Bloeyendael

Park Bloeyendael

Park Bloeyendael is populair onder wandelaars. Je moet weten hoe er te komen (de ‘geheime’ onderdoorgang achter Stolberglaan), maar dan sta je plots in bloeiende natuur! Paul Brassé kent het heden én de geschiedenis van het natuurpark ...
Rietveld Schröderhuis

Rietveld Schröderhuis

Het Rietveld Schröderhuis is een eeuw oud! De beheerder Centraal Museum viert dat met een feestprogramma van honderd dagen. Op 15 mei 2024 opende locoburgemeester Rachel Streefland het jubileum en hield curator van het huis Natalie Dubois ...
Het oude Tolsteeg

Het oude Tolsteeg

De Ganssteeg, nu de Gansstraat, was eeuwenlang doorgang tussen stad en platteland. Bij de oude stadspoort van Tolsteeg (nu: Ledig Erf) verzamelden handelaren en ambachtslieden zich in herbergen en veerhuizen voordat ze de poort mochten passeren. Langs ...
Indië Monument

Indië Monument

Op de begraafplaats St Barbara staat bij de entree een monument voor de 52 Utrechters die na de oorlog sneuvelden in Nederlands Indië en Nieuw-Guinea. Het werd op 18 december 1999 onthuld door toenmalig burgemeester Annie Brouwer ...
Maliebaanstation

Maliebaanstation

OosterspoorlijnDe Hollandse IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM) opende op 10 juni 1874 op de Oosterspoorlijn Hilversum - Lunetten een station aan de landelijke oostkant van Utrecht, het Maliebaanstation. Een paradepaardje om te kunnen concurreren met de andere spoorlijnen ...
De Apenrots

De Apenrots

Herman de Waal is de ontwikkelaar van Rijnsweerd-Zuid, een woonwijk die eind jaren 70 is gebouwd vanuit een antroposofische gedachte, zie de originele brochure. Hij liet er door architect Ton Alberts ook een woonhuis voor zijn eigen ...
Maliebaan

Maliebaan

In maart 1636 werd de Utrechtse Illustere School verheven tot academie en was de oprichting van de Universiteit Utrecht een feit. De universiteit begon met vier faculteiten (een voorbereidende filosofische faculteit, theologie, rechten en geneeskunde), zeven hoogleraren ...
Homeruslaan

Homeruslaan

Het buurtje achter de Zonstraat en de Oudwijkerdwarsstraat ging begin jaren 30 volledig op de schop. Dwars door de tuinderijen werd een brede invalsweg aangelegd: de Homeruslaan. Deze vloeide voort uit de stadsvisie van Berlage, door de ...
Tram naar Oudwijk

Tram naar Oudwijk

Eind 19de eeuw breidde de stad uit buiten de singels. Toenmalig Burgemeester Reiger wilde nieuwe woonbuurten als Oudwijk verbinden met de oude binnenstad, liefst met een elektrische tram, die sneller, schoner en stipter was dan de paardentram ...
Het Nieuwe Woonhuis

Het Nieuwe Woonhuis

De eerste flat van Utrecht én een nieuw woonconcept: Het Nieuwe Woonhuis, opgeleverd eind 1923. Het initiatief kwam van een groep middenstanders (leraren, winkeliers en ambtenaren) die zich verenigden om zelf (uiteindelijk) 84 gestapelde woningen te kunnen ...
De Nova Zemblabuurt

De Nova Zemblabuurt

De Nova Zemblabuurt telt slechts zes straten en ligt enigszins afgelegen, ingeklemd tussen de Oosterspoorlijn, Biltstraat en Voorveldse polder (Hotel Mitland). Officieel geen Oost, maar het voelt wel zo, dus krijgen ze - op eigen verzoek - ...
Elck Wat Wils

Elck Wat Wils

De Elck Wat Wils viert haar eeuwfeest. Al meer dan honderd jaar is de woningbouwvereniging rond de lange Jacob van Ruisdaelstraat in de Schildersbuurt zelfstandig, een knappe prestatie! Ondanks toenemende en vooral ingewikkelde regelgeving weten de bewoners ...
Het Luie End

Het Luie End

Aan de ene kant legge ze, aan de andere kant zitten ze, zo spreekt de volksmond over het kruispunt Gansstraat met de Oosterspoorbaan. De ligplaats is algemene begraafplaats Soestbergen, de zitplek de oude gevangenis, waar in 1978 ...
De Berekuil

De Berekuil

De Berekuil is een oorlogskind. De bouw begon in 1941 en de intocht van de bevrijders (de Polar Baers) op 7 mei 1945 was min of meer de opening. Daarna groeide ze spectaculair op. De naam heeft ...
Fockema Andreae

Fockema Andreae

De brede Fockema Andreaelaan herbergt bekende instellingen, waaronder het Bonifatius College, de Spoedeisende Hulp van het Diakonessenhuis en de nieuwe wooncampus De Kwekerij. Deze zijn van groot maatschappelijk belang en passen goed bij de naamgever van de ...
Burgemeester Reigerstraat

Burgemeester Reigerstraat

De naamgever van de Burgemeester Reigerstraat kreeg in 1909 kort na zijn overlijden een borstbeeld aan de Maliebaan. Bernardus Reiger werd in 1845 geboren in Groningen, begon als ondernemer (hij was firmant in een beetwortelsuikerfabriek), kwam in ...
Stevens Fundatie

Stevens Fundatie

De Stevens-Fundatie aan de huidige Kruisstraat was een hofje met 50 vrijwoningen (zonder huur) bestemd voor protestantse getrouwde ambachtslieden, in 1860 gesticht uit de nalatenschap van notaris Gerard Stevens (1807-1857). In 1968 is het ondanks felle protesten ...
Hoveniers van Oost

Hoveniers van Oost

Utrecht, en zeker Oost, heeft een rijke tuindershistorie. Zo was Abstede eeuwenlang de moestuin van de oude ommuurde stad. Toen de stad ging uitbreiden buiten de grachten, schoven de hoveniers (Utrechtse naam voor tuinders) steeds verder op, ...
Oosterbuurt

Oosterbuurt

Ingeklemd tussen de Minstroom, Oosterstraat en Oudwijkerdwarsstraat ligt de Oosterbuurt. Honderd huizen, en van oudsher een sterk buurtgevoel. Toen in de jaren 50 Utrecht grootse plannen had om de binnenstad, met name Hoog Catharijne, via brede invalswegen ...
Ambachtsschool

Ambachtsschool

In 1877 kreek Utrecht in navolging van Rotterdam en Amsterdam een ambachtsschool met drie lesjaren, een aanvulling op de al bestaande tweejarige vakopleiding, de Burger-Dagschool. Het particuliere initiatief kwam van de Vereniging tot Bevordering van Fabrieks- en ...
Kromhoutkazerne

Kromhoutkazerne

In 1815 bracht de Nieuwe Hollandse Waterlinie de stad Utrecht binnen de bescherming van de Waterlinie. Vanuit Fort Vossegat, in gebruik vanaf 1819, kon de bocht in de Kromme Rijn, een zwakke schakel, verdedigd worden. Honderd jaar ...
Deken Roesbuurt

Deken Roesbuurt

In 1894 verving de snelgroeiende katholieke parochie aan de Biltstraat haar oude kerkgebouw door de imposante Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopening kerk (met 1.400 zitplaatsen een van de grootste van ons land), een ontwerp van Alfred Tepe, ...
Stolberglaan

Stolberglaan

De lommerrijke Stolberglaan had een drukke invalsweg kúnnen zijn. Dankzij bewonersprotest en het Rosarium is het er nog altijd rustig wonen, zo in de luwte van begraafplaats St Barbara. Maar het had niet veel gescheeld. Bewoner Rudo ...
St. Antonius Gasthuis

St. Antonius Gasthuis

De Prins Hendriklaan is een weg vol monumenten. Niet ver van het Rietveld-Schröderhuis en de oude Kromhout Kazerne staat het monumentale pand van het voormalige St. Antonius Ziekenhuis, in 1910 gesticht als Katholiek gasthuis met 150 bedden ...
Koningin Wilhelminaschool

Koningin Wilhelminaschool

Het pand aan de Mecklenburglaan, waarin nu De Wilg huist, kent een rijke historie. Het werd in 1917 gebouwd als openbare lagere school voor de snel groeiende buurt rond het nieuwe Wilhelminapark. Niet lang daarna ontstond tweespalt, ...
Oostelijke invalsweg

Oostelijke invalsweg

‘Te zijner tijd zal uw huis geamoveerd worden ten behoeve van de oostelijke invalsweg’, stond er in het briefje dat Joan Vermeulen in 1963 in haar bus kreeg. ‘Mocht u vragen hebben, dan is er binnenkort een ...
De B.A.N.S. buurt

De B.A.N.S. buurt

Het buurtje rond de Laan van Minsweerd en enkele zijstraten heet De B.A.N.S. in de volksmond. In 1922, werden de eerste woningen opgeleverd. De bouw was destijds een initiatief vanuit de Utrechtse afdeling van de B.A.N.S. (Bond ...
Adresboek Utrecht uit 1922

Adresboek Utrecht uit 1922

Wil je weten wie er vroeger in je huis woonde? En welk beroep die bewoner uitoefende? De gemeente hield dat jarenlang bij in de zogenoemde Adresboeken van Utrecht, vuistdikke naslagwerken met daarin bij elk adres naam en ...
Emmakliniek

Emmakliniek

Internist Lichtenbelt stichtte in 1913 de Emmakliniek aan de Emmalaan 41. Drie jaar later verhuisde hij met de hele praktijk naar de Koningslaan 81 met uitzicht op het Wilhelminapark. Het privéziekenhuis bood ruimte aan 30 (vrouwelijke) patiënten ...
Abdij van Oudwijk

Abdij van Oudwijk

In 1135 stichtte Mechteld, weduwe van burggraaf Arnold, een klooster voor dames van stand waar nu het buurtje Oudwijk-Noord ligt. De dames legden geen belofte van armoede af, ze mochten eigen bezit behouden. Zo konden ze comfortabel ...
Slag om Amelisweerd

Slag om Amelisweerd

In 1970 ontdekte Jaap Pontier, een Utrechtse planologiestudent, dat er een dikke streep op de kaart liep op de plek van het landgoed Amelisweerd: de rijksweg A27. Die zou dwars door het bos worden aangelegd. Met studievrienden ...
Draverij op de Maliebaan

Draverij op de Maliebaan

De paardenrace op de Maliebaan ging op zaterdag 24 september 2022 tóch door. Ondanks de aanvankelijke weigering van de gemeente om een vergunning en subsidie te geven, krijgt organisator Diergeneeskundige Studenten Kring (afgekort: D.S.K.) toch groen licht ...
Bouwvereniging Utrecht

Bouwvereniging Utrecht

Oost is populair om te wonen, maar de prijzen en huren zijn hoog, de wachtlijsten lang. Het is bijna onmogelijk om hier woonruimte te vinden. Niets nieuws, want begin vorige eeuw was er ook woningnood en speculatie ...
Tussen spoor en singel

Tussen spoor en singel

Het buurtje dat tussen het Spoorwegmuseum en de Maliesingel ligt noemt zich simpelweg Tussen Spoor en Singel. Door de hoge gevels en grote lindebomen is het aan de donkere kant, maar de sfeer is er prima. Bewoner ...
Rosarium

Rosarium

Nos Jungunt Rosae ('de rozen verenigen ons'), de eerste rozenvereniging van Nederland, vroeg in 1910 aan het stadsbestuur om bij het eind negentiende eeuw geopende Wilhelminapark een openbaar rozenpark aan te leggen, het Rosarium. Zulke parken waren ...
Piekenkermis

Piekenkermis

Wéér geen Piekenkermis! In 2020 en 2021 was corona de boosdoener, nu kreeg de organisator het verplichte verkeersplan niet rond. Het was al een lastige opgave, want het opgeknapte Malieblad biedt weinig ruimte meer voor botsauto's en ...
Asphaltfabriek Gansstraat

Asphaltfabriek Gansstraat

De Utrechtsche Asphaltfabriek kreeg in 1889, toen nog onder de naam firma Stein en Takken, een vergunning voor een asfaltfabriek tussen de Kromme Rijn en de Gansstraat. Gijsgert Takken (1862-1929) was een handelaar in brandstoffen, Max Stein ...
De Zilveren Schaats

De Zilveren Schaats

Verscholen tussen de Waterlinieweg en de Frederik Hendrikstraat, zichtbaar vanaf de Rembrandtkade, ligt het natuurgebied de Zilveren Schaats, ruim 2 ha groot. Het is vernoemd naar de oude schaatsclub langs de watergang. Een oase van rust te ...
Storkfabriek Koningsweg

Storkfabriek Koningsweg

Waar het oude Oosterspoor de Gansstraat en Koningsweg doorkruist staat een wit gebouw. Daarin huizen nu o.a. het Rode Kruis en de tweedehands boekenwinkel BooksForLife. Het pand kent tot in de jaren 70 een rijke, industriële historie ...
Het Witte Dorp

Het Witte Dorp

Sterrenwijk was oorspronkelijk een woningwetwijk uit het begin van de 20e eeuw, ingesloten tussen de Oosterspoorbaan, de Kromme Rijn en de Abstederdijk. De 375 witte noodwoningen, gebouwd vanaf 1918, hadden door de snelbouw (door ongeschoolde arbeidskrachten) en ...
Oudste fietspad

Oudste fietspad

Op 15 september 1885 stemde de gemeente in met het verzoek van student Antoon Oudemans om één van de wandelpaden op de Maliebaan te bestemmen tot fietspad. Een succes voor Antoon en de 44 ondertekenaars van de ...
Leerlooierij Wessels & Zn

Leerlooierij Wessels & Zn

Het Minstroomgebied was voornamelijk bekend vanwege de vele hoveniers. Minder bekend is dat hier sinds de zestiende eeuw ook veel leerlooiers zaten. Voor het bewerken van dierenhuiden hadden ze immers veel water nodig dat ze uit de ...
Oude wijkkrant uit 1978

Oude wijkkrant uit 1978

Bij het opruimen van een schuurtje aan de Gerard Doustraat (Schildersbuurt) kwam een vergeeld exemplaar van het ter ziele gegane huis-aan-huisblad Utrechts Expresse tevoorschijn. Voor de kenners: 2de jaargang nr 7 woensdag 15 feb 1978. Toen je ...
Begraafplaats St Barbara

Begraafplaats St Barbara

Na 1798 mochten katholieken weer eigen begraafplaatsen stichten. In 1818 vroeg de parochie Buiten Wittevrouwen als een van de eerste in Nederland toestemming om achter de 'Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopening' kerk een eigen begraafplaats aan te ...
Nachtegaalstraat

Nachtegaalstraat

De Nachtegaalsteeg wordt al in zeventiende-eeuwse bronnen genoemd als verbinding tussen de Wittevrouwenpoort en de in 1637 aangelegde Maliebaan. Het landelijke weggetje dankte zijn naam aan ‘dat gevogelte die sig in de maant mei en juni laat ...
Park Tivoli

Park Tivoli

Achter cultuurcentrum Parnassos ligt de Tivolituin, een restant van het fameuze Park Tivoli. Dat vond haar oorsprong in 1828, als muzikant Cornelis van Leeuwen in zijn tuin aan de Kruisstraat een koffiehuis opent. In 1842 koopt zijn ...
Viaduct bij het Rietveldhuis

Viaduct bij het Rietveldhuis

Met enige regelmaat rijden busjes en vrachtwagens zich klem onder het lage viaduct onder de Waterlinieweg vlak bij het RietveldSchröderhuis. Waarom is viaduct zo laag? Gevaarlijke kruisingDe Waterlinieweg was tot de aanleg van de A27 onderdeel van ...
Lantarens van Caltex

Lantarens van Caltex

Wat is het verhaal van de twee prachtige art-deco lantaarns aan de gevel van Vossegatselaan 4, naast de Plus supermarkt aan het Ostadeplein? Constantijn Veder van Utrecht Erfgoed was nauw betrokken bij de restauratie enige tijd geleden: ...
De (gesloopte) Oosterkerk

De (gesloopte) Oosterkerk

Oost was lange tijd een bolwerk van de (traditionele) Katholiek kerk, nog altijd is het bisschoppelijke paleis gevestigd op de Maliebaan. Toch wisten de gereformeerden een plekje te bemachtigen op de hoek van de Maliebaan en de ...
Bakkerij Do Schat

Bakkerij Do Schat

De naam Do Schat stond bijna 100 jaar op de puien van meerdere bakkerswinkels in Oost (o.a. Dillenburgstraat). Oprichter Do Schat startte de bakkerij in 1923 in de Braamstraat (Oudwijk). De zaak groeide snel, zie ook de ...
Boerderij De Uithof

Boerderij De Uithof

Het universiteitsterrein mag dan officieel Utrecht Science Park heten, de oude naam De Uithof zullen we in Oost niet snel vergeten. Maar waar komt die naam vandaan? De witte 17de eeuwse boerderij aan de Toulouselaan achter de ...
Wasserij Aurora

Wasserij Aurora

In de 19de eeuw ontstonden de eerste wasserijen. Deze waren in trek door de groeiende welvaart en grotere behoefte aan hygiëne. Zo ook de de Stoom Wasch- en Strijkinrichting van de familie Spierenburg, aan de Koningsweg 54 ...
Het Moorse Huis

Het Moorse Huis

Waar nu de Venuslaan ligt, de drukke verkeersader langs de Kromme Rijn die het autoverkeer vanaf de Waterlinieweg richting het stadscentrum leidt, stond tot 1969 een wit exotisch gebouw, ook wel Het Moorse huis genoemd. Eigenlijk waren ...
Oude FIAT muurreclame

Oude FIAT muurreclame

Op de zijgevel van het hoekpand Nachtegaalstraat 49 (hoek met de Parkstraat) waarin nu de winkel Leuk by Cleo damesmode verkoopt, zit een oude muurreclame verborgen. Als je goed kijkt zie je de letters FIAT met een ...
Zaagmolen Kranenburg

Zaagmolen Kranenburg

De zaagmolen van Kranenburg werd gebouwd in 1779 door Barend Pleyster op het erf van hofstede kranenburg, wat nu Lodewijk Napoleonbuurt heet. Het was een type stellingmolen met een onderbouw zodat ie hoog genoeg was om in ...
Actievoerders Oosterbuurt en wethouders metselen op Zonstraat 28 een gedenksteen in – Foto: Het Utrechts Archief 1967

Boek: Lekker in je vel

Wekenlang schreef Jantine van ‘t Klooster uit Oudwijk aan dit tafeltje aan haar magnum opus ‘Lekker in je vel’. Een boek over het effect van stress op ons belangrijkste orgaan, de huid. Een opus magnus, want al haar kennis en ervaring die ze als huidtherapeut opgedaan heeft in haar voormalige praktijk aan de Homeruslaan, en later Oudwijkerdwarsstraat, verwerkte ze erin. Evenals de uitkomsten van vele wetenschappelijke studies.

Ontspanning als medicijn
“Er bleek zoveel kennis en wijsheid over dit onderwerp te zijn, maar het is nooit op een rijtje gezet, laat staan in begrijpelijke taal en beeld verteld. Dat heb ik met dit boek willen doen. Je kunt door oefeningen die stress verminderen de gezondheid van je huid verbeteren (huidfulness), een goed alternatief naast crèmes en pillen. Ik kwam hier graag, want zo’n boek gaat met ups en downs, en aan dit tafeltje kreeg ik weer energie als ik in een schrijfdal zat. Veel dank daarom aan barista Michel van 30ML voor alle goede zorgen tijdens het vele ploeteren.”

Het boek ‘Lekker in je vel’ is verkrijgbaar bij de Bruna op de Nachtegaalstraat.

Barrista Michel en schrijver Jantine – foto Arnoud Wolff

Toiletgebouw in het park

De oude dixie in het Wilhelminapark staat letterlijk in de schaduw van het fonkelnieuwe Popup toiletgebouw. Zijn concurrent heeft drie ingangen, waarvan een voor invaliden, en is zelfreinigend en desinfecterend. Het heeft een touchscreen bedieningspaneel en hippe sierverlichting. Een blik in de technische ruimte laat zien met welk een knap staaltje hightech de hoge nood in het park voortaan geledigd kan worden. Hier kan een dixie alleen maar van dromen!

Toegankelijker park
De nieuwe toiletten zijn de hele week gratis te gebruiken tussen 08:00 en 22:00 uur. Om het gebouw nog meer in het park op te laten gaan, is er rondom beplanting aangebracht en krijgt het een (groen) sedumdak. In het bijzijn van wethouder Suzanne Schilderman en initiatiefnemer Gertjan Te Hoonte (raadslid voor VVD Utrecht) spraken vertegenwoordigers van Solgu (Utrechters met beperking) en Maag-Lever-Darm Stichting tijdens de officiële opening hun waardering uit: ‘Hiermee wordt het park veel toegankelijker voor bezoekers die door fysieke beperking vaak gebruik moeten maken van een toilet.’

Het toilet wordt toegevoegd aan de HogeNood app waarin je onderweg alle openbare toiletten (inclusief die van winkels en horeca) kunt vinden.

Het nieuwe toiletgebouw, links de oude dixie – foto Arnoud Wolff

Kerstkaarten voor ouderen

Plakken, knippen, kleuren … er wordt met volle overgave geknutseld in de klas van meester Remco op de Kohnstammschool. De kinderen maken prachtig kerstkaarten voor ouderen en zieken in de buurt. Zoals de patiënten in het Diakonessenhuis en de bewoners in zorgcentrum Swellengrebel. En net als vorig jaar krijgen ook de ouderen in Sterrenwijk een opbeurende kaart in hun kerstpakket, een actie van Jaap van Rijswijk. Meester Remco gaat vol mee in het enthousiasme van de kinderen: “We zien hier zoveel bewoners die zich inzetten voor hun wijk en buurtgenoten, daar willen we als school graag aan bijdragen. Daarom maken we deze kerstkaarten, als warme kerstgroet voor met name de ouderen en zieken, maar eigenlijk voor iedereen.”

Hannah, Isa, Hamza en Bram met hun kerstkaarten – foto Arnoud Wolff

Gegrond op het fort

Achter het FC Utrecht stadion in de Galgenwaard ligt verscholen in het groen het oude fort Lunet I, een restant van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort diende samen met drie naastgelegen forten de hooggelegen en dus kwetsbare Houtense Vlakte te beschermen ingeval de oostkant van de stad onder water gezet zou worden om de vijand buiten de deur te houden. De waterlinie bestaat niet meer, de forten hebben andere functies gekregen. Op Lunet I ontplooit werkt het jonge collectief Grounded aan een duurzame toekomst.

Grounded
Maarten Klop is initiatiefnemer van Grounded: “We vormen een collectief van bijna 300 veelal jonge Utrechters die zich inzetten voor een gezonde, leefbare regio. Onze missie begon met een duurzaam festival in 2021 op het fort. Op deze historische, groene plek mogen we van de gemeente de komende tijd evenementen en workshops organiseren rondom thema’s voedsel, educatie en kunst. Tijdens mijn studie leerde ik over de urgentie en gevolgen van klimaatverandering. Vanuit deze plek kunnen we werken aan de oplossingen. Via evenementen komen we met elkaar in contact. Vervolgens gaan we aan de slag, bijvoorbeeld door biologische tuinders in de regio te helpen, markten te organiseren of zelf moestuinbakken in te zaaien. We willen tuinders en bewoners met elkaar in contact brengen. De lokale kringloop herstellen. Minder tussenhandel maakt voedsel ook goedkoper, belangrijk, zeker in deze dure tijd. De talenten en energie binnen ons collectief zetten we daarvoor in.”

Het Lunettenpark
Het Lunettenpark omvat het gebied aan beide kanten van de Koningsweg voorbij de Waterlinieweg. Verscholen in het groen vind je daar Scouting Utrecht, de stadslandbouwers van Koningshof, het restaurant De Stadsjochies en de twee waterlinieforten. Lunet I huisvest kinderopvang Ludens en het duurzaamheidscollectief Grounded. In Lunet II zit o.a. het atelier van Esther Vijftigschild. Samen brengen ze het Lunettenpark tot leven met evenementen zoals het Winterfestival.

Initiatiefnemer van Grounded op fort Lunet I, Maarten Klop – foto Arnoud Wolff
Het Lunettenpark omvat het lichtgroene gebied

Komt voor De Bakkert

In een tijd dat veel bakkers noodgedwongen stoppen, opent buurtgenoot Nils Engelman een … bakkerij. Dat is lef hebben! Hij heeft eigenhandig, en met hulp van vrienden en familie, het groene pand Adriaen van Ostadelaan 57 verbouwd en opnieuw ingericht met een bakoven, kneedmachine en deegroller. Centraal in de ruimte staat een grote werktafel. Zijn missie: Oost voorzien van heerlijk vers en lokaal gebakken brood en patisserie. En laten zien hoe je al dat lekkers maakt.

Klanten stonden in de rij
“Tijdens de lockdowns had ik alle tijd voor mijn hobby als thuiskok. Ik heb me vooral verdiept in het zelf maken van brood. In een bedrijfsverzamelpand in Bilthoven ben ik mijn kennis in praktijk gaan brengen onder de naam De Bakkert. Het sloeg gelijk aan: mensen stonden buiten in de rij. Toen ik hoorde dat dit pand in mijn eigen straat vrij kwam, besloot ik de sprong te wagen. Via crowdfunding door voornamelijk bestaande klanten kon ik deze investeringen doen. We hadden de deuren eerder willen openen, maar alle machines werken op elektra en de noodzakelijke verzwaring van de stroomaansluiting bleek een zware dobber voor Stedin. Maar het is gelukt, we kunnen aan de slag!”

Brood en patisserie
“Ik maak brood met slechts drie ingrediënten: water, graan en zout. En tijd, want het deeg krijgt bij mij alle tijd om op natuurlijke wijze te rijzen. Eventueel doe ik er zaden, pitten of gist bij, maar verder bakken we zonder onnatuurlijke toevoegingen. Zo kan ik een voldoende breed maar altijd gezond assortiment bieden. Dat geldt ook voor de patisserie die mijn collega Kina hier gaat maken. Zij heeft zich net als ik het vak zelf eigen gemaakt, dat schept een band. We willen creatief zijn, ons zelf uitdagen om met nieuwe smaken en verrassende combinaties te komen. Zo bewegen we met het seizoen mee en is er voor klanten elke week iets nieuws te ontdekken. We zijn nu bezig met speculaas gevuld met eigen spijs. En richting de feestdagen gaan we zelf oliebollen en kerststollen bakken.”

Stap voor stap uitbreiden
“Voorlopig zijn we alleen op vrijdag en zaterdag open. Klein beginnen, focus op kwaliteit. Volgend jaar breiden we stap voor stap uit naar zeven dagen in de week. Dan gaan we behalve brood en patisserie ook koffie en broodjes To Go aanbieden. Doordeweeks bakken we voor horeca en bedrijven, dat deed ik op de vorige locatie ook. Er blijft een verkooppunt in Bilthoven voor de klanten van het eerste uur. En nu kijken hoe we Oóst enthousiast kunnen krijgen voor ambachtelijk gemaakte deegwaren.”

De Bakkert
Adriaen van Ostadelaan 57
Vrijdag 8:00 – 16:00 uur
Zaterdag 08:00 -14:00 uur
www.debakkert.nl

Kina en Nils in de bakkerij van De Bakkert – foto Arnoud Wolff
Nils Engelman heeft de verbouwing zelf gedaan – foto Arnoud Wolff

Raadsleden voor Oost

De 45 leden van de (gekozen) gemeenteraad horen graag wat er speelt in de stad. Per wijk fungeren twee van hen als aanspreekpunt voor bewoners en ondernemers, meestal raadsleden die er ook wonen. Voor Oost zijn dat Annemarijn Oudejans (1999, Student & Starter) en Tess Meerding (1995, VVD). “We controleren het College van Burgemeester en Wethouders, en komen ook zelf met voorstellen om problemen in de stad op te lossen. Daardoor kunnen we bewoners en ondernemers helpen, zeker als ze vastlopen in hun contact met de gemeente. We nodigen Oost van harte uit om contact met ons op te nemen. Je mag bellen, mailen of een bericht sturen via sociale media.”

Annemarijn Oudejans
annemarijn.oudejans@utrecht.nl
06-38218797 (ook whatsapp)

Tess Meerding
t.meerding@utrecht.nl
030-2860006

Contactgegevens van alle 45 raadsleden: www.utrecht.nl/gemeenteraad

Annemarijn Oudejans en Tess Meerding – foto Arnoud Wolff

Napolitaanse gastvrijheid

Met een gulle lach opent Fabio Marra zijn nieuwe eethuisje aan de Bosboomstraat. Een traditionele trattoria zoals je die in Napels op elke straathoek ziet: gezellig, informeel, een warme plek, waar buren even binnenlopen voor een stevige espresso, of lekkere antipasta. En waar je met vrienden blijft plakken als de verse pasta’s, calamari, prosciutto en wijn op tafel komen. Italiaanse gastvrijheid in Oost!

Wereld ontdekken
Vele omzwervingen over de wereld bracht de geboren Napolitaan Fabio naar Oost. “Mijn familie heeft een restaurant in Napels, ik groeide op in de keuken. En zoals dat gaat in een Italiaans familiebedrijf: hard werken, altijd in de zaak en vooral bezig met de klanten. Ons leven draait om gastvrijheid. Met 18 jaar vertrok ik naar Amerika, zoals vele jongeren uit Zuid-Italië. De wereld ontdekken, op zoek naar werk, meer eigen baas zijn. Ik heb daar zeven jaar in de horeca gewerkt, eerst in New York, later Miami. Volgde er ook een opleiding. Daarna heb ik drie jaar in Londen voor Caprici gewerkt, een groot horecabedrijf dat er een aantal toprestaurants en clubs bestiert. Toen zeven jaar Australië, totdat corona de horeca op slot zette en ik besloot om terug te keren naar Europa.”

Fijne sfeer
“Nederland ken ik van eerdere bezoeken. Ik kwam in contact met een groepje Utrechtse horecaondernemers die deze zaak aan de Bosboomstraat recentelijk hadden laten verbouwen en nog een manager zochten. Ze waren enthousiast over het idee van een Napolitaans eethuisje in Oost, dus ik kon aan de slag. Etenswaren, koffiebonen en wijn haal ik met hulp van mijn familie rechtstreeks uit Italië. Alleen het beste van het beste! En zonder tussenhandel tóch betaalbaar. Alleen de versproducten betrek ik lokaal, zoals worst en ham van slagerij Brouwer op de Reigerstraat, een tip van mijn Italiaanse vriend Maurizio, in Oost ook bekend als de Kerstman op de motorfiets.”

Rustig beginnen
“We openen om 16:00 uur voor de borrel en (aansluitend) diner. Later breiden we uit naar lunch en ontbijt. Achterin is ruimte voor groepen. Uiteindelijk moet je hier op elk moment van de dag kunnen aanschuiven, te beginnen met een goede espresso, de traditie in Napels. Het eten moet top zijn, uiteraard, maar het allerbelangrijkste is de sfeer: feeling home, relax and enjoy. Benvenuto!”

Fabio heet Oost welkom in zijn nieuwe trattoria – foto: Arnoud Wolff

Kees Jongkind

Op 29 september was ik uitgenodigd voor een verjaardagsfeestje in de buurt. Een bijzondere bijeenkomst, want de jarige had de respectabele leeftijd van 120 jaar bereikt! De gesprekken gingen natuurlijk vooral over vroeger. Centraal in alle verhalen stonden de sportieve prestaties van het feestvarken. De aanwezige Paul Litjens, een hockeyfenomeen, vertelde uit eigen ervaring over prachtige successen. Net als veelvoudig cricket-international Floris Jansen, die achter de bar stond.

Jansen schotelde het gezelschap halverwege het feest een uitgebreide Indische rijsttafel voor. Een toepasselijk gerecht, want de jubilaris is in 1902 geboren in de Utrechtse Zeeheldenbuurt waar destijds veel vanuit Nederlands-Indië terugkerende families gingen wonen. De jongelui uit de buurt voetbalden en speelden cricket op een driehoekig grasveld tussen de huizen. Het voelde als een klein dorp.

Pas op latere leeftijd omarmde de jarige job naast voetbal en cricket ook andere sporten, te beginnen met hockey. Met veel succes. En eenmaal verhuisd naar de Maarschalkerweerd was er zoveel ruimte in en rond het nieuwe huis, dat er ook jeu de boules- en tennisbanen werden aangelegd, en squashbanen in de kelder.

De tuin, noem het een sportpark, is voor iedereen toegankelijk, ongeacht geslacht, leeftijd, afkomst of religie. Zo’n zesduizend sporters, vooral uit Oost, maken er geregeld gebruik van. Dat wordt een enorm feest als in 2027 de 125-ste geboortedag wordt gevierd. Een mijlpaal die ongetwijfeld wordt bereikt, want de krasse knar heeft nog altijd een sterk (blauw) hart. Lang leve Kampong!

Kees Jongkind (53) is sinds 1990 verslaggever bij NOS Studio Sport en Andere Tijden Sport.

Deze column verscheen in de Oostkrant van december 2022.

Sint Maarten Parade

Vrijdag 11 november kun je genieten van de grote Sint Maarten Parade. Tientallen metershoge lichtsculpturen gaan in een lange optocht van het Maliebaanstation via de singels naar het Moreelsepark. Dansers, muzikanten en theatermakers begeleiden de stoet. Samen met vele brandende fakkels en vuurspuwers langs de route is de parade een indrukwekkend spektakel voor jong en oud!

Thema De Pest
Als afsluiter van Utrecht 900 Jaar stadsrechten pakt organisator Sharing Arts Society deze editie van de jaarlijkse parade extra uit. Elke wijk is met een thema uit de rijke historie van onze stad aan de slag gegaan. Oost kreeg het thema ‘De Pest’, een dodelijke ziekte die de stad eeuwenlang in de greep had. Voor projectleider en kunstenaar Jurrian van den Haak een uitdaging: “De pest is natuurlijk een weinig vrolijk onderwerp, maar ja, een stad kent voorspoed én tegenspoed, dat hoort erbij. Ik ben aan de slag gegaan met studenten van de Hoge School Utrecht om ook namens Oost met mooie lichtsculpturen bij te dragen aan de parade. We kozen voor pestsymbolen als de het schip en de rat (de verspreiders van de pestbacterie), raaf, snavelmaskers en Magere Hein, hét symbool van de dood. In totaal hebben we zeven lichtsculpturen gemaakt die de studenten zelf zullen voortbewegen in de parade.”

Beelden komen tot leven
Een van de studenten is Emmanuela. “We maakten onze sculpturen, een soort kostuums, van wilgentakken en rijstpapier, breekbare materialen. Dat gaf frustraties, want knakkende takken en scheeftrekkende constructies schieten niet op. Uiteindelijk heb ik me daar maar bij neergelegd. Als mijn sculptuur weer ‘ns scheef stond dacht ik: het waren natuurlijk ook treurige tijden. Het einde maakte weer veel goed. Nadat we de lichtjes hadden aangebracht kwamen de beelden tot leven, heel gaaf. Spannend om vrijdag mijn vier meter hoge ‘kostuum’ aan te trekken en in de parade mee te lopen.”

Over Sint Maarten
Sint Maarten is de beschermheilige van de stad Utrecht. Elk jaar op 11 november herdenken we zijn sterfdag in het jaar 397. Feestelijk, want na de oogstmaand oktober is het tijd voor een feestje. Maarten (Martinus) was militair in het Romeinse leger en werd later kluizenaar en zelfs bisschop van het Franse Tours. Hij verwierf eeuwige roem toen hij bij de stadspoort van Amiens zijn rode soldatenmantel aan een arme naakte bedelaar gaf. Het rood-wit in het wapen van Utrecht en het tenue van F.C. Utrecht verwijst naar de rode mantel en het bijbehorende witte onderkleed.
Utrecht heeft een eeuwenoude band met Sint Maarten (Martinus). In de zevende eeuw vestigde missionaris Sint Willibrord zich in een kerkje dat de Franken hadden gebouwd op het huidige Domplein. Die benoemde Sint Maarten tot schutspatroon van de stad. Sinds 2011 organiseert Utrecht ter herdenking weer een parade met lichtsculpturen. Vuur speelt daarbij een grote rol, omdat in de vroege middeleeuwen de armen op Sint Maartensdag zingend en met fakkels langs de huizen van de rijken trokken in de hoop wat extra’s te krijgen. Tegenwoordig gaan kinderen op 11 november zingend met lampions langs de deuren.

Sint Maarten Parade
Start: 18:00 uur Maliebaanstation
Eind: 20:00 Moreelsepark
Routekaart

Meer info: www.sintmaartenutrecht.nl

Emmanuela in het frame van haar sculptuur