Auteursarchief: Oostkrant

Straatbeeld

Kunstwerken op straat en aan de gevels in Oost vertellen ons verhalen over het verleden. Schilderingen, gedichten, tegeltableaus, ornamenten … wie heeft ze gemaakt en waarom? Hieronder de meest sprekende, ook te bekijken op deze kaart.

Om een handvol pruimen

Om een handvol pruimen

Jantje zag eens pruimen hangen, O! als eijeren zo groot ... Zo begint het bekende kinderversje De Pruimeboom van Hiëronymus van Alphen (1746–1803). De dichter woonde een aantal jaren op zijn buitenhuis op landgoed Oudwijck, waar vroeger ...
Stairway to Knowledge

Stairway to Knowledge

Muurschilder Jan Is De Man (slogan: Niet zeuren maar kleuren) werkte twee weken lang op eenzame hoogte op de Uithof. Op verzoek van studenten bouwde hij een Stairway to Knowledge, een trap van boeken op de hoek ...
It Takes A Villa

It Takes A Villa

In het oude schoolgebouw aan de Monsieur van de Weteringstraat zit o.a. al meer dan 50 jaar kinderdagopvang De Villa. Een bijzonder concept, de crèche wordt 100% door ouders gerund. Streetartist en grafisch ontwerper Max Goldin uit ...
Beeldenroute Maliebaan

Beeldenroute Maliebaan

Eind jaren 70 gaf de gemeente opdracht voor een 'beeldenroute in klassieke zin', Het was een idee van de toenmalige voorzitter van de gemeentelijke Adviescommissie voor Beeldende Kunst Theo Scholten (1927-2005), tevens groot kunstkenner en o.a. oprichter ...
Naam in ere hersteld

Naam in ere hersteld

De oorspronkelijke raamschildering Schröder & Rietveld Architect is in ere hersteld! Achterkleindochter en kunstenaar Leone Schröder bracht de oude reclame met strakke hand aan op het raam van wat vroeger de werkkamer was van Truus Schröder en ...
Banksie in Oost

Banksie in Oost

Op de Instagrampagina @utrechtse-bankjes van alter ego Banksie vind je bijna 200 foto's van (lege) bankjes, vooral in Wittevrouwen, maar steeds vaker ook in Oost. Zoals de recente foto van het 'kinki' bankje op de Nachtegaalstraat. Het ...
Straathartjes

Straathartjes

De vrolijke hartjes van SillystreetheartS vind je op meerdere gevels en puien in Oost, de wijk waar de streetartist woont. Ze maakt ze van epoxy op hout, allemaal met een eigen verhaal dat ze deelt op haar ...
Treintje van Langerak

Treintje van Langerak

Elk jaar vanaf 6 december (als Sinterklaas weer naar Spanje gaat) boemelt ie weer: het wintertreintje van Willem Langerak IJzerwaren. De winkelier tovert zijn etalage aan de Burgemeester Reigerstraat om tot een groot winterwonderland. Een lange sliert ...
Just Play!

Just Play!

Graffiti-artiest TMS81 (echte naam: Tomas Sabatello, uit Overvecht) heeft op de zijkant van het clubhuis van de Sportspeeltuin aan de Abstederdijk een sportieve muurschildering gemaakt. Het kleurrijke kunstwerk met de titel Just Play! is het resultaat van een graffiti-workshop in ...
Seeing Potential

Seeing Potential

Een nieuw hoogtepunt in het oeuvre van muurartiest Munir de Vries: in opdracht van MasterPeace maakte hij samen met leerlingen van het Bonifatius College een muurschildering op de hoge zijgevel van de school. De titel is Seeing ...
Vrolijke kastjes

Vrolijke kastjes

Een groep jonge Utrechters brengt onder de naam Thirty030 met frisse ideeën reuring in de stad. Zoals het verbeelden van buurtverhalen op elektriciteitskastjes. Dit project heet Van kastje naar Canvasje en heeft dit jaar als thema 'delen', ...
Pluk de dag!

Pluk de dag!

Levenslustige woorden op een zijgevel in de Kerkstraat, een zijstraat van de Nachtegaalstraat. Het is een citaat uit de korte arabeske Carpe Diem van Louis Couperus (1863 - 1923), op vakkundige wijze op de muur gezet door ...
Baobab, de levensboom

Baobab, de levensboom

Oost groeit en bloeit, vooral op de Kwekerij. De ene na de andere kleurige woonflat wordt er uit de grond gestampt. De derde fase van het project is het bewoonbaar maken van het nooit gebruikte datacenter van ...
Onzichtbare oude meester

Onzichtbare oude meester

Schilderscollectief De Strakkehand heeft een nieuw kunstwerk gemaakt in Oost van zo’n 1.000 m2 groot. Het is een landschap op de buitengevel van een nieuwe warmwaterbuffer (boiler) van Eneco Stadsverwarmte achter de Merkesstraat, aan het eind van ...
Kabouterdorp Abstede

Kabouterdorp Abstede

Aan de Minkade in Abstede wonen kabouters! Manuela stichtte het dorpje zo’n drie jaar geleden om de groenstrook langs de Minstroom wat op te fleuren. Behalve tientallen kabouters wonen er tussen de bloemen inmiddels ook konijntjes, egels ...
Heppie in Oost?

Heppie in Oost?

Op een zijgevel in de Badstraat staat een gedicht met de titel Moment. Bewoner en kunstenaar Antonetta heeft de liefdevolle woorden van Jean Pierre Rawie er in 2018 met sierlijke letters opgeschilderd. En hoewel het veel bekijks ...
Tegeltjeswijsheden

Tegeltjeswijsheden

In Oost liggen - zover bekend - zeven stoeptegels met een spreuk. Je moet goed kijken, ze zijn rond 2014 gelegd en al behoorlijk versleten en verkleurd. De maker is Harry van Putten, kunstenaar en filosoof, in ...
Parade afgemarcheerd

Parade afgemarcheerd

De vrolijke en vooral kleurige figuren paraderen niet langer over de zijgevel in de Mulderstraat. De opvallende, energieke creatie van Philip Lindeman, een ode aan 50 jaar winkelparadijs Hoog Catharijne, is na twee maanden met hogedrukreiniger weer ...
Ooit & Nooit

Ooit & Nooit

In de etalage van de tweedehandswinkel Ooit & Nooit staan vier gedichten. Niet voor de verkoop, maar om even bij stil te staan. Ze zijn van de hand van Tara van Utrecht, die samenwerking zocht met de ...
Kunstroute door Oudwijk

Kunstroute door Oudwijk

Achter bijna 30 ramen in Oudwijk hangen in oktober kleurige kunstwerken die je via de Kunstroute kunt bekijken. Deze artistieke wandeling is samengesteld door Jepke Versnel, buurtgenoot en vrijwilliger bij Odensehuis Andante. Dit inloophuis, van oorsprong een ...
De Ruilboom

De Ruilboom

'Mijn droom is dat ik later Sinterklaas wordt', zo stond er vorig jaar geschreven op een kaartje in de Ruilboom, het schattige appelboompje bij de ingang van het Rietveldhof. In totaal hingen buurtgenoten en voorbijgangers 120 wenskaartjes ...
De Ballon

De Ballon

Op een zijgevel in de Mgr. van de Weteringstraat 7 prijkt een fraaie schildering, gemaakt door Jos Peeters. Het onderwerp is minder fraai: een tragisch ongeluk met een luchtballon op 9 september 1893. Kapitein (ingenieur-aéronaute) Léon Mary ...
Gevelsteen voor Joke Smit

Gevelsteen voor Joke Smit

Onder grote belangstelling is de naamgever van het Joke Smitplein geëerd met een gevelsteen, 90 jaar naar haar geboortedag. De in Utrecht geboren feministe Joke Smit (1933-1981) schreef in 1967 Het onbehagen bij de vrouw. Dit invloedrijke ...
Joop’s Geheim

Joop’s Geheim

In de Albrachthof staat een sculptuur met de titel Geheim, gemaakt in de jaren 80 door beeldhouwer Joop Wouters. Het is voor veel buurtgenoten nog altijd een geheim, want je moet de weg naar het binnenpleintje weten, ...
Piet Heinhof

Piet Heinhof

Mensen kleuren de buurt. Letterlijk, zoals in Abstede, waar buren (jong en oud) met potten verf en kwasten een hele wand in het Piet Heinhof hebben omgetoverd tot een kleurrijk schilderij. Miranda Leijstra vertelt over de vele ...
De Stal

De Stal

Tussen de Monseigneur van de Weteringstraat en de Kerkstraat, vlak bij de Nieuwe Regentesseschool, ligt de Tulpstraat, niet te missen door de zelfgemaakte lampenkappen om de lantaarnpalen. Een voormalige bedrijfspand op nummer 17 is de spil van ...
Raamtheater Oosterstraat

Raamtheater Oosterstraat

Rij je weleens via de Oosterstraat de wijk in- of uit? Dat ratelende klinkerstraatje achter het Spoorwegmuseum? Dan kijk je vast naar dat ene hoge raam van huisnummer 3, waar twee grote etalagepoppen actuele thema's uitbeelden. Welkom ...
Infobord Oosterbuurt

Infobord Oosterbuurt

De lente is een dag oud en er bloeit al wat moois in de Oosterbuurt! Raadslid Annemarijn Oudejans onthulde een infobord. Daarop staat in woord en beeld de historie beschreven van dit hechte buurtje aan de oever ...
Zeezicht

Zeezicht

Eeuwenlang liepen parochianen uit De Bilt via een kerkpad naar de Nicolaaskerk in de oude (Binnen)stad, in de volksmond ook wel Nicolaasweg genoemd. Het slingerde tussen de boomgaarden en hoveniersgronden van Oost. Na de aanleg van het ...
Tegels in Amsterdamse stijl

Tegels in Amsterdamse stijl

Flinke klap erop, en hoppa, de laatste stoeptegel ligt erin! Mathis, een van de jongste bewoners van de Boomstraat, verricht zijn taak met verve, aangemoedigd door wijkwethouder Eva Oosters. Deze tegel is de bekroning van het buurtproject ...
Experiment van Buys Ballot

Experiment van Buys Ballot

Een muurschildering van De Strakke Hand op de zijgevel van de Reigerstraat. Het is een kleurrijke verbeelding van het experiment van de Utrechtse wetenschapper Buys Ballot (later oprichter van het KNMI). In 1845 toonde hij langs de ...
Ruimtereis

Ruimtereis

In Oost 'zweven' drie planeten: Jupiter op de Abstederbrug (aan de kant van Oost), Saturnus op een oud portaal langs de Oosterspoorbaan (randje Sterrenwijk) en Uranus op het viaduct waar de Weg naar Rhijnauwen onder de A27 ...
St-Catherinakerk

St-Catherinakerk

Op de zijgevel van het studentenhuis Saenredamstraat 2 prijkt een nieuwe muurschildering. Het verbeeldt de Utrechtse Sint-Catherinakerk, een schilderij van Pieter Saenredam uit 1658. Het schilderscollectief De Strakke Hand heeft het verfijnde lijnenspel in twaalf dagen op ...
Gekkigheidje in Oudwijk

Gekkigheidje in Oudwijk

Buurtgenoot Joost van Waert maakte een fotoboek over alle muurkunst in Utrecht. In Oudwijk ontdekte hij een beeld dat tegen een muur leunt, en dus ook kwalificeert als muurkunst. Het is een folly (gekkigheidje), met de titel ...
Uitkomst

Uitkomst

Een nieuwe muurschildering op de hoek van de Oosterspoorbaan en de Abstederdijk, gemaakt door kunstenaar Munir de Vries op verzoek van MasterPeace. Eerder dit jaar kregen jongeren van het verderop gelegen Bonifatius College een grafitti-workshop met thema ...
Herderin met duiven

Herderin met duiven

Utrecht mocht kiezen welke metershoge muurschildering op de blinde (gele) gevel van het Diakonessenhuis zou komen: het klassieke schilderij 'Herderin met duiven' van Gerard van Honthorst, of het moderne 'Meisje met ranonkels' van Theo van Doesburg, beide ...
De boodschappen van Jamie Nee

De boodschappen van Jamie Nee

In de Schildersbuurt zijn een aantal grijze Stedin schakelkasten omgetoverd tot kleurrijke kunstwerken vol poppetjes en symbolen. Je wordt er vrolijk van als je er langs fietst. Het zijn werken van Jamie Nee, de artiestennaam van buurtgenoot ...
Villa Kakelbond

Villa Kakelbond

Waarom staat er Villa Kakelbont op de gevel van Frans Halsstraat nr 20? Sinds ik in Oost woon is de naam me een mysterie, want het statige pand is smetteloos wit. Het echtpaar Groeneveld woont er nu ...
Monumentaal hekwerk

Monumentaal hekwerk

Het oude hekwerk rondom het monumentale Antoniushofpand is geheel gerenoveerd. Een heidense klus o.a. vanwege de honderden krullen, punten en andere siervormen ... Maar mede dankzij volhardendheid van de bewoners en de goede samenwerking met gemeente en ...
Johanna Westerdijk

Johanna Westerdijk

Een nieuwe muurschildering in Oost! Vanaf de zijgevel van Maliesingel 54 kijkt Johanna Westerdijk (1883-1961) met vastberaden blik naar de singel. In 1917 benoemde de universiteit van Utrecht haar tot de eerste vrouwelijke hoogleraar van ons land ...
Dame met hondje

Dame met hondje

Begin 2022 maakt kunstenaar en buurtgenoot Frans Hofmeester een spontane schildering op de rechterdeur een Stedin transformatorhuisje in de Wulpstraat: de dame met het hondje. “Het was werken onder hoogspanning, maar de moeite waard! Ik krijg veel ...
Grand Départ Utrecht

Grand Départ Utrecht

De Tour de France vertrok in 2015 vanuit Utrecht. Deze Grand Départ was een feest voor de stad. Om de Tourstart extra luister bij te zetten hadden studenten van de Utrechtse vakschool Nimeto met hulp van ontwerpers ...
Locomotieven van beton

Locomotieven van beton

Vier treintjes van beton in de Oosterstraat. Ze lijken ontsnapt uit het Spoorwegmuseum, maar daar zijn ze te zwaar voor: het zijn geschilderde betonnen varkensruggen (350 kg). Ze liggen in de bocht als sta-in-de-weg voor autoverkeer. Buurtbewoonster ...
Zaagmolen Kranenburg

Zaagmolen Kranenburg

Het winterse tafereel met molen en kippenbrug op de zijgevel aan de Kozakkenweg is van de hand van muurschilder Jos Peeters, gemaakt in 2008 in opdracht van de gemeente. Het verbeeldt de gesloopte, maar jarenlang beeldbepalende zaagmolen ...
Albrachthofbos

Albrachthofbos

De smoezelige onderdoorgang vanaf de Bloemstraat naar de Albrachthof is opgefleurd. Aan beide gevels heeft de Utrechtse Verfdokter (Robert-Jan Brink) een groot bos geschilderd. Tot grote tevredenheid van Sieni en Ko. Zij wonen aan de Albrachthof en ...
Eerste Stap in Rijnsweerd

Eerste Stap in Rijnsweerd

Is het een schommel of een ander speeltoestel? Qua kleur en vorm kan het allebei. Grote kans dat je al vaak langs dit beeld bent gekomen, zonder het écht te zien. Als ik erover vertel, kijken vrienden ...
Uitzicht

Uitzicht

De zijgevel van het hoekpand aan de Abstederdijk heeft een nieuw Uitzicht: een muurschildering van de hand van het Amsterdamse Ikwilgraffiti van de broers Wessel en Stein Koning. Bewoonster en opdrachtgever Alice Kan (net 80 geworden) woont ...
Schrijver C.C.S. Crone

Schrijver C.C.S. Crone

'en hoe verder hij ging, des te langer was zijn terugweg', zo staat te lezen bij de ingang van het Centraal Station (jaarbeurszijde). Frequente treinreizigers kunnen deze bekende regel van de Utrechtse schrijver C.C.S. Crone (1914-1951) wel ...
Gedicht Koningslaan

Gedicht Koningslaan

Els van Stalborch (1944) schreef een gedicht om Utrecht als studentenstad in het zonnetje te zetten. Behalve dat het gedicht gaat over de studententijd - zelf studeerde ze kunstgeschiedenis - is het ook nog eens geplaatst op de ...
Van Alphenplein

Van Alphenplein

Het lelijke electriciteitshuisje op het Van Alphenplein was de bewoners al langer een doorn in het oog. Het plein is het hart van dit hechte buurtje. Kinderen spelen er graag en de bewonersvereniging S.P.O.N. (Straatplezier Oudwijk Noord) ...
Wall Of Shame

Wall Of Shame

Op de hoek Gansstraat - Aalscholverhof (Watervogelbuurt) staat een fraaie KBTR muurschildering. Het is niet de eerste politiek uiting op deze plek. Al in 1982 tekende Rob Jansen er een protest tegen de kap van 465 bomen ...
Artiest tussen de denkers

Artiest tussen de denkers

In Rijnsweerd zie je veel welluidende straatnamen als Tacituslaan, Ovidiuslaan, Caesarlaan, Horatiuslaan en Vergiliuslaan. Welkom in de wijk van de Romeinse denkers en dichters. Dan valt één naam op: de Louis Davidslaan. Was dit ook een beroemde ...
Tegeltableau Oosterbuurt

Tegeltableau Oosterbuurt

Op de zijgevel van de Zonstraat 21 is op initiatief van de bewonersgroep Oosterbuurt een tableau ingemetseld. Daarop staat een historische foto van dezelfde straat omstreeks 1900. Eigenaar Mitros heeft de zijgevel gerestaureerd door het stucwerk te ...
Koudbloedig Paard

Koudbloedig Paard

Er staat een paard in het plantsoen naast de parkeerplaats van begraafplaats Sint Barbara langs de Prinsesselaan. Alsof het er per ongeluk is neergezet, geparkeerd in de berm. Het heet simpelweg Paard, een sculptuur van een boeren, ...
Ruimte uit de cirkel

Ruimte uit de cirkel

"Wat betekenen die cirkels nu eigenlijk? Ik kijk al 10 jaar tegen dat werk aan, maar wat het voorstelt … géén idee!", zegt de dame van het koffietentje Noen, terwijl ze me half vragend aankijkt. Ik weet ...
Sterrenwijk als fotoalbum

Sterrenwijk als fotoalbum

Zestig uitvergrote foto's hangen aan gevels door heel Sterrenwijk, een kunstproject van Maurice van Es en Luka Karssenberg. Het duo kreeg de opdracht na een wedstrijd in 2019 uitgeschreven door welzijnsorganisatie DOCK en gemeente Utrecht waarin meerdere ...
Gedicht Abstederdijk

Gedicht Abstederdijk

Op de zijmuur van de voormalige katholieke Sint-Catharina Meisjesschool staat een gedicht: Abstederdijk. Eeuwenlang een straat vol bedrijvigheid (meer dan 60 winkels en werkplaatsen!) en dagelijks veel volk op de been. Met dank aan mijnheer pastoor die ...
Het Oosterspoor

Het Oosterspoor

Langs de Oosterspoorbaan staat op een blinde muur een tijdsbeeld van het oude Absteder hoveniersgebied. De muurschildering is in 2017 gemaakt door Jos Peeters ter gelegenheid van de opening van Park Oosterspoorbaan. Het beeld is geïnspireerd door ...
Zelfportret Gerard Dou

Zelfportret Gerard Dou

Sinds vandaag houdt kunstschilder Gerard Dou (1613-1675) al het in- en uitgaande verkeer in ‘zijn’ straat nauwlettend in de gaten, dankzij opnieuw een meesterwerk van het schilderscollectief De Strakke Hand: het ‘Zelfportret in een Venster’ uit 1657 ...
Dronkemansloop

Dronkemansloop

De kleinkinderen Karel en Leonard, in bijzijn van achterkleinkind Salvador, staan voor de nieuwe muurschildering op de Oosterkade waarop de wereldberoemde formule van de dronkemansloop (‘random walk’) van hun (over)grootvader prof Leonard Ornstein (1880-1941) met De Strakke ...
BeePositive

BeePositive

Achter de Albert van Dalsumlaan in Rijnsweerd staat op de achtermuur van de garagebox een positieve boodschap. Afzender is een groep internationale streetartists met liefde voor de biodiversiteit, in het bijzonder de wilde bij. Ze hebben een ...
Gedicht Oosterbuurt

Gedicht Oosterbuurt

Op een zijgevel in de Zonstraat heeft Jos Peeters met vaste hand een gedicht geschilderd. ‘Ginds worden sterren betast’ luidt de openingszin die verwijst naar het nabijgelegen Sonnenborgh (museum & sterrenwacht). Het gevelgedicht is geïnspireerd door de ...
Basta

Basta

Twee handen die de hoek van een gebouw omvatten aan de Abstederdijk. Planten verdekken het beeld, waardoor het nauwelijks opvalt. Er staat een jaargetal bij: 1988. Het is gemaakt door beeldhouwer Joop Wouters in opdracht van de ...
Gedicht Kovelaarstraat

Gedicht Kovelaarstraat

Het gedicht op de gevel van de Kovelaarstraat 7 is een korte versie van het gedicht 'Straat' van stadsdichter én bewoner Hanneke van Eijken. Het gedicht verscheen in haar debuutbundel Papieren Veulens (2013). De bajes verwijst naar ...
Obama en Mandela

Obama en Mandela

Op de zijwanden van het gangetje dat onder de huizen aan de Homeruslaan richting het oude badhuis loopt, zijn een aantal vrolijke dieren en de Nobelprijswinnaars Obama en Mandela geschilderd. Een opmerkelijke mix van beestenboel en vredestichters! ...
Kunst in Sterrenwijk

Kunst in Sterrenwijk

Tegelkunst onder het viaduct tussen IBB en Sterrenwijk, een samenwerking in 1999 tussen kinderen uit Sterrenwijk en kunstenaars Margot Berkman en Eline Janssens. De opening werd verricht door wethouder Leijenhorst en spelers van FC Utrecht, die ook ...
Foto: Beeldbepalende muurschildering over Professor Buys Ballot die in 1845 het Dopplereffect onderzoekt – Arnoud Wolff

Minibiebs

Een minibieb is een kastje langs de straat waar je boeken uit kunt pakken of afgeven. Zonder kosten en vooral heel makkelijk, want een minibieb is altijd open. Zo’n doorgaans vrolijk kastje wordt gemaakt en beheerd door bewoners die het leuk vinden dat boeken rouleren in de buurt. Het verlaagt de drempel om te lezen en het delen van spullen met buurtgenoten draagt bij aan de leefbaarheid. In Oost hebben we 31 openbaar toegankelijke minibiebs gespot en op de kaart gezet. Nieuwe kastjes zetten we er graag bij, dus tip ons via redactie@oostkrant.com.

Minibieb voor kinderen

Minibieb voor kinderen

In de Parkstraat hangt een nieuwe minibieb. ‘Alleen voor kinderboeken!’ staat erop. Het kastje hangt aan een garagedeur die eigendom is van advocatenkantoor Wijn & Stael met hoofdingang aan de Maliesingel 20. De minibieb past in het …
Minibieb vol spanning

Minibieb vol spanning

Elke minibieb heeft zijn eigen verhaal. Dat geldt ook voor de nieuwe minibieb op de hoek van de Bankstraat en de Baanstraat in Oudwijk. Deze opvallend grote witte kast is gevuld met spannende boeken en detectives van …
Bieb van de Boze Heks

Bieb van de Boze Heks

De meest betoverende minibieb in Oost hangt in de Msgr van de Weteringstraat. Hier is de Boze Heks de baas, oeioeioei! Het kastje staat vol kinderboeken, waaronder de magische heksenboeken van schrijfster Hanna Kraan (1946-2011). Zij schreef …
Naamschilder Dirk Gentenaar signeert de minibieb van de Boze Heks – foto: Arnoud Wolff

Groen Oost

In de vaste rubriek Groen Oost bezoeken we bewoners die hun buurt vergroenen. Deze zogenoemde buurtvergroeners onderhouden een groenstrook, park, hofje, tuinkas, binnenpleintje of moestuin, veelal in samenwerking met de gemeente. Hoe meer deze groene plekken zijn verbonden, hoe aantrekkelijker Oost wordt voor fauna, flora én bewoners. Groen Oost is het netwerk van meer dan 70 buurtvergroeners gericht op samenwerking en groei. Wil je jouw groene initiatief ook op de kaart? Stuur een mail.

Groene wandelroutes
Via de Groen Oost wandelroutes (met gpx-bestanden) kun je door uitgestippelde groene ommetjes kennis maken met alle buurtvergroeners. En wil je liever vanuit je luie stoel door Groen Oost ‘lopen’, bekijk dan de driedelige documentaire BuitenGewoonGroen van documentairemaker en buurtgenoot Martin de Vries.

Meer info: www.groenoost.net

Filmmaker Martin de Vries en buurtvergroener Akke Bink tijdens opnames voor documentaire BuitenGewoonGroen – Foto: Arnoud Wolff

Theater in Restaurant Buurten

Liefde vinden (en houden) is lastig, zeker als je een beperking hebt. In Restaurant Buurten geeft het inclusieve theatergezelschap Babel komend weekend een serie voorstellingen over dit thema met de titel (on)beperkt geliefd. Het is onderdeel van het Café Theater Festival.

Beperking speelt geen rol
Theatermaker Sofie de Klerk is enthousiast na de try-out op dinsdagmiddag: “Buurten voelt als een warme familie, iedereen is welkom, de perfecte plek om over de liefde te verhalen. Theater Babel waarmee ik deze voorstelling maak is een inclusief gezelschap, beperkingen spelen geen rol, en toch ook weer wel. Het levert in ieder geval mooi theater op, zeker als we hier zo midden tussen het publiek optreden. Hopelijk kunnen we Oost inspireren met onze spontaniteit en speelplezier.”

Optredens in de kroeg
Festivaldirecteur Daan Lustenhouwer was aandachtig toeschouwer tijdens de try-out van de Rotterdamse act. “Ons festival viert alweer de 19de editie. Het begon ooit met Utrechtse studenten die optraden in een kroeg aan het Lucasbolwerk, inmiddels boeken we acts in drie steden (Utrecht, Arnhem en Rotterdam). We willen jonge theatermakers naar het publiek toebrengen, het liefst in drukke kroegen. Optreden op de toog of cafétafel, het is de beste manier om speelervaring op te doen. En ook het publiek krijgt een bijzondere ervaring omdat acteurs, zangers en dansers zo dicht bij zijn. Dus, komt dat zien!”

Cafétheater Festival 2023
Sofie de Klerk & Theater Babel (on)beperkt geliefd
Restaurant Buurten (Reigerstraat 61)
Zaterdag 4 maart: 11:00 – 15:00 – 17:00
Zondag 5 maart: 11:30 – 15:00 – 20:00
Toegang is gratis, donatie is welkom na afloop.
Bekijk hier het hele festivalprogramma.

Volkstuin wint rechtszaak

Goed nieuws voor de 35 volkstuinders aan de Rijndijk: de rechter bepaalde dat ze mogen blijven. Het vonnis spreekt van ‘onvoldoende zwaarwegende redenen om de huur op te zeggen’. Een grote opluchting voor de vele buurtgenoten met groene vingers waarvan sommige hier al 40 jaar een volkstuin bewerken.

Lunettenpark
Het tuinderscomplex achter de Koningsweg is in 2018 overgegaan in handen van een nieuwe eigenaar/bewoner. De vorige eigenaar had lange tijd gegokt op woningbouw, maar dat is uitgesloten. Het hele gebied rondom de Oud Wulferbroekerwetering, het voormalige schootsveld van de Waterlinieforten Lunet I en II, is bestemd als (recreatie)park, met de naam Lunettenpark. De nieuwe eigenaar wil het complex naar eigen zeggen fatsoeneren en zegde daarom de huur van de tuinders op, met de eis om de tuinen te ontruimen.

Te lange wachtlijsten
De eigenaar legde de zaak voor aan de rechter, maar die stelde dat opzeggen te grote gevolgen zou hebben voor de huidige huurders. Het is immers bijna onmogelijk om een andere volkstuin te vinden, de wachtlijsten in Utrecht zijn zeer lang. De suggestie dat (sommige) huidige huurders – onder voorwaarden – zouden mogen terugkeren, acht de rechter onvoldoende kansrijk om de tuinen nu te moeten ontruimen. De tuinders mogen dus blijven. Ze geven aan graag om tafel te willen met de eigenaar om nieuwe afspraken te maken.

Tuinders aan de Rijndijk – foto: Arnoud Wolff

Oude kleding in nieuw jasje

“Ik word gewoon blij als ik van oude stoffen nieuwe kleding kan maken. Bijvoorbeeld een sjaal van oude spijkerbroeken. Of een jas van wollen dekens. Voor mij zijn oude kleren gewoon herbruikbare stoffen. Om daar dan iets eigentijds en moois van te maken, bijvoorbeeld door stoffen te combineren. Of door sashiko (Japans borduurtechniek). Je krijgt dan het verrassende van iets nieuws, zonder het milieu te belasten, hoe tof is dat? Mijn kledinglabel heet daarom New To You

Tabak en breiwerk
Mirjam Meijers verhuisde drie jaar geleden naar Kerkstraat 25 en verbouwde de oude garage eigenhandig om tot woonhuis annex textielatelier. “Dit pand kent een rijke historie. Ooit zat hier ondernemer Baars die in de oorlog vaderlandse tabak verwerkte tot rookwaren, pruimtabak en shag (een zogenaamde kerverij) met de merknaam De Inlander, later Goede Waght. Na de oorlog breidde hij hier uit met een breierij. De geur van textiel zit dus in de muren! Het is een grote ruimte waar ik met al mijn naaimachines lekker kan werken en ook workshops geef.”

Hip wat uit de mode is
“Ik krijg stoffen uit m’n kenniskring en haal textiel uit kringloopwinkels. Dan ga ik combineren, zowel qua kleur als materiaal. Dat prikkelt mijn creativiteit en levert nieuwe, unieke kledingstukken. Sjaals lenen zich hier goed voor, dat zijn uithangborden van iemands persoonlijke stijl. Van oude wollen dekens, shirts en truien maak ik jassen, tassen en kussens. Zo wordt kleding die uit de mode is weer hip! Het is recycle en upcycle: van oude kleding iets nieuws én vooral mooiers maken. Ook textiel waaraan je gehecht bent, bijvoorbeeld omdat het je herinnert aan een dierbaar iemand, kun je na upcycling weer zonder problemen dagelijks dragen. Wie interesse heeft in mijn kledinglabel kan me volgen op instagram.”

Sjaal gemaakt van oude spijkerbroeken

Boni Doet Goed

Het gonst op het Boni. Vandaag geen lessen wiskunde of geschiedenis, maar lekker koekjes bakken, kleding naaien, fanatiek sporten en muren beschilderen. In totaal 75 activiteiten in en rond het recent geheel opgeknapte gebouw. Waarom? De school bestaat 100 jaar en dat vieren de 1.600 leerlingen samen met de docenten en medewerkers op deze feestelijke Boni-Doet-Goed-Dag.

Geld ophalen voor het goede doel
Terwijl op de markt in de centrale hal leerlingen zelf gemaakte lekkernijen en tweedehands kleding verkopen, in het trappenhuis graffiti artist Munir de Vries helpt bij het aanbrengen van muurschilderingen en tientallen leerlingen buiten afval prikken, heerst in het lokalen waar leerlingen kaarten schrijven voor Amnesty International of schaken tegen een grootmeester juist serene stilte. Het is een dag met voor elk wat wils! Veel activiteiten zijn gesponsord door familie en vrienden. Samen met de verkoopopbrengst van de markt hoopt de school hiermee een groot bedrag te kunnen doneren aan de goede doelen van vandaag: beter onderwijs voor kinderen in Malawi en hulp aan de slachtoffers van de aardbevingsramp in Turkije en Syrië.

Samenwerken
Volgens rector Hanneke Schreuder past deze dag in het streven van de school om zich ook om de omgeving te bekommeren. “Onze leerlingen, docenten en medewerkers werken samen, niet alleen om onszelf een mooie dag te bezorgen, maar ook anderen. Zo maken leerlingen met naaimachines kleding voor baby’s die te vroeg geboren zijn (ieniemienie maatjes) in samenwerking met Ronald McDonaldhuis. Anderen lezen nu voor aan kinderen in de vluchtelingenopvang op de Haydenlaan of knappen speeltuin de Bloesem op. Allemaal activiteiten die door leerlingen, docenten en medewerkers zelf zijn bedacht en uitgevoerd. En dat doen ze hartstikke goed!”

Leerlingen werken aan een wandschildering in het trappenhuis
kleertjes voor vroeggeboren baby’s

Alle kliko’s verzamelen!

Een grote klus voor Mohammed en Desmond: ze gaan bijna 1.300 kliko-tegels plaatsen in Oost, elke straat komt aan de beurt. Deze tegels markeren kliko-verzamelplekken, een nieuw concept. Het idee is dat bewoners op de vaste wekelijkse ophaaldag hun kliko’s met groen en tuinafval bij zo’n tegel neerzetten.

Minder schade
Volgens projectleider Robbert Klaassen heeft dat grote voordelen. “We willen het gft-afval efficiënter ophalen. Niet meer bij elke woning stoppen, maar alleen bij de verzamelplekken. Die komen om de 50 tot 75 meter, dus meerdere plekken per straat. De ophaaldienst maakt daardoor per straat minder stops, gaat vlotter door de straat, met minder oponthoud voor bewoners die de straat uit willen rijden. De ophalers hoeven ook minder met kliko’s tussen geparkeerde auto’s te slalommen. Door de kliko’s te groeperen slinkt de kans dat ze gemist worden, een grote bron van ergernis. Uiteindelijk verwachten we ook dat het werk voor de ophalers minder zwaar wordt met hopelijk minder rug- en schouderklachten.”

Meer informatie
Mohammed en Desmond hebben zes weken nodig (tot eind maart) om alle tegels te plaatsen. Daarna gaat de gemeente bewoners uitleggen hoe het nieuwe systeem werkt. De vaste ophaaldagen veranderen niet. Bekijk hier waar de kliko-verzamelplekken zijn gepland.

Mohammed en Desmond gaan 1.300 klikotegels plaatsen – foto: Arnoud Wolff

Stolberglaan

De lommerrijke Stolberglaan had een drukke invalsweg kúnnen zijn. Dankzij bewonersprotest en het Rosarium is het er nog altijd rustig wonen, zo in de luwte van begraafplaats St Barbara. Maar het had niet veel gescheeld. Bewoner Rudo den Hartog schreef een boek over de woelige historie van de laan.

Rosarium topattractie
Na 1900 breidde de stad in hoog tempo uit voorbij het net geopende Wilhelminapark. Nieuwe straten werden uit de grond gestampt met namen als Koningslaan, Mauritsstraat en Frederik Hendrikstraat. In 1913 opende ook het Rosarium, een openbare rozentuin, dat uitgroeide tot een drukke attractie, mede door de aanvoer van bezoekers door tramlijn 2.

Plan Berlage
In opdracht van Burgemeester Fockema Andreae maakte de bekende stedenbouwkundige Berlage een uitbreidingsplan dat vooruitliep op de snelle groei van de stad. Hij voorzag zelfs een vliegveld in Oost! De tegenwoordige Stolberglaan was toen nog slechts een naamloos pad richting de polder en de daar gelegen schaatsbaan Vooruit. Berlage wilde er een brede weg van maken richting De Bilt en Zeist, langs het fort De Bilt. Echter lag het populaire Rosarium letterlijk in de weg. Verplaatsen of opdoeken stuitte op verzet in de lokale politiek. En ook Defensie was tegen: die wilde geen autoweg in de schootsvelden van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Wonen op stand
Toch zag bouwondernemer Arie Godijn kansen voor woningbouw in de plannen van Berlage. Hij kreeg toestemming om 27 huizen te bouwen achter de Nassaustraat, te bereiken via de nieuw aan te leggen Graaf Adolfstraat, een verlenging van de Frederik Hendrikstraat. Het hoekhuis Nassaustraat 42 moest wel worden gesloopt om ruimte te maken (de ontsluiting achterlangs het Rosarium kwam pas na de oorlog). Bij oplevering in 1931 kon je een woning kopen voor 16.500 gulden of huren voor 1.100 per jaar. Dan woonde je in een van de duurste straten in Oost, ‘nabij park en tram’, zoals een advertentie aanprees.

Laan met bospad
Het plan van Berlage ging uiteindelijk aan Oost voorbij, maar in 1961 kwam de opvolger: het plan Feuchtinger. Dat voorzag in sloop van een groot deel van Oost om brede invalswegen richting het nieuwe winkelcentrum Hoog Catharijne aan te leggen. De watergang tussen de Stolberglaan en St Barbara werd daarvoor alvast gedempt, en de begraafplaats moest een strook grond inleveren. Ook dit uitbreidingsplan sneuvelde, mede door fel verzet van bewoners die met succes wezen op de ecologische waarde van de groenstrook, wat later is bevestigd en vastgelegd in het bestemmingsplan ‘Wilhelminapark en omgeving’. Door de ‘gronddeal’ werd de groenstrook, in de volkmond ’t Landje genoemd, wel breder. Over de gedempte sloot loopt nu een bospad, welbekend bij wandelaars richting Bloeyendael.

Leestip: De Schaal van De Lerma over de bewogen periode van de Stolberglaan tijdens de bezetting 1940-45

Alleen via de Graaf Adolfstraat kon je de nieuwe Stolberglaan bereiken (1930) – Het Utrechts Archief
Plan Berlage / Holsboer 1920 (uitsnede)

Zeezicht

Eeuwenlang liepen parochianen uit De Bilt via een kerkpad naar de Nicolaaskerk in de oude (Binnen)stad, in de volksmond ook wel Nicolaasweg genoemd. Het slingerde tussen de boomgaarden en hoveniersgronden van Oost. Na de aanleg van het Wilhelminapark en de Van Limburg Stirumstraat herschikte de gemeente de wegen in Oudwijk. Sindsdien begint de Nicolaasweg officieel ter hoogte van de Baanstraat. Op de zijgevel van het hoekhuis (nummer 4) staat een muurschildering: een ietwat abstract zeegezicht.

Hoge conifeer
Bewoner Wibo Senders, een oudgediende in de Nicolaasweg (hij woont er sinds 1985), legt uit hoe de schildering destijds tot stand kwam: “Mijn achterburen zijn Wilhelminapark 28 en 29, begin deze eeuw bewoond door respectievelijk de familie Wippler en Erkelens. Wippler had een enorme conifeer in zijn tuin. Erkelens vroeg: ‘Door die hoge boom zie ik de dom niet meer, zou die weg kunnen?’ Waarop Wippler zei: ‘Op zich wel, maar dan kijk ik tegen die lelijke gevel van Senders aan. Dus als je daar een oplossing voor hebt …’ En zo kwamen ze bij mij.”

Kijkdoos
“Die zijmuur werd altijd snel nat bij regenval, lelijk ook, ik had wel oren naar een betere afwerking. Dus kwamen we op het idee van een muurschildering. We spreken 2002. De afspraak werd: ik betaal coating en steigers, mijn achterburen de kunstenaar, Marij Nielen. Ze maakte een ontwerp dat zowel vanuit de woningen aan het Wilhelminapark, als voor passanten uit de Nicolaasweg en de Baanstraat een leuk beeld oplevert. Een schildering met dieptewerking vanuit elke hoek. Ze maakte eerst nog een kijkdoos, zodat we konden zien hoe dat zou uitwerken, want het klonk ingewikkeld. Maar we gingen akkoord, en zo kreeg de Nicolaasweg een kleurrijke entree.”

Wibo kiekt nog even zijn eigen muurschildering – foto Arnoud Wolff
Oost in 1859 met Nicolaasweg of Kerkweg – Het Utrechts Archief